مدرس مرکز آموزش قوه قضاییه با طرح این موضوع که مال غیرمنقول قبل از عقد نکاح باید به زوجه واگذار شود، بیان کرد: اگر این مال به نام زوجه نشود دفاتر ازدواج، عقد نکاح را ثبت نمی‌کنند.
«علی تقی زاده» ضمن تشریح نکات مهم مال غیرمنقول موضوع مهر گفت: «مَهر» توافق مالی ضمن نکاح است و کم و کیف آن باید موردتوافق زوجین باشد، فرق ندارد که چه مالی موضوع «مَهریه» قرار گیرد بلکه هر مالی که ارزش اقتصادی داشته باشد، می‌تواند موردتوافق زوجین به‌عنوان مهر باشد.

وی بیان کرد: ازجمله اموال موردتوافق در مهریه، مال غیرمنقول است که البته درمجموع فرقی با سایر اموال ندارد و صرفاً از یک‌جهت تفاوت وجود دارد و این است که برای تحقق ثبت نکاح با مهر مال غیرمنقول، لازم است قبل از ثبت عقد، سند مال غیرمنقول به نام زوجه شود و پس‌ازآن دفاتر ازدواج نکاح را ثبت کنند.

عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی تفاوت میان مال منقول و غیرمنقول موضوع مهر را امر مهمی دانست و افزود: تنها تفاوت میان این نوع از مال موردتوافق با مال منقول، تغییر سند مالکیت قبل از ثبت عقد نکاح به نام زوجه است؛ البته اگر زوجین به شکل دیگری توافق کنند یقیناً موضوع دیگری است که شامل مال غیرمنقول با تعریف فوق نمی‌شود.
 مهری که خیلی سریع وصول می‌شود
تقی زاده بابیان اینکه جمله قدیمی و معروف «کی داده کی گرفته» در خصوص مهر مال غیرمنقول صحت ندارد، خاطرنشان کرد: بین مردم این جمله بسیار معروف است اما این جمله درباره هر مهریه‌ای صادق باشد ارتباطی به مهر با موضوع مال غیرمنقول ندارد. این نوع از مهر به همراه ویژگی ذاتی خود به‌عنوان توافقی در مورد مال موردنظر از ضمانت اجرای کافی و لازم برخوردار است.

زوجین در تعیین مهر دقت کنند
«باید توجه شود که اصولاً مهر با عقد نکاح قابل وصول است و طبق ماده 1080 قانون مدنی بلافاصله با انعقاد عقد نکاح دخل و تصرف در مال موردتوافق به‌عنوان مهر ممکن می‌شود، بعضاً افراد بدون توجه به موارد قانونی و فقهی دایر بر موضوع مهر انواع و اقسام توافقها را برای آن انجام می‌دهند و بدون توجه به این مهم زیر بار تعهداتی بعضاً عجیب‌وغریب می‌روند.»مدیر گروه حقوق خانواده پژوهشگاه قوه قضاییه بابیان این مطالب گفت: بی‌توجهی به مقوله مهر و تعهدات ناشی از آن موجب بروز مشکلاتی در جامعه می‌شود و لازم است به این مهم توجه کنند که همه ضمانت اجراهایی که در عالم حقوق قابل‌تصور باشد، همچون ضمانت اجراهای کیفری و مدنی برای تحقق و استیفای مهر قابل پیش‌بینی است به‌این‌ترتیب مثل «مهر را چه کسی داده و چه کسی گرفته» به‌هیچ‌عنوان کاربرد ندارد.تقی زاده همچنین بیان کرد: لازم است زوجین هنگام توافق در موضوع مهر و مالی که بر آن توافق می‌کنند دقت داشته باشند چراکه این موضوع ازجمله مسایل مالی و قابل مطالبه است، ازنظر قانون هم باید تحویل زوجه شود، انواع و اقسام ضمانت اجراهای قانونی نیز در این حوزه وجود دارد تا زن به‌حق و حقوق مالی خود دست یابد.

ضمانت اجراهای قانونی در مسیر تحقق حق زنان
همان‌گونه که مطرح شد، دریافت مهر توسط زن مبانی قابل‌اعتنایی دارد و قوانین مختلف از احقاق این حق به نفع زن حمایت می‌کنند، تقی زاده بابیان اینکه قانون حمایت از خانواده در مورد اموال منقول، میزان مال را تا سقف 110 سکه بهار آزادی محدود کرده است، گفت: تا این میزان مشمول ضمانت اجرای کیفری می‌شود، از سویی ضمانت اجرای حقوقی نیز دارد.

عضو هیئت‌علمی دانشگاه علامه خطاب به زوجها اظهار کرد: مناسب است توافق معقول و قابل اجرایی را در مورد موضوع مهر در نظر بگیرید تا وقت مطالبه، پرداخت آن ممکن باشد و از عهده انجام آن تعهد بربیایید، به‌هیچ‌عنوان سراغ توافقهای عجیب‌وغریب نروید و از این موارد پرهیز کنید.
 وضعیت توافق بر تعهد معلق در مهر
تقی زاده در ادامه فرض «توافق در حوزه مال غیرمنقول را که موکول به آینده است»، مطرح کرد و گفت: در چنین توافقی به نظر می‌رسد این‌یک توافق «معلق» است، مانند موکول شدن انتقال مالکیت مال غیرمنقول به زوجه در آینده یعنی زمانی که زوج چنین مالی را صاحب شود یا به‌محض دارا شدن اولین مال غیرمنقول توسط زوج و انتقال آن به زوجه؛ درمجموع چنین تراضیهایی در مهر نوعی توافق معلق محسوب می‌شود. وی درباره جایز بودن یا نبودن عقود معلق در مهر تصریح کرد: در مورد عقود معلق یک موضوع کلی وجود دارد و اینکه علی‌القاعده عقود معلق به جزء در مواردی که قانون و شریعت آنها را جایز نمی‌داند، در سایر موارد امکان‌پذیر هستند.

مدیر گروه خانواده پژوهشگاه قوه قضاییه ادامه داد: به عبارت روشن‌تر قانون انعقاد برخی از عقود به شکل معلق را قبول دارد اما در مورد برخی نیز آن را درست نمی‌داند، عقد نکاح از آن دسته عقودی است که قانون‌گذار عقود معلق را درباره آن درست نمی‌دارند. به عبارتی تعلیق در عقد نکاح موجب بطلان آن است. مدرس دانشگاه علامه بیان کرد: البته اگر طرفین طبق توافق، مهر معلق را به‌عنوان مهر قرار دهند این مورد دیگر توافق به مال غیرمنقول محسوب نمی‌شود بلکه تعهد به تحویل یک مال غیرمنقول و مانند آن است. در این نوع مال غیرمنقول و زمان تصرف و استفاده از منافع آن در سررسید مشخص قید می‌شود.

منبع: خبرگزاری میزان