نقش فضای مجازی در تحقق اقتصاد مقاومتی
نقش فضای مجازی در تحقق اقتصاد مقاومتی
دبیر شورای عالی فضای مجازی تبیین کرد
نقش فضای مجازی در تحقق اقتصاد مقاومتی
اقتصاد مقاومتی، اصطلاحی است که در سال 1389 و برای اولین بار از سوی مقام معظم رهبری، در کشور مطرح و در سخنرانیهای متعددی مورد تاکید ایشان قرار گرفت و سیاستهای کلان و راهبردهای اجرایی آن نیز در بهمن 1392 تعیین و ابلاغ گردید.
رهبر معظم انقلاب، در آغاز سال 95 نیز با پسوند «اقدام و عمل» بار دیگر «اقتصاد مقاومتی» را مطرح و مورد تاکید قراردادند که بیانگر اهمیت بالای موضوع اقتصاد در کشور است.
نظر به اینکه صاحب‌نظران، فضای مجازی را عرصه جدید در رونق اقتصادی دانسته و شبکه ملی اطلاعات را به‌عنوان زیرساخت ارتباطی آن در تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی تأثیرگذار می‌دانند، این موضوع در گفتگو با سید ابوالحسن فیروزآبادی، دبیر شورای عالی و رئیس مرکز ملی فضای مجازی، موردبررسی قرارگرفته است.
سرفصلهای اساسی اقتصاد مقاومتی
دبیر شورای عالی فضای مجازی، سرفصلهای اساسی اقتصاد مقاومتی که در بیانات و تأکیدات مقام معظم رهبری متبلور است را مورداشاره قرارداد و گفت: این سرفصلها عبارت‌اند از: اصلاح الگوی مصرف، حمایت از تولید ملی، استفاده حداکثری از منابع و امکانات، افزایش بهره‌وری، اقتصاد دانش‌بنیان، فرهنگ کار و تولید، اقتصاد بدون نفت، حرکت بر اساس برنامه، مردمی کردن اقتصاد و مبارزه با مفاسد اقتصادی.
وی افزود: از منظر ایشان اقتصاد مقاومتی با ریاضت اقتصادی متفاوت است و آن را به‌نوعی ساخت درونی اقتصاد می‌دانند که می‌تواند در برابر بحرانها و جزر و مدهای بین‌المللی آسیب نبیند، این اقتصاد درون‌زا بوده و در عین برونگرایی و تعامل صحیح با اقتصاد دیگر کشورها، بر ظرفیتها و امکانات داخلی، تکیه دارد.
براین اساس، در اقتصاد مقاومتی می‌بایست علاوه بر تعامل سازنده و پویا با سایر کشورهای جهان، به‌گونه‌ای سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی شود که نوسانات و تحولات بین‌المللی و تهدیدهای ناشی از آن، نتوانند اقتصاد کشور را با تهدید روبرو کنند.
اقدامات حوزه فضای مجازی برای تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی
فیروزآبادی، اظهار داشت: حوزه فضای مجازی کشور برای تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی، ازجمله؛ توسعه اقتصاد دانش‌بنیان، افزایش تولید داخلی، بهبود بهره‌وری، مدیریت مصرف انرژی و … از ظرفیت بالایی برخوردار است که برنامه‌ریزی و اجرای شبکه ملی اطلاعات به‌عنوان زیرساخت ارتباطی فضای مجازی کشور و به‌عنوان یک سیستم فنی، اقتصادی و اجتماعی، دارای دامنه اثرگذاری وسیعی در بخشهای اقتصادی، امنیتی، فرهنگی و اجتماعی کشور بوده و از مهم‌ترین اقداماتی است که می‌تواند نقش بسزایی در پیشبرد اهداف اقتصاد مقاومتی ایفا نماید.
وی اضافه کرد: راه‌اندازی این شبکه در کشور، علاوه بر بهره‌مندی کشور از مزایای آن در رشد اقتصادی، اشتغال‌زایی، رفاه اجتماعی، می‌تواند به‌عنوان پدافند غیرعامل در تأمین امنیت اجتماعی و فرهنگی و نیز ارتقای جایگاه ژئوپلیتیک کشور در حوزه فضای مجازی میان کشورهای منطقه و جهان ایفای نقش نماید.
واژه مشابه خارجی برای اصطلاح اقتصاد مقاومتی
رئیس مرکز ملی فضای مجازی، بابیان اینکه در ادبیات جهانی از مفهوم مشابه اقتصاد مقاومتی با عنوان «تاب‌آوری اقتصادی» یاد می‌شود، گفت: در بسیاری از لغتنامه‌ها، «تاب‌آوری» را به توانایی بازگشت سریع به حالت اولیه براثر آثار خارجی ناگوار تعبیر می‌کنند.
وی افزود: در ادبیات اقتصادی، اقتصاد مقاومتی با سه توانایی تعریف می‌شود: توانایی بازیابی و برگشت به حالت اولیه بعد از وارد شدن شوکهای خارج از سیستم، توانایی ایستادگی و مقابله در مقابل تکانه‌ها، یعنی جذب شوک و سوم توانایی اجتناب از شوک.
