کفالت در حد و تعزیر

کفالت در حد و تعزیر

نویسنده: رحیم نوبهار

چکیده

کفالت به لحاظ حقوقی به معنای تعهد به احضار دیگری است. کفالت در دعوای کیفری به معنای آن است که از محکوم یا متهم خواسته شود تا کسی را به‌عنوان کفیل به دادگاه معرفی کند تا حضور متهم یا محکوم بدین‌وسیله تضمین شود. روایاتی که از کفالت در حد نهی می‌کند، اغلب ناظر به حدود اصطلاحی تفسیر شده‌اند. این مقاله با بررسی تحلیلی موضوع نتیجه می‌گیرد که اولاً، با توجه به ابهامهای فراوان مفهومی، قاعده قلمداد کردن ممنوعیت کفالت دشوار است. ثانیاً، این حکم به حدود اصطلاحی اختصاص ندارد؛ گونه‌هایی از کفالت مانند کفالتی که اصل قطعیت اجرای کیفر را مخدوش نماید، یا مستلزم تأخیر ناموجه در اجرای حد شود، یا تعهدات غیرضروری بر دوش متهم یا بزهکار بنهد نه در حد و نه در تعزیر پذیرفتنی نیست. ثالثاً، گاه کسب برخی مصالح یا اجتناب از برخی مفاسد، کفالت در دعوای کیفری را مجاز یا حتی ضروری می‌سازد؛ بنابراین، حکم کفالت یکی از اسباب افتراق و جدایی حد از تعزیر نیست. مقاله هم‌چنین به‌طور ضمنی به مقایسه کفالت در امور مدنی و جزایی پرداخته است.

کلیدواژگان: حد، تعزیر، کفالت، فقه جزایی اسلام

دو فصلنامه حقوق تطبیقی سال دوازدهم شماره 1 بهار و تابستان 1395