افقهای عدالت ترمیمی رهیافتی اسلامی، ملی

افقهای عدالت ترمیمی رهیافتی اسلامی، ملی

نویسندگان: امیر مرادی، مهدی عبادالهیان، سجاد مرادیان

چکیده

ضرورت شناخت نیازهای بزه‌دیدگان جرایم و به‌تبع آن جبران خسارات وارده به آنها پس از اثبات نارساییها و کاستیهای «عدالت کیفری کلاسیک» در برخورد با بزهکاری و به‌خصوص افزایش تکرار جرم توسط کسانی که در نظام عدالت کیفری مورد مجازات قرارگرفته‌اند، نیاز به حرکت به سمت «عدالت ترمیمی» را غیرقابل‌انکار می‌نماید؛ در این میان آن چیزی که امکان ورود تدریجی اصول و قواعد مربوط به عدالت ترمیمی را به‌نظام قضایی کشور ما تسهیل می‌کند، وجود برخی نهادها در نظام قضایی کشور ما و مبانی مقتضی شریعت اسلام از یک‌سو؛ و ماهیت انعطاف‌پذیر نظام عدالت ترمیمی از سویی دیگر می‌باشد. درهرحال، حرکت به سمت عدالت ترمیمی اولاً نیاز به عزمی جدی از جانب قانون‌گذار در اجرای اصول مربوط به آن؛ ثانیاً پیش‌بینی نتایج احتمالاً معکوس برخی از آن اصول در حین اجرا در کشور دارد تا بتوان قواعد عدالت ترمیمی را آن‌گونه که فرهنگ ایرانی و اسلامی کشور ما ایجاب می‌کند، در کشور جاری نمود. با تأمل در قوانین مجازات اسلامی و آیین دادرسی کیفری مصوب سال 1392، در نظام عدالت کیفری ایران، این عزم و اتخاذ سیاست جنایی مقتضی با لحاظ مدل عدالت ترمیمی قابل استنباط است.

کلیدواژگان: عدالت ترمیمی، بزه دیده، بزهکار، جامعه محلی، جامعه، نظام عدالت کیفری ایران، اسلام

نشریه حقوقی، فرهنگی و اجتماعی دادرسی شماره 118 مهر و آبان 1395