شرایط عمومی ساختار و الگوی قراردادهای بالادستی نفت و گاز
شرایط عمومی
ساختار و الگوی قراردادهای بالادستی نفت و گاز
شرایط عمومی ساختار و الگوی قراردادهای بالادستی نفت و گاز
ادامه:ـ در شرکت بهرهبرداری موضوعبند (الف) ماده (۱۱)، سمتهای مدیریتی، حسب مورد و شرایط موردتوافق که در قرارداد خواهد آمد، چرخشی است. در سازمان مدیریتی این شرکت، سمتهای مدیریت اجرایی بهتدریج به اتباع ایرانی واگذار میشود تا امکان انتقال دانش فنی و مهارتهای مدیریتی بهطرف ایرانی بهخوبی میسر گردد.
ماده ۵ ـ قراردادهای موضوع این تصویبنامه با رعایت قوانین و مقررات حاکم بر معاملات شرکت ملی نفت ایران و پس از کسب مجوزهای لازم از مراجع ذیصلاح قانونی در هر مورد توسط شرکت یادشده با طرف دوم قرارداد منعقد میگردد.
ماده ۶ ـ نحوه اجرای قراردادهای موضوع این تصویبنامه به شرح زیر است:
الف ـ شرکت ملی نفت ایران برای انجام عملیات اکتشافی در یک منطقه قراردادی و عملیات توسعهای متعاقب آن (دسته اول قراردادها)، حداقل تعهدات اکتشافی موردنظر خود را تعیین و با رعایت قوانین و مقررات مربوط از شرکتهای معتبر و صاحب صلاحیت نفتی دعوت به ارائه پیشنهاد مینماید.
برای انجام عملیات توسعه یک میدان یا مخزن کشفشده یا انجام اقدامات بهمنظور بهبود یا افزایش ضریب بازیافت در یک میدان یا مخزن موجود (دستههای دوم و سوم قراردادها) شرکت ملی نفت ایران، با انجام مطالعات مهندسی مخزن یک چارچوب مقدماتی برای توسعه ارائه کرده و از شرکتهای معتبر و صاحب صلاحیت نفتی دعوت به ارائه پیشنهاد مینماید. چنین طرحهایی در هر دودسته قراردادها بهعنوان راهنما برای پیشنهاددهندگان بوده و مانع از دریافت و بررسی پیشنهادهای جدید از شرکتهای نفتی نیست.
تبصره ۱ ـ عملیات توسعه میدان یا مخزن یا انجام عملیات بهبود یا افزایش ضریب بازیافت ( EGR /EOR / /IGR IOR) در چارچوب برنامه توسعه بهصورت مرحلهبندی (پلکانی) و برای هر مرحله بر اساس نتایج حاصله از رفتار مخزن در مرحله قبل انجام میشود.
تبصره ۲ ـ تشخیص صلاحیت فنی و مالی شرکتهای داخلی و خارجی با شرکت ملی نفت ایران خواهد بود.
ب ـ دستمزد پروژه ( Fee )، به یکی از ارزهای موردقبول بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به تشخیص وزارت نفت برای هر بشکه نفت اضافی در میدانها یا مخزنهای نفتی و برای هر هزار فوت مکعب استاندارد گاز یا هر بشکه میعانات گازی اضافی در میدانها یا مخزنهای گازی است.
این دستمزد با توجه به بند (ث) ماده (۳) این تصویبنامه، باهدف ایجاد انگیزه برای بهکارگیری روشهای بهینه در اکتشاف، توسعه، تولید و بهرهبرداری حسب شرایط هر طرح، بهصورت تابعی از عواملی نظیر سطح توان تولید هر میدان یا مخزن و نیز رعایت ضرایب ریسک مناطق اکتشافی، شناور بوده و متناسب باقیمتهای بینالمللی نفت و میعانات گازی و نیز قیمتهای منطقه یا قراردادی گاز بهصورت نقدی یا تحویل محصول تعیین میشود و به قیمت روز از شروع تولید اولیه تا پایان دوره قرارداد پرداخت خواهد شد. این دستمزد ( Fee )، یکی از مبانی اصلی تعیین شرکت برنده با رعایت قوانین و مقررات مربوط است.
