پرسش و پاسخ حقوقی

پرسش و پاسخ حقوقی

مهندس مهدی عزیزی

پرسش: سرقفلی چگونه منتقل می‌شود؟

پاسخ: الف- اختیاری: سرقفلی یک ملک، گاهی اختیاری و با میل و رغبت مالک سرقفلی به فرد دیگری منتقل می‌شود که ممکن است با سند عادی باشد یا سند رسمی.

ب- قهری: انتقال قهری به این صورت است که شخصی فوت می‌کند و حقوق حاصل از اجاره (حق کسب و پیشه) به ورثه شخص منتقل می‌گردد.

ج- قضایی: وقتی از طرف مقام قضایی حکم به انتقال سرقفلی ملک داده می‌شود در این صورت انتقال قضایی خواهد بود.

پرسش: شرایط انتقال سرقفلی در صورتی‌که سند سرقفلی عادی باشد چیست؟

پاسخ: هنگامی‌که سند سرقفلی عادی است و حق انتقال در آن قیدشده باشد صاحب سرقفلی می‌تواند سرقفلی ملک را منتقل نماید مشروط به این‌که انتقال جدید با سند رسمی باشد؛ به‌عبارت‌دیگر حتی باوجود حق انتقال، مالک سرقفلی (حق کسب و پیشه) نمی‌تواند با سند عادی سرقفلی را منتقل نماید.

پرسش: در صورتی‌که سند سرقفلی رسمی باشد انتقال چگونه انجام خواهد شد؟

پاسخ: در صورتی‌که سند سرقفلی رسمی باشد باید دید مالک سرقفلی حق انتقال به غیر دارد یا خیر؟ اگر مالک سرقفلی حق انتقال به غیر داشته باشد می‌تواند با سند رسمی حقوق قانونی خود را به شخص ثالث منتقل نماید. لازم به یادآوری است حتی باوجود حق انتقال به غیر، مالک سرقفلی نمی‌تواند با سند عادی، سرقفلی را به شخص ثالث انتقال دهد و در این مواقع مالک سرقفلی الزاماً باید با سند رسمی نسبت به انتقال سرقفلی ملک اقدام نماید.

پرسش: اگر شخصی بدون داشتن حق انتقال به غیر، سرقفلی را منتقل نماید چه خواهد شد؟

پاسخ: انتقال غیرقانونی سرقفلی یکی از مواردی است که حق سرقفلی ساقط می‌شود. اشخاصی که بدون داشتن حق انتقال سرقفلی، سرقفلی ملک را انتقال می‌دهند مرتکب تخلف شده‌اند و با طرح دعوا از طرف مالک، سقوط نصف حق کسب و پیشه (سرقفلی) آنها حتمی است. اضافه می‌شود که نصف دیگر حق کسب و پیشه به قیمت روز به مستأجر متخلف پرداخت خواهد شد.

پرسش: برای داشتن حق انتقال چه عبارتی باید در سند سرقفلی قید شود؟

پاسخ: برای این‌که مالک سرقفلی حق انتقال به غیر داشته باشد لازم است عبارت (حق انتقال به غیر دارد) در سند به‌صراحت قید شود؛ به‌عبارت‌دیگر مسکوت گذاشتن مسأله انتقال، به معنی ممنوعیت از انتقال خواهد بود. در صورتی‌که در سند سرقفلی عبارتی مبنی بر انتقال سند سرقفلی قید نشود، مالک سرقفلی حق انتقال سرقفلی را نخواهد داشت.

پرسش: اعطای نمایندگی یا وکالت برای استفاده از محل سرقفلی چه حکمی دارد؟

پاسخ: دادن نمایندگی یا وکالت به فرد دیگری برای استفاده از محل سرقفلی در حکم انتقال سرقفلی است و در صورت عدم وجود حق انتقال ممکن است سقوط نصف حق کسب و پیشه (سرقفلی) را در پی داشته باشد.

پرسش: در صورت عدم وجود حق انتقال و عدم رضایت مالک به انتقال، تکلیف مالک سرقفلی چیست؟

پاسخ: در صورتی‌که در سند سرقفلی، حق انتقال به غیر تصریح نشده باشد و مالک راضی به انتقال سرقفلی نباشد و خود نیز از خرید سرقفلی خودداری نماید برابر قانون، مالک سرقفلی می‌تواند برای اخذ مجوز انتقال به دادگاه رجوع کند.

پرسش: در فرضی که دسترسی به مالک نباشد و حق انتقال به غیر وجود نداشته باشد تکلیف چیست؟

پاسخ: زمانی که به مالک دسترسی نباشد مالک سرقفلی می‌تواند با مجهول‌المکان اعلام کردن مالک از طریق دادگاه نسبت به اخذ مجوز انتقال سرقفلی به طرفیت مالک ملک اقدام نماید. منبع: آسمان عمران