اصل «جبران کامل زیان»

نویسنده: علی قسمتی تبریزی
چکیده:
از میان آثار متعدد مسؤولیت مدنی، لزوم جبران و مهم‌تر از آن، جبران کارآمد، واقعیتی است که نمی‌توان آن را نادیده انگاشت و در این راستا، ارزیابی خسارات قابل جبران و گسترۀ آن اهمیتی بسزا دارد.
علی‌رغم این‌که عموماً نظام‌های حقوقی، ضرورت جبران زیان را نفی نمی‌کنند اما در مقام ارزیابی خسارت، گاه به دادرس اختیار تعدیل غرامت را می‌دهند و گاه او را ملزم به جبران تمام زیان
می‌شمارند.
«اصل جبران کامل زیان» به‌عنوان یکی از اصول حاکم بر تقویم غرامت، داعیۀ تدارک خسارات زیان‌دیده را به‌گونه‌ای دارد که از زیان، جز یک خاطرۀ ناگوار بر جای نماند. باوجود انتقادات متعددی که بر این شیوۀ ارزیابی وارد شده است، این اصل به‌واسطۀ انطباق باهدف نخستین مسؤولیت مدنی و حمایت از حقوق زیان‌دیده، اهمیت عمده‌ای دارد. معرفی این اصل و جایگاه آن، موضوع مقاله حاضر است.
کلیدواژگان: مسؤولیت مدنی، ارزیابی خسارت، جبران کامل، غرامت، جبران منصفانه،
مطالعات فقه و حقوق اسلامی؛ دوره ۷، شماره ۱۳ (پاییز و زمستان ۹۴)