پ ـ دستمزد برای تولید هر بشکه نفت از میدانها یا مخزنهای نفتی یا هر هزار فوت مکعب استاندارد گاز و هر بشکه میعانات گازی از میدانها یا مخزنهای گازی و بازپرداخت هزینههای مستقیم، هزینههای غیرمستقیم و هزینههای بهرهبرداری به همراه هزینههای تأمین مالی متعلقه بر اساس قرارداد حسب مورد جهت اجرای طرح از محل حداکثر پنجاهدرصد از نفت خام یا میعانات گازی تولیدی اضافی و تا هفتادوپنج درصد از گاز طبیعی اضافی و دیگر محصولات و یا عواید آنها بر پایه قیمت روز فروش محصول پس از رسیدن به تولید اولیه انجام میشود. پایان دوره قرارداد مانع از بازپرداخت هزینههای باقیمانده، با شرایط مندرج در قرارداد نمیگردد.
تبصره ـ درصورتیکه بخشی از محصولات میدانهای موضوع قرارداد که باید صرف بازپرداخت تعهدات یا پرداخت دستمزد بهطرف دوم قرارداد شود، به تشخیص وزیر نفت برای مصرف در بازار داخل موردنیاز باشد، شرکت ملی نفت ایران مجاز است نسبت به معاوضه ( swap) آنها اقدام نماید.
ت ـ در طرف دوم قرارداد، هیچیک از اشخاص طرف قرارداد مجاز به واگذاری ( Assignment) تمام یا بخشی از سهم / سهام (انتقال حقوق و تعهدات) خود در قرارداد به اشخاص دیگر، بدون موافقت شرکت ملی نفت ایران نخواهند بود.
ماده ۷ ـ در قراردادهای موضوع این تصویبنامه وزارت نفت مجاز است دوره قرارداد را متناسب بازمان موردنیاز اجرای طرحها و حداکثر به مدت بیست سال از تاریخ شروع عملیات توسعه در نظر بگیرد. دوره مزبور در صورت اجرای طرحهای افزایش ضریب بازیافت مخازن و یا افزایش تولید ( /EGR EOR / IOR/IGR )، متناسب با نیازهای عملیاتی و اقتصادی هر طرح تا مدت پنج سال قابل تمدید است. در مورد طرحهای پیوسته اکتشاف ـ
توسعه و بهرهبرداری، دوره اکتشاف حسب مورد به دوره یادشده قرارداد اضافه
میگردد.
ماده۸ ـ نحوه هزینه کرد برای رسیدن به اهداف قراردادی مطابق موارد زیر است:
الف ـ هزینههای عملیات اکتشافی یا توصیفی با استفاده از اصل حداقل تعهدات اکتشافی یا توصیفی در فرآیند تعیین طرف دوم قرارداد تعریف و تعیین میشود.
ب ـ هزینهها و شرح کار عملیات اکتشافی یا توصیفی، توسعه و بهرهبرداری، حسب مورد بر اساس برنامه مالی عملیاتی سالیانه مصوب جهت تحقق اهداف نهایی طرح متناسب با شرایط و رفتار مخزن با توافق طرفین قرارداد تعیین میشود.
پ ـ در هر قرارداد طرف دوم عملیات خود را در چارچوب فرایندهای منضم به قرارداد انجام میدهد.
ت ـ در هر قرارداد کارگروه مشترک مدیریت قرارداد تشکیل میشود که نظارت بر کلیه عملیات طرح را بر عهده داشته و تصمیمات فنی، مالی و حقوقی در چارچوب قرارداد، واگذاری پیمانهای دستدوم و نیز برنامه مالی عملیاتی سالانه را اتخاذ مینماید. مسؤولیت اجرای عملیات در چارچوب برنامه مالی عملیاتی مصوب بر عهده طرف دوم قرارداد است. این کارگروه از تعداد مساوی نمایندگان طرفهای اول و دوم قرارداد با حق رأی مساوی تشکیل میگردد. تصمیمات این کارگروه بهاتفاق آرا است و باید به تأیید مقام مجاز در شرکت ملی نفت
ایران برسد.
ث ـ تمام عملیات اجرایی طرف دوم در چارچوب برآورد کلی طرح و نیز برنامه مالی عملیاتی سالانه مصوب و با مسؤولیت و ریسک وی به انجام میرسد. اجرای این عملیات پس از تصویب کارگروه مشترک مدیریت و تأیید کارفرما، در چارچوب فرایندهای عملیاتی منضم به قرارداد و حسب مورد به شرکتهای صاحب صلاحیت واگذار میشود.
