چالشهای قانون ممنوعیت بکارگیری تجهیزات دریافت از ماهواره

مالکیت، حریم خصوصی و حلیت آلات مشترکه، برخی از:

چالشهای قانون ممنوعیت بکارگیری تجهیزات دریافت از ماهواره

عنوان: تأملی درباره قانون ممنوعیت به‌کارگیری تجهیزات دریافت از ماهواره و چالشهای فقهی و حقوقی آن

نویسندگان: جواد یعقوبی، محمد یعقوبی، حسین ناصری مقدم

چکیده

از زمان تصویب قانون ممنوعیت به‌کارگیری تجهیزات دریافت از ماهواره، مباحث دامنه‌داری درباره آن شکل‌گرفته است. تعارض قانون مذکور با برخی مفاهیم و حقوق بنیادین که پشتوانه‏‌های محکم فقهی نیز دارند همچون مالکیت، حریم خصوصی، حلال بودن استفاده از آلات مشترکه، حقوق بشر و حق برخورداری از آزادی اطلاعات، آن را با چالش مهمی روبه‌رو کرده است. از سوی دیگر، اصرار حامیان این قانون بر اجرای آن، نزاع را افزون ساخته است. در این میان، کیفیت اجرای قانون نیز به معضل عظیمی تبدیل‌شده که ابهامات را بیشتر و مسأله را پیچیده‌تر کرده است. نوشتار حاضر به روش کتابخانه‌ای و از راه مقایسه قوانین دیگر با قانون مزبور و با تشریح پیامدهای سیاسی و حقوقیِ شکل فعلی مبارزه با ماهواره، روشهای جایگزین را به‌جای جمع‌آوری دیشهای ماهواره پیشنهاد می‌دهد. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که اجرای قانون ماهواره، با توجه به دووجهی بودن کاربرد ماهواره و محسوب شدن آن جزء آلات مشترکه در نگاه فقهای اسلام، با قوانین مربوط به حوزه خصوصی افراد، قانون مجازات اسلامی، بیانیه حقوق بشر اسلامی و بسیاری از کنوانسیونهای حقوقی بین‌المللی که ایران آن را پذیرفته، در تعارض می‌باشد. پیشنهاد این پژوهش، تأکید بر روشهای جایگزین به‌ویژه روشهای فرهنگی است.

کلیدواژگان: قانون ماهواره، تجهیزات ماهواره‌ای، حریم خصوصی، جریان آزاد اطلاعات، آلات مشترکه

فصلنامه تخصصی حقوق اسلامی (فقه و حقوق سابق) شماره 48 بهار 1395