دنیای حقوق: سید عباس عراقچی رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام گفت: شش‌ماه پس از اجرایی شدن برجام می‌شود گفت هر دو طرف به تعهدات خود بر اساس برجام پایبند بوده‌اند.

وی گفت: اگر طرف مقابل به تعهدات خود عمل نمی‌کرد قطعاً نقض برجام صورت گرفته بود و ما پیگیری کرده بودیم.

عراقچی افزود: به خاطر برخی مسائل سیاسی مقدار زیادی از آثار برجام محدود به تحریمها شد درحالی‌که اهداف چالش هسته‌ای بزرگتر از آن بود.
وی با طرح این سؤال که آیا برجام توانسته خواسته اصلی مردم ایران را تأمین کند یا خیر؟ گفت: شعار اصلی ایرانیان در مدت 12 سال این بود که انرژی هسته‌ای را حق مسلم خود می‌دانستند و بدون شک برجام این حق را تثبیت کرد.


معاون وزیر امور خارجه افزود:

قبل از برجام غنی سازی و برنامه هسته‌ای برای ایران ممنوع بود و با برجام برنامه هسته‌ای ایران مشروع و قابل قبول و مورد احترام شورای امنیت شد و از این نظر کفه ترازو به نفع مردم ایران است.

عراقچی با بیان اینکه بنا بود با اجرای برجام تحریمها برداشته شود، گفت: با اجرای برجام موانع تحریمی از سر راه اقتصاد ایران برداشته شد اما برخی مشکلات ناشی از تحریمهای اولیه و زمان بر بودن برخی همکاریهای اقتصادی همچنان وجود دارد.

وی افزود: وزارت نفت در شش ماه گذشته ظرفیت فروش نفت را از یک میلیون به دو میلیون بشکه رسانده است اما هنوز 500 هزار بشکه تا رسیدن به صادرات قبل از برجام فاصله داریم. عراقچی گفت: از اول هم قرار نبود تحریمهای غیرهسته‌ای برداشته شود چون مذاکرات صرفاً بر روی برنامه هسته‌ای بود.
وی با اشاره به اینکه تحریمهای دلاری و استفاده از سیستم مالی آمریکا جزو تحریمهای اولیه آمریکا علیه ایران است، افزود: آمریکا این تحریمها را در سال 95 میلادی یک بار تعلیق کرد اما در اوج بحران هسته‌ای در 2008 این تعلیق را برداشتند و اساساً این تحریم، تحریم اولیه است.

رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام گفت: آمریکاییها استدلال می‌کردند که این تحریم اولیه است و قبول نکردند که آن را در چارچوب برجام بردارند و ما هم خواهان آن نبودیم که از معاملات دلاری استفاده کنیم.
عراقچی در پاسخ به برخی انتقادات درباره برداشته نشدن این تحریمها گفت: جالب است که ما که همیشه در صدد آزاد کردن خودمان از تجارت با دلار بودیم حالا شاکی هستیم که چرا نمی‌توانیم معاملات دلاری بکنیم.
وی با اشاره به اینکه دادگاههای آمریکا به خاطر آنچه که مشارکت ایران در تروریسم می‌دانند حدود 90 میلیارد دلار علیه ایران احکام صادر کردند، افزود: با این احکام آنها می‌توانند هر جا اموالی از ایران بیابند مصادره کنند که مصادره دو میلیارد اوراق قرضه نمونه آن است و به همین خاطر اصرار بر مبادلات دلاری درست نیست.
عراقچی گفت: با این حال در دادگاههای ایران هم به خاطر این اقدامات آمریکا حدود 50 میلیارد دلار احکام علیه این کشور صادر شده است که با احکام جدید این مبلغ به یکصد میلیارد دلار خواهد رسید.

وی با اشاره به اینکه منابع زیادی ارزهای رایج دنیا از فروش نفت تا سپرده متعلق به ایران در خارج کشور وجود دارد، افزود: در شرایط کنونی مدیریت منابع ارزی ما در دست بانک مرکزی است، اگرچه مبادلات دلاری نمی‌توانیم انجام دهیم اما با دیگر ارزها این مبادلات در حال انجام است.
معاون وزیر امور خارجه تصریح کرد: بانک مرکزی در مدیریت منابع ارزی در خارج از کشور و تأمین منابع مورد نیاز در داخل هیچ مشکلی ندارد.هم اکنون تخصیص ارز به متقاضیان در بانک مرکزی به روز رسیده است در حالی که همین متقاضیان قبل از برجام چهار ماه در نوبت بودند.
عراقچی با بیان اینکه بخشی از طلبهای ایران از کشورهای خارجی وصول شده و بخشی دیگر هم در حال مذاکره است، افزود: پنج میلیارد دلار طلب ما از یک شرکت نفتی اماراتی و دو میلیارد دلار طلبمان از شرکت شل به طور کامل دریافت شد.