وی همچنین گفت: این تواناییها و آسیب‌پذیری در سالهای اخیر موردتوجه مطالعات خارجی نیز قرارگرفته است و گزارش توسعه جهانی سال 2014 بانک جهانی، گزارش رقابت‌پذیری 2013 مجمع جهانی اقتصاد و اجلاس داووس 2013، نمونه‌هایی از اسناد سازمانهای بین‌المللی در خصوص تاب‌آوری اقتصاد ملی است.
شاخصهای تاب‌آوری اقتصادی
فیروزآبادی، بابیان اینکه هرگونه قضاوتی درباره بهبود یا وخامت درجه مقاوم بودن اقتصاد ملی، نیازمند تعیین نماگرهایی است که بتواند گویای روند مقاوم‌تر شدن یا آسیب‌پذیرتر شدن اقتصاد باشند، گفت: تا زمانی که مسأله شاخصهای اقتصاد مقاومتی روشن نشود، نمی‌توان در مورد میزان تحقق یا عدم تحقق آن نظری ارائه کرد، زیرا کشور را باید سیستمی در نظر گرفت که دربرگیرنده چندین سیستم کوچک‌تر بوده و خود نیز درون سیستمی بزرگ‌تر جای گرفته است و مقاومت یک کشور تحت تأثیر تاب‌آوری این سیستمهای کوچک‌تر و بزرگ‌تر است.
وی اضافه کرد: ابزار تشخیصی در نظر گرفته‌شده برای اندازه‌گیری تاب‌آوری یک کشور در برابر مخاطره‌های جهانی این است که کشور را سیستمی در نظر بگیریم که دربرگیرنده زیرسیستمهاست. براین اساس یک کشور را می‌توان متشکل از پنج زیرسیستم اصلی در نظر گرفت که عبارت‌اند از؛ زیرسیستم اقتصادی، زیست‌محیطی، حکمرانی، زیرساختها و اجتماعی. این تفکر سیستمی، از طریق ملاحظه مؤلفه‌هایی مانند استحکام، افزونگی، پر تدبیری، پاسخ دهندگی و خود بازیابی، بنیانی را برای ارزیابی تاب‌آوری یا مقاومت فراهم می‌آورد.
وی افزود: اندازه‌گیری این مؤلفه‌ها خود یک چالش بزرگ پژوهشی است، زیرا هریک از آنها، اجزا و پیش‌نیازهای متعددی دارند، به‌علاوه اینکه اجزای برخی از آنها مشترک، همپوشان و یا مکمل هستند.
نقاط ضعف و قوت تحقق اقتصاد مقاومتی در کشور
دبیر شورای عالی فضای مجازی، یکی از روشهای مناسب جهت تحقق اقتصاد مقاومتی را رویکرد استراتژیک دانست و گفت: دراین رویکرد نقاط ضعف و تهدید زای اقتصاد تحلیل‌شده، نقاط قوت شناسایی و مؤلفه‌های اقتصاد مقاومتی استخراج می‌شود.
وی افزود: اصلی‌ترین نقاط ضعف و چالشهای اقتصاد موجود کشور، عبارت‌اند از؛
** وابستگی اقتصاد و بودجه کشور، به فروش مواد خام با ارزش‌افزوده پایین به‌ویژه نفت
** دولتی بودن اقتصاد کشور به‌عنوان یکی از اساسی‌ترین نقطه‌ضعف اقتصاد ایران
** عدم توجه به مدیریت صحیح مصرف که از یک‌سو، مربوط به عدم تعادل و اسراف در مصرف و از سوی دیگر، مرتبط با عدم توجه کافی به مصرف تولیدات داخلی از سوی مصرف‌کننده داخلی است.
** بهره‌وری پایین عوامل تولید و استفاده نامناسب و ناکارا از منابع، امکانات و زمان
** پایین بودن میزان خلاقیت و نوآوری و ضعف فناوری بنگاه‌های اقتصادی
** ضعف تولید ملی و عدم توان خودکفایی در تولید کالاهای استراتژیک موردنیاز کشور
**موانع ساختاری – نهادی در اقتصاد به‌نحوی‌که از نقش مهم مردم در بزرگ‌سازی اندازه اقتصاد مبتنی بر روشهای نو و همکاری بین‌الملل می‌کاهد. به عبارتی برون‌نگر درفروش مواد اولیه خصوصی شده است و شاخصهای مربوط به صادرات کالاهای با فناوری بالا مناسب نیست.
وی همچنین اضافه کرد: اقتصاد مقاومتی در کشور می‌تواند با حمایت از تولید ملی، کارآفرینی، اتخاذ سیاستهای پولی و ارزی متناسب، اصلاح الگوی مصرف، اجرای اصل 44، تصحیح سیاستهای بازرگانی، توجه به نخبگان، تولید دانش کاربردی و استفاده از فن‌آوری نوین، استفاده حداکثری از زمان و منابع و امکانات، حمایت از تولید داخلی، مدیریت مصرف و حرکت بر اساس برنامه، قوام و دوام یابد.
