آیا میتوان جانی را به جای پرداخت دیه ملزم به جبران مثلی کرد؟
آیا میتوان جانی را به جای پرداخت دیه ملزم به جبران مثلی کرد؟
آیا میتوان جانی را به جای پرداخت دیه ملزم به جبران مثلی کرد؟
نویسندگان: علیرضا فصیحی زاده، سمیه سعیدی
چکیده
برای جبران آسیبهای مالی، بر اساس ترتیب منطقی و عقلانی، سه روش قابلتصور است: اعاده وضع به حالت سابق (جبران عینی)، جبران مثلی و جبران قیمی. از آنجاکه جبران از طرق اول و دوم در صدمات بدنی قابل تحقق نبوده، قانون مسؤولیت مدنی 1339 روش سوم را اتخاذ نمود و تعیین میزان خسارت را به دادگاه سپرد. هماکنون نیز همین تدبیر در قانون مجازات اسلامی 1392 در قالب نهاد دیه پذیرفتهشده است. حال، با توجه به ترتیب عقلانی مزبور و اینکه دیه از احکام امضایی و طریقی برای جبران خسارت است و موضوعیت ندارد و نیز از آنجاکه با پیشرفتهای علوم پزشکی جبران آسیبهای بدنی با اعاده وضع به حالت سابق یا جبران مثلی در مواردی میسر شده است امروزه بهتر است عامل صدمه را ملزم به آن نمود که با روشهای درمانی و یا از طریق اعضا و جوارح مصنوعی و جایگزین، آسیبدیده را به نزدیکترین وضعیت پیش از آسیب برگرداند. بر این اساس، جبران هزینههای درمان و خسارات مازاد بر دیه ضرورت دارد و البته جمع میان دیه و درمان ممکن نیست.
کلیدواژگان: صدمه بدنی، دیه، ترتیب عقلی جبران خسارت، هزینههای درمان، خسارات مازاد بر دیه
مجله مطالعات فقه و حقوق اسلامی دوره 8 شماره 15 پاییز و زمستان 1395