امروزه زندگی اجتماعی همه اتفاقاتش نسبت به گذشته متفاوت و گاه عجیب‌وغریب است؛ تولد، بزرگ شدن، تحصیل، ازدواج و طلاق به‌کلی با قدیمها فرق دارد.
تا چند سال پیش طلاق پدیده‌ای مذموم به شمار می‌رفت و افراد در شرایط بسیار سخت به آن فکر می‌کردند یا گاه آن‌قدر در پیچ‌وخم مراحل قانونی دادگاهها سردرگم می‌شدند که از طلاق گرفتن منصرف می‌شدند اما اکنون با گسترش نوعی از طلاق، دیگر نیاز نیست کفش آهنین برای جدا شدن از هم بپوشند.

آنها می‌توانند با گذشتن از حقوق خود از قبیل؛ مهریه، حضانت و ملاقات فرزند، جهیزیه، نفقه و… به‌راحتی به دادگاه مراجعه کنند و پس از مدت کوتاهی به‌صورت توافقی از هم جدا شوند.
طلاق توافقی یکی از بحرانهای تازه خانواده‌های ایرانی و از آسیبهای اجتماعی رو به گسترش است.

درحالی‌که درگذشته حساسیتهای زیادی نسبت به طلاق وجود داشت که باعث می‌شد حکم طلاق صادر نشود اما امروز به‌راحتی حکم طلاق توافقی صادر می‌شود. به همین دلیل شاهد افزایش طلاقهای توافقی هستیم.

در طلاق توافقی زن و مرد توافق می‌کنند از یکدیگر جدا شوند و این توافق در حکم دادگاه ثبت می‌شود و ازنظر قانونی ضمانت اجرایی پیدا می‌کند.
تا چند سال پیش طلاق پدیده‌ای مذموم به شمار می‌رفت و افراد در شرایط بسیار سخت به آن فکر می‌کردند یا گاه آن‌قدر در پیچ‌وخم مراحل قانونی دادگاهها سردرگم می‌شدند که از طلاق گرفتن منصرف می‌شدند
طلاقهای توافقی زیرپوست شهرها ریشه می‌دواند و هیچ مرجعی دراین‌باره پاسخگو نیست. نه‌تنها پای پیشگیری می‌لنگد، بلکه حتی آمار دقیقی نیز از تعداد این طلاقهای توافقی در دست نیست تا بتوان برای بررسی عوامل و ارائه راهکار درباره‌اش اقدام کرد. چقدر زود خاطرات خوش فراموش می‌شود و به‌راحتی کانون گرم یک خانواده براثر طلاق توافقی از هم می‌پاشد!

تعریف طلاق توافقی
به‌موجب قانون، دادگاه خانواده، دادگاهی است که صلاحیت رسیدگی به 14 مورد از دعاوی ازجمله نکاح موقت و دائم، طلاق، فسخ نکاح، بذل مدت و انقضای مدت، مهریه، جهیزیه، اجرت‌المثل و نحله ایام زوجیت، نفقه معوقه و جاریه زوجه و اقربای واجب نفقه، حضانت و ملاقات اطفال، نسب، نشوز و تمکین، نصب قیم و ناظر قیم امین و عزل آنها، حکم رشد، ازدواج مجدد، اهدای جنین داراست؛ بنابراین طلاق توافقی نیز از مواردی است که دادگاه خانواده صلاحیت رسیدگی
 به آن‌را دارد.
 نبود طلاق توافقی در قانون
ما در قانون چیزی به نام طلاق توافقی نداریم. درواقع طلاق توافقی محصول ابتکار زنانی است که در برخورد با نواقص قانون مردسالار آن‌را به وجود آورده‌اند ما در قانون طلاقی داریم به نام خلع. در طلاق خلع زن به‌واسطه کراهتی که از مرد دارد باید مالی کمتر، معادل یا بیشتر از مهریه خود را به مرد بدهد تا او را راضی به طلاق کند.