وی با اشاره به طلب شش میلیارد یورویی ایران از هند به خاطر فروش نفت گفت: در سفر نخست وزیر هند به تهران مقرر شد این کشور در یک پروسه سه ماهه برای تسویه حساب بدهی اش ماهانه دو میلیارد یورو پرداخت کند.
رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام با بیان اینکه در دوره تحریم فروش نفت ما به هند به صورت 45 درصد روپیه و 55 درصد یورو بود افزود: تا کنون یک میلیارد و 800 میلیون یورو از بدهی هند پرداخت شده و چهار میلیارد و 200 میلیون یورو دیگر در یک فرصت زمانی 2 تا 3 ماهه آینده تسویه خواهد شد.
عراقچی گفت: 800 میلیون یورو هم از یونان طلب داشتیم که مقرر شد ماهانه یکصد میلیون یورو به ایران پرداخت شود.
وی با اشاره به همکاری خوب عمان با ایران در دوران تحریمها افزود: این کشور 16 میلیارد دلار ذخایر ارزی دارد که حدود یک سوم آن متعلق به ایران است و اگر یکجا بخواهد آن را پرداخت کند دچار مشکل اقتصادی خواهد شد و باید با مذاکره نحوه دریافت این طلب را هم مشخص کنیم.
عراقچی با بیان اینکه آمریکاییها پس از برجام به کشورهای دنیا پیامهای مختلفی در خصوص معاملات اقتصادی با ایران می‌دهند، گفت: تحریمهای اولیه خارج از برجام است اما تأثیراتش را بر برجام می‌گذارد.
وی افزود: تا وقتی آمریکا، آمریکاست و نظام جمهوری اسلامی ایران مستقر است، این تحریمها سر جایش می‌ماند.
معاون وزیر امور خارجه گفت: ما به آمریکاییها پیغام دادیم که جامعه جهانی را نباید از معامله با ایران با تأکید بر تحریمهای اولیه بترسانید.


عراقچی با بیان اینکه 200 تا 300 فرد حقیقی و حقوقی در لیست تحریمهای آمریکا قرار دارند افزود: آمریکاییها به همه طرفهایشان در دنیا اعلام کرده‌اند باید مراقب باشند در معاملاتشان افراد حقیقی و حقوقی که در لیست تحریمها هستند وجود نداشته باشند و این تکلیف اضافه را به همه بانکها اعلام کرده‌اند.

وی در پاسخ به این سؤال که آیا پرداخت به این افراد حقیقی و حقوقی، بانکهای کشور را مشمول تحریمها نمی‌کند، گفت: پرداخت به این افراد نباید صرفاً از طریق سیستم بانکی باشد، ما در سالیان گذشته به کسانی که باید کمک کنیم کمک کرده‌ایم.
معاون وزیر امور خارجه افزود: برخی افراد در لیست تحریم شورای امنیت هستند اما ما هیچ وقت لیست تحریمی آنها را نپذیرفته‌ایم، با این حال دلیل نمی‌شود که بانکهای خودمان را با دست خودمان گیر بیندازیم.


عراقچی با اشاره به مصوبات گروه «اف ِای تی اف» در زمینه پولشویی و مبارزه با منابع تأمین مالی تروریسم در دنیا اضافه کرد: همه کشورهای دنیا به این گروه پیوسته‌اند و ما هم از شش سال پیش تا کنون با تصویب دو قانون مبارزه با پول‌شویی و مبارزه با منابع مالی تروریسم به این گروه پیوسته‌ایم.
وی گفت: با این اقدامات، ایران از زمره کشورهای غیرهمکار که اقدامات متقابل باید علیه ش اعمال شود و بانکهای خارجی نباید با آن همکاری کنند به کشوری همکار البته با احتیاط کامل تغییر رتبه یافته است و به جایگاهی رسیده‌ایم که اقدام متقابل علیه آن در دستور کار نیست.


رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام با اشاره به نقاط اشتراک و افتراق ایران و آمریکا در تفسیر تروریسم افزود: ما با آمریکا در زمینه تروریسم دانستن داعش، القاعده و جبهه‌النصره اشتراک نظر داریم و برداشتمان از گروههای دیگر همچون حزب الله لبنان باهم، همخوانی ندارد.
عراقچی گفت: بر اساس قانون تأمین مالی تروریسم، مصوب مجلس شورای اسلامی، گروههایی که فعالیتهای ضد استعمارگری و نژاد پرستی دارند گروه تروریستی محسوب نمی‌شوند و تشخیص گروههای تروریست با شورای عالی امنیت ملی است.
وی افزود: در نامه وزیر اقتصاد به گروه «اف ِای تی اف»، به این گروه اعلام شده است جمهوری اسلامی ایران در چارچوب قانون اساسی و قوانین مصوب مجلس با آنها همکاری می‌کند.


