دستاوردهای قانون آیین دادرسی کیفری جدید برای دستگاه قضا و مردم

به عقیده بسیاری از حقوقدانان، اجرای آیین دادرسی جدید که از تیرماه سال گذشته آغاز شد باوجود تمام کمبودها موجب یک تحول در دستگاه قضایی کشور شده است.
مدت یک سال از اجرای آیین دادرسی کیفری جدید در کشور می‌گذرد؛ به عقیده بیشتر حقوقدانان قانون آیین دادرسی کیفری جدید دارای ویژگیها و نوآوریهایی است که باعث شده خلأهای قانونی که درگذشته وجود داشت را بپوشاند، این قانون که از تیرماه سال گذشته اجرایی شده دارای دو بعد حفظ حقوق مردم و برخورد با قانون‌شکنان است.
*ویژگیهای آیین دادرسی کیفری جدید
بیشتر حقوقدانان معتقد هستند که آیین دادرسی کیفری جدید دارای ویژگیهایی است که باعث تحول در سیستم قضایی کشور شده است و خلأهای قانونی گذشته را پرکرده است اما دارای نواقضی نیز است که باعث اطاله دادرسی و افزایش جمعیت کیفری می‌شود.سید محمود علیزاده طباطبایی وکیل باسابقه دادگستری در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان؛ با اشاره به ویژگیهای آیین دادرسی جدید می‌گوید: در آیین دادرسی جدید پیش‌بینی‌شده است که پرونده‌های کیفری در مرحله تجدیدنظرخواهی حتماً با حضور دو طرف پرونده موردبررسی قرار گیرد که این مساله برای رسیدگی منصفانه لازم است. وی افزود: اینکه قاضی یک پرونده بدون شنیدن دفاعیات طرفین حکم صادر کند بی‌انصافی است که این موضوع در آیین دادرسی جدید در نظر گرفته شده است ولی نتیجه این شده که قضات دادگاههای تجدیدنظر به دنبال تقویم سال 1397 برای نوبت‌دهی هستند و این مسئله موجب افزایش جمعیت کیفری زندانها شده است.
* اصل برائت، ویژگی اصلی آیین دادرسی جدید
در آیین دادرسی جدید اصل بر بی‌گناهی افراد گذاشته‌شده است و در ماده چهار این قانون آمده اصل بر برائت است و اگر کسی ادعایی را علیه فردی مطرح می‌کند باید در این خصوص دلایلی را ارائه دهد. ذبیح‌الله خدائیان معاون حقوقی قوه قضائیه بابیان اینکه اجرای قانون آیین دادرسی کیفری تحولی مهم در سیستم قضایی است، می‌گوید: با اجرای قانون آیین دادرسی، دادگاههای کیفری 1 و 2 تشکیل‌شده و دادگاههای انقلاب به‌جای یک قاضی در جرائم مهم با حضور سه قاضی تشکیل می‌شوند. یکی از ویژگیهای قانون جدید آیین دادرسی امکان جبران خسارت برای متهمان بی‌گناه است و اگر افرادی که بازداشت‌شده‌اند، بی‌گناهی آنها به اثبات برسد امکان جبران خسارت برای آنها وجود دارد و دولت مکلف به جبران خسارت از آنهاست.
*تشکیل پلیس اطفال در دستور کار آیین دادرسی جدید
در ماده 31 آیین دادرسی کیفری آمده است به‌منظور حسن اجرای وظایف در خصوص اطفال و نوجوانان باید پلیس اطفال و نوجوانان تشکیل شود. همچنین بازجویی از زنان و افراد نابالغ باید توسط ضابط آموزش‌دیده زن صورت گیرد که این موارد آیین دادرسی جدید را متمایز کرده است و باعث حفظ هر چه بیشتر حقوق شهروندی شده است.تشکیل پلیس قضایی، دادسراها و دادگاههای ویژه رسیدگی به جرائم اقتصادی و رسیدگی به پرونده‌ها به‌صورت الکترونیکی از دیگر مزایایی است که در آیین دادرسی جدید پیش‌بینی و در حال اجرا است، اما در این قانون نیز نواقصی دیده می‌شود که مسئولان قضایی کشور آنها را به دلیل کمبود بودجه و نیروی انسانی می‌دانند و از دولت و مجلس درخواست دارند که در برنامه ششم توسعه کشور حداقل با استخدام 4 هزار قاضی موافقت کنند. باشگاه خبرنگاران جوان