قضات دادگاهها طلاق توافقی را به لحاظ قانونی با مواد مربوط به خلع توجیه می‌کنند. در طلاق توافقی زن و مرد توافق می‌کنند از یکدیگر جدا شوند و این توافق حکم دادگاه ثبت می‌شود و ضمانت اجرای قانونی پیدا می‌کند، ولی ازآنجاکه زنان هیچ حربه‌ای برای راضی کردن همسر خود برای جدایی ندارند و مطابق با ماده 1133 قانون مدنی حق طلاق با مرد است و مرد هر وقت که بخواهد می‌تواند زن خود را طلاق دهد معمولاً همه حقوق مالی خود را می‌بخشند تا همسرشان را برای جدایی راضی
 کنند.
 علل رواج طلاق توافقی
تغییر شیوه‌های همسریابی در سالهای اخیر، توقعات و خواسته‌های زوجین و تفاوت دیدگاههای آنها، شناخت کافی و مناسب نداشتن از اوضاع‌واحوال فرهنگی و شخصیتی یکدیگر از مهم‌ترین عوامل درخواست طلاق از سوی زوجین است، از سوی دیگر اعتیاد که از عوامل اضمحلال و انهدام خانواده است و همچنین بیکاری و ترک انفاق. درحالی‌که زنان و خانواده‌های ایرانی اغلب بسیار سازگار و حاضر به سازش به‌شرط تأمین حداقل امکانات و نیازهای مادی‌شان هستند، اما وقتی در تأمین همان حداقل با مشکل مواجه می‌شوند و به هر سازمانی مراجعه می‌کنند نتیجه‌ای نمی‌گیرند، چاره‌ای جز طلاق ندارد.
 مراحل طلاق توافقی
برای گرفتن طلاق توافقی زن و شوهر باید به همراه شناسنامه و عقد‌نامه به دادگاه بروند و فرم درخواست را پر و همه موارد و مسائل مانند حضانت فرزند، ملاقات او و امورمانی مانند مهریه، جهیزیه، نفقه و غیره را مشخص کنند و پس از تقدیم دادخواست طبق روال معمول، دادگاه به آنها تکلیف می‌کند هریک از زوجین داوری از میان‌بستگانشان معرفی کنند که باید با زوجین مذاکره و سعی در مصالحه کنند. اگر داوران به نتیجه نرسیدند گزارش خود را به دادگاه می‌دهند و دادگاه نیز بر اساس توافق زوجین گواهی عدم امکان سازش صادر می‌کند و آنها می‌توانند با ارائه گواهی به دفترخانه طلاق، صیغه طلاق را جاری و ثبت کنند.

گواهی عدم امکان سازش به مدت 3 ماه اعتبار دارد، یعنی اگر زوجین ظرف 3 ماه آن‌را اجرا نکردند دیگر اعتباری ندارد. گفتنی است شوراهای حل اختلاف در خصوص اختلافات خانوادگی با توجه به تقاضای طرفین می‌توانند برای اصلاح ذات‌البین دخالت کنند، درحالی‌که در طلاق توافقی افراد معمولاً پیش از درخواست طلاق صحبت کرده و به توافق رسیده‌اند و اگر بازهم علاقه داشته باشند که جلساتی برای سازش و مذاکره بگذارند بالطبع به شورای حل اختلاف که فرصت دوباره‌ای برای سازش فراهم می‌کنند ارجاع می‌شوند.

تغییر شیوه‌های همسریابی در سالهای اخیر، توقعات و خواسته‌های زوجین و تفاوت دیدگاههای آنها، شناخت کافی و مناسب نداشتن از اوضاع‌واحوال فرهنگی و شخصیتی یکدیگر از مهم‌ترین عوامل درخواست طلاق از سوی زوجین است
 مشکلات طلاق توافقی
معمولاً پس از صدور حکم طلاق توافقی، شوهر هیچ اجباری برای آمدن به محضر ندارد و چون این طلاق با توافق طرفین صورت می‌گیرد به لحاظ قانونی رفتن به محضر هم باید با توافق طرفین باشد و نمی‌شود توافق طرفین را با الزام همراه کرد، بنابراین برای حل این مشکل شاید بهترین راهکار این باشد که طرفین الزام رفتن به محضر را هم جزیی از تعهدات خود در دادخواست ذکر کنند تا درنهایت در حکم دادگاه منعکس شود. در این صورت می‌شود الزام شوهر را به آنچه خود تعهد داده است از دادگاه درخواست کرد.
 مزایای طلاق توافقی
ــ عدم تشکیل پرونده‌های متعدد در دادگستری
ـ جلوگیری از رجوع مکرر زوجین به محل دادگستری
ــ دخالت طرفین در طلاق و صدور گواهی‌ عدم سازش
ــ کوتاه بودن زمان صدور گواهی مربوط برای جواز اجرای طلاق
ــ مدت‌دار بودن این گواهی در عرض 3 ماه که سبب حفظ دوام عقد نکاح است درحالی‌که در حکم طلاق که بدون مدت اجرایی است هرلحظه دوام زندگی تهدید می‌شود.
ــ درگیری کمتر و کاهش تنش بینابین خانواده‌های زوجین
ــ احتمال رجوع بیشتر زوجین در آینده به یکدیگر و تشکیل مجدد زندگی مشترک به دلیل مورد ششم
ــ کاهش استرس فرزندان

منبع: تبیان