عراقچی با بیان اینکه قرار است در ارتباط با مفهوم گروههای تروریستی با این گروه به تفاهم برسیم، گفت: مذاکرات با این گروه تا 18 ماه دیگر ادامه خواهد داشت که چه گروههایی تروریست هستند و کدامها نیستند.
وی تصریح کرد: ما امنیت و منافع ملی مان را تسلیم هیچ‌کس نمی‌کنیم و حزب الله را قربانی هیچ چیز نخواهیم کرد.

معاون وزیر امور خارجه با بیان اینکه به نظر من می‌شود این مساله را با این گروه مدیریت کرد، گفت: اگر هم در این مذاکرات با گروه 
«اف ِای تی اف» به تفاهم نرسیم، مشکل حادی پیش نمی‌آید.
عراقچی افزود: حمایت از محور مقاومت همواره مورد تأکید مقام معظم رهبری، دولت و مجموعه نظام است و این سیاستی تغییرناپذیر است که از آن عدول نخواهیم کرد.


وی با اشاره به اینکه تشکیل کمیته تولید سوخت در داخل کشور میان ایران و 1+5 ازجمله موضوعات مورد تأکید برجام است، گفت: اقدامات اولیه تشکیل این کمیته انجام شده و نخستین جلسه کارشناسی اش هفته پیش در وین برگزار شد.

عراقچی با بیان اینکه طبق برجام، جمهوری اسلامی ایران می‌تواند 130 تن آب سنگین را به عنوان ذخیره نگه دارد، افزود: تولید کارخانه آب سنگین اراک به سالانه 25 تن رسیده است و رآکتور اراک نیازمند 70 تا 80 تن آب سنگین است در حالی که نیاز ما به آن برای چهار تا پنج سال آینده است. وی گفت: بر اساس برجام، بناست برای رآکتور اراک 130 تن آب سنگین در نظر بگیریم و بقیه را صادر کنیم.

رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام با اشاره به اینکه 32 تن آب سنگین به آمریکا فروخته‌ایم، افزود: برای فروش 40 تن آب سنگین به روسیه در حال مذاکره با مسکو هستیم و همچنین مذاکراتی را با دیگر کشورها برای فروش آب سنگین داریم و بخشی از آب سنگین مان را به انبارها در عمان انتقال دادیم.
عراقچی گفت: یکی دیگر از دستاوردهای برجام این بود که آنها که تولید آب سنگین را در ایران قبول نداشتند هم اینک ما را به عنوان فروشنده آب سنگین به رسمیت می‌شناسند و خود آمریکاییها آن را از ما می‌خرند.
وی با بیان اینکه همیشه باید مراقب توطئه از طرف مقابل باشیم، افزود: این یک اصل پذیرفته شده است و به هیچ وجه توهم نیست و واقعیت دارد و بر این اساس ما باید همواره هوشیار باشیم.
عراقچی با اشاره به اینکه در طول سالیان گذشته آمریکاییها در چهار موضوع هسته ای، موشکی، محور مقاومت و حقوق بشر همواره با جمهوری اسلامی ایران اختلاف نظر داشته‌اند و به کشورمان فشار وارد می‌کردند، گفت: در این سالها آمریکا موضوع هسته‌ای را با موضوع موشکی گره زده بودند که این کار بسیار خطرناکی بود و با این کار توانستند در شورای امنیت قطعنامه ذیل فصل هفتم علیه ایران صادر کنند.
وی افزود: یکی از دستاوردهای مهم مذاکرات هسته‌ای و برجام این بود که توانستیم گره خوردگی موضوع هسته‌ای و موشکی را از هم جدا کنیم، مساله موشکی به طور کامل از برجام خارج شد.

معاون وزیر امور خارجه گفت: با آزمایش موشک عماد، آمریکا و اروپا اعلام کردند برجام نقض نشده است هر چند که موضوع موشکی ایران همچنان دغدغه آنهاست.
عراقچی افزود: در قطعنامه جدید هم موضوع موشکی ایران از ذیل فصل هفتم خارج و ذیل فصل ششم آمد که الزام آور نیست.
وی گفت: در بحث موشکی، امریکا و غربیها را خیلی عقب راندیم و آنها حتی نتوانستند در شورای امنیت بیانیه‌ای مطبوعاتی علیه ایران بگیرند.