این نوع از قرارداد به لحاظ ماهیت آن سقف هزینه ثابت در هنگام انعقاد قرارداد نداشته و سقف باز هزینههای سرمایهای Open Capex) )است و ارقام ابتدایی صرفاً جنبه برآوردی و پیشبینی دارد، هزینههای واقعی تأییدشده بر اساس برنامههای مالی عملیاتی سالانه که منطبق با رفتار میدان و شرایط بازار مصوب میشود، بهحساب طرح منظور میگردد.
ج ـ انجام تمامی اقدامات مندرج در قرارداد (بهجز مدیریت مجموعه پیمان و انجام مطالعات مهندسی مخزن) به پیمانکاران و سازندگان صاحب صلاحیت واگذار میگردد. انتخاب این پیمانکاران فرعی یا دستدوم طبق شیوهنامهای که منضم به قرارداد است، توسط پیمانکار انجام و به ترتیب مقرر دربند (ت) همین ماده به تأیید کارفرما میرسد.
تبصره ـ انجام مطالعات مهندسی مخزن و هزینههای انجام این عملیات از سوی طرف دوم قرارداد به ترتیبی که در قرارداد توافق خواهد شد، قابلپذیرش بوده و بهعنوان هزینههای مستقیم منظور میگردند.
ماده ۹ ـ تمام هزینههای مستقیم، هزینههای غیرمستقیم، هزینههای تأمین مالی متعلقه بر اساس قرارداد (حسب مورد) و هزینههای بهرهبرداری طرح اعم از عملیات اکتشافی، توسعهای، طرحهای بهبود یا افزایش ضریب بازیافت از ابتدا تا انتها توسط پیمانکار تأمین و بهموقع پرداخت میگردد.
ماده ۱۰ ـ نحوه بازپرداخت هزینهها به شرح زیر است:
الف ـ از زمان رسیدن میدان یا مخزن به تولید اولیه یا اضافی، به ترتیب توافق شده در مورد میدانها یا مخزنهای کشفشده و میدانها یا مخزنهای در حال تولید، بازپرداخت هزینههای مستقیم سرمایهای، هزینههای غیرمستقیم و هزینههای تأمین مالی قراردادی (حسب مورد) طبق دوره تعیینشده در قرارداد، محاسبه، تقسیط و بازپرداخت میشود.
ب ـ هزینههای بهرهبرداری و هزینههای غیرمستقیم دوره بهرهبرداری از شروع تولید اولیه بهصورت جاری محاسبه و بازپرداخت میگردد. همچنین پرداخت دستمزد متعلقه به پیمانکار نیز طبق شرایط مندرج در قرارداد از همان زمان آغاز میشود.
پ ـ کلیه پرداختهای مندرج دربندهای (الف) و (ب) این ماده از محل منابع موضوعبند (پ) ماده (۶) از محصولات یا عواید حاصل از تولیدات مخزن یا میدان موضوع قرارداد، به قیمت روز یا بهصورت نقدی در سررسیدها به پیمانکار تحویل یا پرداخت میشود.
ماده ۱۱ ـ بهرهبرداری از طرحهای قراردادهای موضوع این تصویبنامه مطابق بندهای زیر است:
الف ـ از زمان شروع بهرهبرداری در مورد طرحهای توسعه میدانهای کشفشده یا به نتیجه رسیدن تولید اضافی ناشی از عملیات پیمانکار در طرحهای بهبود ( /IGR IOR) یا افزایش ضریب بازیافت ( /EGR EOR)، تولید و بهرهبرداری از تأسیسات بهنحویکه در قرارداد توافق میشود، با حفظ مسؤولیتهای طرف دوم قرارداد، توسط شرکتی ایرانی (که ازنظر صلاحیت حرفهای به تأیید کارفرما میرسد)، انجام میگردد.
