بررسی مفهوم «امام عادل» در باب «قتال اهل البغی»

بررسی مفهوم «امام عادل» در باب «قتال اهل البغی»

نویسندگان: مهدی ابوطالبی، عمار ابوطالبی

چکیده

یکی از تعابیر در فقه شیعه که احکام خاصی هم به دنبال داشته، عبارت «امام عادل» است. این تعبیر عموماً در ابوابی که ابعاد اجتماعی دارند و یا مسایلی که به‌نوعی با حکومت در ارتباط هستند، مشاهده می‌شود. باب «قتال اهل البغی» یکی از این بابهاست که از اهمیت خاصی برخوردار است. این مقاله به دنبال پاسخ به این سؤال است که آیا مفهوم امام عادل در این باب اختصاص به معصوم دارد یا فقها را نیز شامل می‌شود؟ بررسی عبارات فقها و تعابیر مترادف با «امام عادل» و روایات «وسائل الشیعه» و «تهذیب الاحکام» نشان می‌دهد که این مفهوم شامل فقیه هم می‌شود و خروج بر فقیه حاکم به‌مثابه خروج بر امام معصوم است.

کلیدواژگان: امام عادل، سلطان عادل، فقیه، اهل بغی، بغات

دو فصلنامه معرفت سیاسی، سال هشتم، شماره 1، بهار و تابستان 1395