گدایان عصر جدید همگام با فنّاوری گدایی به سبک مجازی!

گدایان عصر جدید همگام با فنّاوری گدایی به سبک مجازی!

با پیشرفت علم و دانش، تحولات عمیق و گسترده‌ای در دنیای ارتباطات ایجادشده است، تحولاتی که به عقیده برخی از کارشناسان بر سیر و روند شتابان تغییرات اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و حتی سیاسی تأثیرگذار بوده است.
کودکی سه‌ساله محتاج فلان دارو و یا قرص است، خانواده‌ای نیازمند، چشم‌انتظار کمک شما برای تهیه کیف یا کفش مدرسه پسر 8 ساله خویش هستند، اینها تنها بخشی کوچک و ناچیز از جملاتی است که در کانالها و گروههای اجتماعی درج می‌شود تا به‌اصطلاح با این اطلاع‌رسانی، مخاطب یا مخاطبان، مبلغ یا وجهی را به شماره‌حساب قیدشده در ذیلِ این خبر حزن‌انگیز پرداخت نمایند.
اگرچه وجود چنین مواردی در جامعه، غیرقابل‌انکار نیست و بدون تردید کم نیستند افراد و گروههای نیازمندی که محتاج مبلغی هستند تا با پرداخت آن داروی موردنیاز و ضروری فرزند یا یکی از اعضای خانواده خویش را تهیه کنند، اما متأسفانه سوءاستفاده‌های بسیاری که از تحریک احساسات عمومی برای دریافت چنین مبالغی می‌شود نیز به امری شایع در شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی تبدیل‌شده است.
کلمات و جملاتی پرسوزوگداز که ذهن و اندیشه کاربران را تسخیر می‌کند و گاه آن‌چنان اندوه‌بار می‌شود که مخاطب را از خواب و خوراک محروم و روح و روان او را آزرده‌خاطر می‌کند.
ظاهراً با پیشرفت علم و دانش، بساط گستری متکدیان در سر چهارراهها، معابر پرتردد، میدانها و…. نیز تغییر خواهد کرد.
این شیوه‌های خاص از تکدی گری مؤید این واقعیت است که برای برخی، اسپند و دستمال و شیشه‌پاک‌کنها در سر چهارراهها، جای خود را به گوشیهای اندرو ید، واتس آپ، وی چت، تلگرام، موس، کی‌برد و…داده است.
نسرین ساری خانی، جامعه‌شناس و آسیب‌شناس مسائل اجتماعی، در خصوص ظهور چنین تکدیگریهایی در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی اظهار داشت: شیوع و گسترش فناوریها در جامعه، عوارض، تبعات و پیامدهای خاص به خود را نیز در پی دارد و به‌واقع نمی‌توان با نگاهی سفید یا سیاه آن را مطلقاً خوب یا صرفاً نامطلوب قلمداد کرد.
وی افزود: سوءاستفاده از چنین امکاناتی، به عصر حاضر خلاصه نمی‌شود و از دیرباز این قاعده ناخوشایند وجود داشته که در کنار استفاده سازنده از ابزار و تجهیزات، سوءاستفاده و به‌کارگیری از آن در مسیرهای ناصواب نیز امری شایع بوده که به‌واقع باعث بروز برخی چالشها و معضلات اجتماعی در فواصل و مقاطع مختلف شده و در آینده نیز خواهد شد.
ساری خانی عنوان کرد: این قاعده در خصوص فناوریها و نرم‌افزارهای فضای مجازی نیز صدق می‌کند و با نگاهی اجمالی به حوادث رخ‌داده در طول سالیان گذشته به‌وفور نمونه‌های متعددی از هتک حرمت و مخدوش کردن حیثیت افراد، اخاذی، کلاه‌برداری، سرقت و…. در چنین فضاهایی مشاهده‌شده و حتی این معضل تا جایی پیش رفت که مسؤولان کشور به‌درستی با اتخاذ تدابیر و تمهیداتی ویژه، نسبت به راه‌اندازی پلیس فتا اقدام کردند.
جامعه‌شناس و کارشناس مسائل اجتماعی عنوان کرد: اگرچه اخیراً مشاهده می‌شود تا با سوءاستفاده از برخی کانالها و شبکه‌های اجتماعی، عده‌ای با تحریک احساسات عمومی به‌دروغ مخاطبان را چپاول می‌کنند، اما این ناهنجاری در سنوات گذشته نیز به‌نوعی در صفحات چت رومِ یاهو و… مشاهده می‌شد که با درج جملاتی خاص، مخاطبان را به ارسال رمز شارژ برای تمدید اعتبار مکالمه گوشی همراه تحریک می‌کردند. وی افزود: نَفس و عقبه تمامی این درخواستها در یک مورد خلاصه می‌شود و آن فریب مخاطب برای سودجویی به شیوه‌های گوناگون که یک روز در قالب رمز شارژ ظهور و بروز پیدا می‌کند و روز دیگر به بهانه دریافت مبلغی به جهت تأمین داروی بیمار، نان شب، پوشاک و…برای نیازمندان که البته در برخی موارد شاهد بوده‌ایم با ورود به‌موقع پلیس فتا، فعالیت این افراد یا گروهها پایان‌یافته است.
ضرورت آموزش و اطلاع‌رسانی به افکار عمومی
ساری خانی در ادامه بابیان لزوم هوشمندی و دقت نظر کاربران اینترنتی و مخاطبان شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی گفت: نباید صرفاً انتظار داشت که پلیس تخصصی ذی‌ربط با تمامی این مسائل برخورد کند و به‌واقع مهار و کنترل این ناهنجاریها و به‌اصطلاح کلاه‌برداریها، مستلزم آگاهی هر چه بیشتر عموم مردم نیز است.
وی افزود: قطعاً لازمه کنترل تکدی گری اعم از سنتی یا شیوه‌های مدرن آن، تقویت بنیه اقتصادی و کاهش فقر در جامعه خواهد بود، اما کم نیستند افرادی که تن‌پروری و ارتزاق از جیب عموم مردم، بدون کار، تلاش و کوشش به رویه‌ای مرسوم برای آنها تبدیل‌شده است.
جامعه‌شناس و کارشناس مسائل اجتماعی گفت: یکی از بهترین راهکارهای مقابله و کنترل چنین ناهنجاریهایی به عدم کمک به افراد و گروههای مذکور معطوف می‌شود زیرا در شرایطی که در مقام عمل چنین اقدامات و تحرکاتی منافع فعالان این عرصه را تأمین نکند، قطعاً استمرار و دوامی را دراین اقدامات شاهد نخواهیم بود.
وی در خاتمه یادآور شد: رسانه‌ها و دستگاههای فعال در حوزه اطلاع‌رسانی باید با آموزش مستمر، افکار عمومی را نسبت به چنین سوءاستفاده‌هایی آگاه سازند که در چنین شرایطی از بروز بسیاری از کلاه‌برداریها و فریب افکار عمومی در فضاهای موسوم به مجازی و یا شبکه‌های اجتماعی جلوگیری خواهد شد. منبع: باشگاه خبرنگاران جوان