عراقچی افزود: باید بدانیم چالش بین آمریکا و ایران یک چالش مستمر است و آنها هر جا فرصت یابند جلو می‌آیند.
وی با اشاره به اینکه بان کی مون بر اساس قطعنامه 2231 باید هر شش ماه یک بار به شورای امنیت گزارش دهد، گفت: پیش نویس گزارش بان کی مون نامتوازن و غیرمنصفانه است و ما به دبیرکل سازمان ملل در این باره اعتراض کردیم و چند روز پیش دکتر ظریف مکالمه تلفنی بسیار تندی با بان کی مون داشت و به او گوشزد کرد که باید گزارشش متوازن باشد.

رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام افزود: در پیش نویس گزارش بان کی مون به تست موشکی ایران اشاره شده و آمده است که این مساله با روحیه سازنده حاکم بر توافق هسته‌ای ناسازگار است و این قطعاً ناشی از فشار آمریکا و اروپاست.
عراقچی گفت: امیدواریم بان کی مون در گزارش اصلی اش این مس‌ای له را تصحیح کند که در غیر این صورت برخورد تند وزارت امورخارجه ایران را در پی خواهد داشت.

وی تصریح کرد: ما به شدت با هر حرکتی چه در زمینه سیاسی، حقوقی یا فنی که برای برنامه موشکی ما مشکل ایجاد کند برخورد می‌کنیم.
رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام گفت: آمریکاییها تعهدات برجامی را انجام داده‌اند اما در عین حال محدودیتهای غیربرجامی و فضاسازیهایی را صورت داده‌اند که بر برجام تأثیر دارد.
سیدعباس عراقچی در ادامه برنامه گفتگوی ویژه خبری شبکه دو سیما افزود: نگرانی اصلی ما از صدور قانون ویزا در آمریکا، فعالان اقتصادی بود که با مذاکرات صورت گرفته آن بخش را که مربوط به همکاریهای اقتصادی با ایران می‌شد برداشتند و قضیه منتفی شد.

وی گفت: دو بخش دیگر این قانون که فعالیتهای علمی و گردشگران خارجی را شامل می‌شود همچنان برقرار است و ما در حال مذاکره با آمریکا هستیم که این دو بخش را هم برطرف کنیم.
عراقچی با بیان اینکه صدور این قانون را نمی‌توانیم نقض برجام بدانیم، افزود: البته این قانون یکی از بدعهدیها و بد اخلاقیهای امریکاست.
وی گفت: فرض این است که دشمنی آمریکا با ما مستمر است و آنها از هر منفذی که بتوانند علیه ایران مشکل ایجاد خواهند کرد.
معاون وزیر امور خارجه با اشاره به اینکه ایجاد کانال خرید یکی از توافقات برجام بود، افزود: بر اساس این توافق، همه کالاهایی که کاربرد دو منظوره دارد باید از طریق کانال خرید مورد بررسی قرار بگیرد که کاربرد نظامی نداشته باشد.

عراقچی گفت: هم اکنون این کانال به طور کامل ایجاد شده است و برای خریدهای با احتمال کارکرد دو گانه می‌توان از طریق آن اقدام کرد.
وی با اشاره به الزامات مقام معظم رهبری برای اجرای برجام افزود: این الزامات دو دسته‌اند که دسته اول باید اجرایی می‌شد تا برجام اجرا شود که همه آنها انجام شد.

عراقچی گفت: دسته دوم الزامات ایشان بعد از اجرایی شدن برجام است که همه اینها مد نظر است. وی با اشاره به اینکه از نظر مقام معظم رهبری، هر تهدید جدید آمریکا و بازگرداندن تحریمها نقض برجام است افزود: ما در ستاد پیگیری اجرای برجام همپای شورای عالی امنیت ملی به دقت همه موارد را بررسی می‌کنیم و اگر موردی از نقض برجام را مشاهده کنیم به هیات نظارت بر برجام ارجاع می‌دهیم.
رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام گفت: در شش‌ماه گذشته پس از آزمایش موشکی ایران، آمریکا چند نفری را به فهرست تحریمهایش اضافه کرد.
عراقچی با اشاره به اینکه سندی که ایران و 1+5 در ارتباط با اراک امضا کرده‌اند، خود به معنای گرفتن تضمینهای لازم است، افزود: با این وجود در ارتباط با اراک با شرکتی داخلی قرارداد امضا شده است که اگر غربیها در مدرن کردن رآکتور اراک همکاری نکردند شرکت ایرانی آن را انجام دهد.
وی تصریح کرد: آمریکا و غربیها اگر با هر عنوان حقوق بشری یا تروریسم تحریمهای جدیدی را علیه ایران اعمال کنند اگرچه از نظر برجام، نقض نیست اما ما خودمان را مکلف به تبعیت از نظر رهبری می‌دانیم و بر این اساس، این تحریمها را نقض برجام به حساب می‌آوریم.

منبع: میزان