پژوهش میدانی تأثیر جنسیت زن در تعیین مجازات کیفری مطالعه موردی دادگاههای کیفری مشهد 1392

پژوهش میدانی تأثیر جنسیت زن در تعیین مجازات کیفری مطالعه موردی دادگاههای کیفری مشهد 1392

نویسنده: مهدی کریمی

چکیده

حقوق کیفری اصولاً حقوقی غیرشخصی است، یعنی همه افراد و تابعان آن را شامل می‌شود و این حقوق برایشان یکسان است؛ اما حمایت از جنسیت زن، به‌دلیل تفاوت در ساختار طبیعی آفرینش او در حکم استثنا بر این اصل، در اغلب نظامهای کیفری کشورها پذیرفته شده است. به‌نظر می‌رسد زن بودن متهم معیاری برای کاهش مجازات وی از جانب مراجع قضایی است که نوعی تبعیض مثبت و حمایتی را در حق وی اعمال می‌کنند. هم‌چنین در کنار عوامل زیست‌شناختی نظیر سن بزه‌دیده که اغلب اطفال و سالمندان را آسیب‌پذیر می‌کند، جنسیت زنان نیز به‌‌منزله معیاری افزایشی در تعیین مجازات متهمان به‌دلیل آسیب‌پذیری بیش‌تر آنان نقش دارد، متهمانی که قربانیان خود را به‌دلیل شرایط و ضعف جسمی زنان از میان این قشر بر می‌گزینند. این پژوهش میدانی با نگرش به این فرضیه‌ها (در غالب نظامهای حقوق کیفری کشورها به این مسأله توجه ویژه کرده است) که زن بودن متهم افزون بر این‌که در کاهش مجازات وی تأثیر دارد موجب تشدید مجازات متهمان جرایم علیه زنان نیز است، در جست‌وجوی اندیشه قضایی حاکم بر ضرورت این حمایتها در نظام حقوقی ایران است که به‌نظر می‌رسد در سنجش دیدگاه قضات کیفری ایران چنین حمایتی مشاهده نمی‌شود و چرایی آن بی‌شک دلایل موجهی نخواهد داشت

کلیدواژه‌ها: جنسیت؛ حمایت کیفری؛ زنان متهم؛ زنان بزه‌دیده؛ معیار افزایشی تعیین مجازات

پژوهشنامه زنان؛ دوره 7، شماره 16، تابستان 1395