تبصره ـ در مورد میدانها یا مخزنهای در حال تولید و بهرهبرداری، درصورتیکه طرف اول برای مرحله بهرهبرداری، انجام عملیات بهرهبرداری را با مشارکت یکی از شرکتهای تابعه خود ضروری دانسته و این موضوع به تأیید وزارت نفت نیز برسد، بین طرف دوم قرارداد و شرکت تابعه شرکت ملی نفت ایران یک موافقتنامه عملیاتی مشترک امضا میشود. این عملیات با حفظ مسؤولیت پشتیبانی و نظارت کامل فنی، مالی، حقوقی و تخصصی طرف دوم قرارداد، همراه با تأمین تجهیزات، قطعات و مواد مصرفی لازم توسط وی، بهصورت مشترک انجام میشود. شرکت تابعه ذیربط موظف است در بهرهبرداری از تأسیسات موضوع قرارداد، کلیه دستورالعملهای فنی، حرفهای و برنامههای عملیاتی طرف دوم قرارداد را که به تأیید شرکت ملی نفت ایران رسیده است، رعایت و اجرا نماید.
ب ـ هزینههای بهرهبرداری بر اساس برنامه مالی عملیاتی سالانه تعیین و توسط پیمانکار پرداخت و از محل منابع ناشی از تولید نفت، گاز یا میعانات گازی و دیگر محصولات تولیدی میدان یا مخزن به ترتیب مقرر در این تصویبنامه بازپرداخت میگردد.
پ ـ پیمانکار در دوره بهرهبرداری ضمن اینکه موظف به انجام تعهدات خود بهموجب قرارداد توسعه، بهبود یا افزایش ضریب بازیافت میدان یا مخزن است، مکلف است با توجه به اطلاعاتی که از حضور در بهرهبرداری میدان کسب میکند و در پی آن با انجام مطالعات لازم برای اصلاح طرح توسعه و در صورت نیاز، به ارائه پیشنهاد طرحهای اصلاحی باهدف حفظ ظرفیت، بهبود یا افزایش بازیافت نفت یا گاز از میدان یا مخزن بپردازد. درصورتیکه کارفرما این طرحها را تصویب نماید، با اعمال همان روشها و شیوهها و شرایط موجود در قرارداد اصلی این طرحها نیز با انجام اصلاحات در برآورد هزینهها، زمانبندی قرارداد، دستمزد مربوط و نیز بامنظور نمودن هزینههای مربوط در برنامه مالی عملیاتی سالانه طرح به اجرا
درمیآید.
ت ـ در جریان بهرهبرداری، هرگونه اجرای طرح جدید در منطقه قراردادی باید به تصویب کارفرما برسد و طرف دوم قرارداد طبق قرارداد موظف به بهرهبرداری با بهترین شیوههای متعارف کار در صنعت جهانی نفت با تشخیص وزارت نفت از کلیه تأسیساتی است که طبق مقررات همین ماده برای بهرهبرداری در اختیار وی قرار میگیرد.
ث ـ نفت، گاز یا میعانات گازی و دیگر مواد موجود در مخازن موضوع قرارداد کلاً متعلق به جمهوری اسلامی ایران و نفت، گاز یا میعانات گازی و نیز هرگونه فرآورده جانبی حاصله از تولید کلاً متعلق به کارفرما است.
ج ـ در صورت نیاز به انجام تعمیرات اساسی تجهیزات یا ورود مجدد به چاهها و انجام تعمیرات در آنها ( Over Work ) یا هرگونه عملیات مربوط به حفظ و نگهداری تجهیزات و تأسیسات، این عملیات با مجوز کارفرما توسط و با هزینه طرف دوم قرارداد انجامشده و بازپرداخت آن از محل درآمدهای حاصل از نفت اضافی تولیدی میدان یا مخزن بهعلاوه هزینه تأمین مالی به میزان توافق شده در قرارداد بازپرداخت میگردد.
ماده ۱۲ ـ به شرکت ملی نفت ایران اجازه داده میشود در صورت ضرورت پس از اخذ مجوز موردی از وزیر نفت، با رعایت ماده (۱) (جز بند (ظ) این ماده)، ماده (۳) (جز بند (ث) این ماده) تبصره (۲) بند (الف) و بندهای (ب) و (پ) ماده (۴)، ماده (۵)، تبصره ذیل بند (پ) ماده (۶) و مواد (۸)، (۹) و (۱۰) نسبت به عقد قرارداد بیع متقابل برای توسعه میدان یا مخزن کشفشده و توسعهنیافته اقدام نماید. در این قراردادها شرکت ملی نفت ایران مجاز است با رعایت مفاد بند (پ) ماده (۶) نسبت به بازپرداخت هزینههای مستقیم، هزینههای غیرمستقیم به همراه هزینههای تأمین مالی و نیز پرداخت حقالزحمه ( Remuneration ) متعلقه بهطرف دوم قرارداد به روال معمول در قراردادهای منعقده مشابه، در جدول زمانی توافق شده در قرارداد
اقدام نماید.
