آشنایی با اصول بنیادین جنبش عدم‌تعهد
آشنایی با اصول بنیادین جنبش عدم‌تعهد
آشنایی با اصول بنیادین جنبش عدم‌تعهد
جنبش عدم تعهد در سال1961 و در خلال نظام دوقطبی سرمایه‌داری و کمونیسم و فضای جنگ سرد توسط کشورهای در حال توسعه پایه‌گذاری شد. 10 اصل کنفرانس باندونگ با تغییرات جزیی به‌عنوان اصول بنیادین جنبش عدم تعهد مشخص شده است.
این اصول 10گانه همواره در پایان سند نهایی تمامی نشست‌های سران و وزرای خارجه مورد تأکید واقع می‌شوند.
این اصول عبارتند از:
1 – احترام به حقوق بشر، هداف و اصول منشور ملل متحد
2 – احترام به حاکمیت و یکپارچگی سرزمینی کلیه کشورها
3 – تصدیق برابری بین تمامی نژاد‌ها و تمامی ملتها، بزرگ و کوچک
4 – پرهیز از دخالت در امور داخلی کشور دیگر
5 – احترام به حق ملتها در دفاع از خویش، به صورت فردی یا جمعی، در تطابق با منشور ملل متحد
6 – پرهیز از استفاده از ترتیبات دفاع جمعی برای خدمت به منافع ویژه قدرتهای بزرگ و پرهیز هرکشور از اعمال زور علیه کشور دیگر
7 – خودداری از اقدام یا تهدید به حمله یا استفاده از زور علیه یکپارچگی یا استقلال سیاسی هرکشور دیگر
8 – حل تمامی مناقشات بین‌المللی توسط ابزار صلح‌آمیز از قبیل مذاکره، مصالحه، محکمه یا راه‌حل قضایی و همچنین دیگر ابزار صلح‌آمیز به انتخاب طرف‌ها، در تطابق با منشور ملل متحد
9 – ارتقای منافع و همکاری دوجانبه
10 – احترام به عدالت و تعهدات بین‌المللی
در ضمیمه سوم سند نهایی پانزدهمین اجلاس سران جنبش عدم تعهد در شرم‌الشیخ (2009)،
25پاراگراف ذیل به‌عنوان اصول الهام گرفته از بیانیه مربوط به اهداف و اصول و نقش جنبش عدم‌تعهد در شرایط بین‌المللی حاضر در چهاردهمین اجلاس سران جنبش عدم‌تعهد در هاوانا ذکر شده است:
1- احترام به اصول گرامی داشته شده در منشور ملل متحد و حقوق بین‌الملل
2- احترام به حاکمیت، برابری و یکپارچگی سرزمینی تمامی کشورها
3- تصدیق برابری تمامی نژاد‌ها، مذاهب، فرهنگ‌ها و ملتها، اعم از بزرگ و کوچک
4- ارتقای گفت‌وگو بین مردم، تمدن‌ها، فرهنگ‌ها و مذاهب برمبنای احترام به مذاهب، نماد و ارزش‌های آنها، تقویت و تحکیم بردباری و آزادی بیان
5- احترام و تقویت حقوق بشر و آزادی‌های اساسی برای همه ازجمله اجرای مؤثر حق مردم برای صلح و توسعه
6- احترام به برابری حقوق کشورها ازجمله حق لاینفک هرکشور در تعیین آزادانه سیستم سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بدون هرگونه مداخله از ناحیه کشور دیگر
7- تأکید مجدد بر اعتبار و مرتبط بودن مواضع اصولی جنبش درباره حق تعیین سرنوشت مردم تحت اشغال خارجی و استعمار یا سلطه خارجی
8- عدم مداخله در امور داخلی کشورها. هیچ کشور یا گروه کشورها حق ندارند مستقیم یا غیرمستقیم با هر انگیزه‌ای در امور کشور دیگر دخالت کنند.
9- رد هرگونه تغییر خارج از قانون اساسی دولت‌ها
10- رد هرگونه تلاش برای تغییر رژیم
11- محکومیت استفاده از مزدوران در تمامی وضعیت‌ها به ویژه در مناقشات
12- خودداری تمامی کشورها از اعمال فشار بر کشورهای دیگر، ازجمله توسل به حمله یا دیگر اعمال استفاده از زور مستقیم یا غیرمستقیم و به‌کارگیری یا تقویت هرگونه اقدام یکجانبه قهری که علیه حقوق بین‌الملل بوده و یا در مسیری مغایر با آن باشد، با هدف اجبار کردن کشور دیگر برای تابع کردن حقوق حاکمیتی آن کشور یا به‌دست آوردن منفعت به هر میزان
13- رد کامل حمله به نحوی که نقض جدی و خطرناک حقوق بین‌الملل و مستلزم مسئولیت بین‌المللی برای متجاوز شود.
14- احترام به حق ذاتی فردی یا جمعی دفاع از خویش در تطابق با منشور ملل متحد
15- محکومیت قتل‌عام، جرائم جنگی، جرائم علیه شریت و نقض سیستماتیک و گسترده حقوق بشر در تطابق با منشور ملل متحد و حقوق بین‌الملل
16- رد و مخالفت با تروریسم در تمامی اشکال و ظهور آن توسط هرکس، در هر کجا و با هر هدف که انجام شده باشد، به‌طوری که جدی‌ترین تهدید برای صلح و امنیت بین‌الملل را به وجود می‌آورد. در این ارتباط، تروریسم نباید با مبارزه مشروع مردم تحت استعمار و سلطه خارجی یا اشغال خارجی برای حق تعیین سرنوشت و آزادی ملی برابر دانسته شود.
17- تقویت حل مسالمت‌آمیز مناقشات و کنار گذاشتن، تحت هر شرایطی، هرگونه مشارکت در ائتلاف‌ها، توافقنامه‌ها یا هر نوع ابتکار یکجانبه قهری در نقض اصول حقوق بین‌الملل و منشور ملل متحد
18- دفاع و تقویت دمکراسی، تأکید مجدد بر اینکه دمکراسی یک ارزش جهانی بر مبنای آزادی بیان خواسته مردم برای تعیین سیستم‌های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی‌شان و مشارکت کامل آنها در تمامی جنبه‌های زندگی خویش است.
19- تقویت و دفاع از چند‌جانبه‌گرایی و سازمان‌های چند‌جانبه به‌عنوان چارچوب کاری مناسب برای حل مشکلات تأثیرگذار بر بشریت از طریق گفت‌وگو و همکاری
20- حمایت از تلاش‌های کشورهایی که از مخاصمات داخلی رنج می‌برند برای رسیدن به برابری، عدالت، صلح و توسعه
21- وظیفه هر کشور برای پیروی کامل و مناسب از معاهدات بین‌المللی که عضو آن است و همچنین احترام به تعهدات ناشی از چارچوب سازمان‌های بین‌المللی و زندگی کردن در صلح با دیگر کشورها
22- حل مسالمت‌آمیز تمامی مخاصمات بین‌المللی در تطابق با منشور ملل متحد
23- دفاع و تقویت منافع مشترک، عدالت و همکاری، صرف‌نظر از اختلافات موجود در سیستم‌های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی کشورها بر مبنای احترام متقابل و برابری حقوق
24- همبستگی به‌عنوان یک مولفه اساسی در بین ملتها در تمامی شرایط
25- احترام به تنوع سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشورها و مردم.
منبع: همشهری آنلاین
بازدید: ۴۰