ماده ۱۳ ـ پیش از تحویل اطلاعات مخازن نفت و گاز به شرکتهای طرف مذاکره با شرکت ملی نفت ایران و یا شرکتهایی که مایل به حضور در مناقصههای مربوط به اجرای طرحهای موضوع این تصویبنامه میباشند (و صلاحیت اولیه ایشان به تأیید شرکت ملی نفت ایران رسیده)، این شرکتها باید، سند رازداری و حفظ محرمانگی ( Confidentiality Agreement ) این اطلاعات را به امضا برسانند و طی آن متعهد شوند که مدیران، کارکنان، کارشناسان و دیگر افراد ذیربط شرکت امضاکننده سند مذکور و نیز شرکتهای تابعه آنکه حسب ضرورت باید بدین اطلاعات دسترسی داشته باشند، اطلاعات دریافتی را مطابق با مفاد سند یادشده به شکل کاملاً محرمانه نگاه خواهند داشت و بدون مجوز شرکت ملی نفت ایران (و ترتیباتی که در سند یادشده مشخص میشود)، این اطلاعات را در اختیار هیچ شخص ثالثی قرار نخواهند داد و هرگاه مشخص شود که این اطلاعات بهصورت غیرمجاز در اختیار اشخاصی قرارگرفته، طرف مقابل در برابر شرکت ملی نفت ایران، ملزم به جبران خسارات ناشی از عدم انجام تعهدات موضوع سند رازداری و حفظ محرمانگی
خواهد بود.
ماده ۱۴ ـ در تنظیم متن هر قرارداد و پیوستهای آن، علاوه بر مراعات مواردی که بهصراحت در این تصویبنامه بدانها اشارهشده، باید حقوق، تعهدات و مسؤولیتهای طرفین قرارداد در زمینههای مختلف مانند فرآیند حسابداری و حسابرسی، روش انجام پرداخت یا بازپرداخت مالی، بازرسی فنی، تعمیر و نگهداری، روشهای اندازهگیری تولید، آموزش نیروی انسانی، سلامت، ایمنی و محیطزیست، واردات و صادرات، بیمه، محرمانگی، شرایط خاتمه و فسخ قرارداد، فورس ماژور، رهاسازی منطقه قراردادی، نحوه حلوفصل اختلافات و زبان قرارداد نیز بهروشنی در متون یادشده تعریف و مشخص گردد.
ماده ۱۵ ـ قراردادهایی مشمول مقررات این تصویبنامه میباشند که بهطور مشخص مسؤولیت عملکرد مخزن در دوره بهرهبرداری و بهتبع آن بازپرداخت هزینههای طرف دوم قرارداد و پرداخت دستمزد و حقالزحمه بهطرف دوم قرارداد منوط به میزان موفقیت وی در تولید نفت و گاز میشود. لذا قراردادهایی که حسب نیازها و ضرورتهای عملیاتی توسط شرکت ملی نفت ایران برای اکتشاف، نگهداشت تولید و یا دیگر عملیات نفتی که منجر به توسعه میدانها یا مخزنها و یا افزایش بازیافت از مخازن با شرکتهای خدمات نفتی OSC (مانند شرکتهای حفاری) و یا پیمانکاران ساخت و نصب (EPC/E&C) و دیگر عرضهکنندگان کالاها و خدمات موردنیاز منعقد میشود (اعم از اینکه پرداختهای به ایشان بهصورت نقدی و یا همراه با تأمین مالی مانند قراردادهای EPCF باشد)، کماکان تابع مقررات مربوط به خود بوده و مشمول این تصویبنامه نمیباشند.
ماده ۱۶ ـ این تصویبنامه جایگزین تصویبنامه شماره ۱۰۴۰۸۹/ت ۵۲۴۴۵ هـ مورخ ۱۱/۸/۱۳۹۴ میشود.
معاون اول رئیسجمهور ـ اسحاق جهانگیری
به نقل از روزنامه رسمی شماره ۲۰۸۰۳ مورخ 19/5/1395
بازدید: ۷۶