مقاومت‌پذیری فضای مجازی
فیروزآبادی، با اشاره به اینکه طی 25 سال گذشته، جهان تغییرات بی‌سابقه‌ای را تجربه کرده است و کشورهای زیادی در مسیر ادغام بین‌المللی، اصلاحات اقتصادی، نوسازی فناوری و مشارکت دیپلماتیک قرارگرفته‌اند، گفت: باوجوداین تغییرات، اقتصادها رشد می‌کنند، رفاه اقتصادی افزایش می‌یابد و صدها میلیون نفر از مزایای بهبود استانداردهای زندگی و تبادل علمی و فرهنگی بهره می‌برند.
وی با اشاره به اینکه این تغییرات، مخاطرات نوینی را نیز به دنبال خواهد داشت، تاکید کرد: درصورتی‌که این مخاطرات موردتوجه قرار نگیرند، تبدیل به بحران شده و اصلاحات اقتصادی و اجتماعی را با چالشهای جدیدی مواجه خواهند ساخت.
وی همچنین با استناد به گزارش توسعه جهانی 2014، افزود: راه‌حل چالشهای فوق، پس زدن تغییرات به‌منظور اجتناب از مخاطرات نیست، بلکه آماده شدن برای فرصتها و مخاطراتی است که این تغییرات را به دنبال دارند به عبارتی، مدیریت مخاطرات به‌طور مؤثری می‌تواند مانع آسیبهای اقتصادی و توسعه‌ای گردد و شرایط را برای ظهور فرصتهای جدید فراهم نماید.
فیروزآبادی، مدیریت مخاطرات را فرایند مواجهه با مخاطرات، آمادگی برای آنها و از عهده آثار مخاطرات برآمدن دانست و گفت: اهداف این فرایند، دستیابی به دو امر مهم است: نخست تاب‌آوری، به مفهوم توانایی افراد، جوامع و کشورها در بازیابی پس از مواجهه با شوکهای منفی است و دوم رسیدن به وضعیت رونق و شکوفایی است که حاصل مدیریت موفقیت‌آمیز بحرانها است. وی با استناد به گزارش ریسک جهانی در سال 2013، 50 مخاطره جهانی شامل 10 مخاطره در هر یک از 5 حوزه اقتصادی، اجتماعی، ژئوپلیتیک، فناوری و زیست‌محیطی که بالاترین درجه احتمال وقوع و اثرگذاری را خواهند داشت، مورداشاره قرارداد و اظهار داشت: بر اساس دیدگاه 1000 متخصص از بخشهای صنعت، دولت و دانشگاه، جهان به لحاظ توانایی در مقابله با چالشهای اقتصادی، بیشتر در معرض خطر است تا مقابله با چالشهای زیست‌محیطی.
وی افزود: دراین گزارش، مخاطرات با بالاترین درجه احتمال در بخشهای مختلف شناسایی‌شده است که برخی از مخاطرات بخش فناوری عبارت‌اند از؛ نارسایی سیستمهای حساس، زیرساختها و شبکه‌های حساس اطلاعاتی، حمله‌های سایبری، نارسایی در رژیم مالکیت فکری، کاهش نوآوری و سرمایه‌گذاری، گمراه‌سازی گسترده دیجیتالی، محتوای مخرب دیجیتالی، دزدی یا تقلب اطلاعات، بهره‌برداری مجرمانه از داده‌های خصوصی و پیامدهای پیش‌بینی‌نشده فناوریهای جدید.
وی همچنین به موضوعات موردبررسی مجمع جهانی اقتصاد در سال 2013، اشاره کرد و گفت: یکی از موضوعات مهم موردتوجه دراین اجلاس، پدیده رو به توسعه جهان «فرا ارتباطی» بود. وضعیت فرا ارتباطی جهان، یکی از واقعیتهای جهان به‌سرعت در حال تغییر است که پس از گسترش فرهنگ ارتباطات بروز پیداکرده است. وضعیت جدید با توسعه استفاده از شبکه‌های ارتباطی در ابعاد مختلف، فرصتها و تهدیدهای ناشناخته‌ای را پیش روی جامعه بشری قرار داده که هرلحظه در گوشه‌ای از آنها نمایان می‌گردد.
تقویت و رشد اقتصادی کشورها در سایه تحول دیجیتالی
رئیس مرکز ملی فضای مجازی، تحول دیجیتالی را موجب حفاظت و تاب‌آوری محیط دیجیتال مشترک و تقویت‌کننده مهمی برای رشد اقتصادی شرکتها و کشورها دانست و گفت: تا سال 2025، وابستگی به اینترنت و فضای مجازی واقعیتی جدید است. این واقعیت، شامل ویژگیهای فضای مجازی و پیامدها و اثراتی است که ممکن است برای سیاستهای تجاری، مهاجرت، آموزش و اقتصاد داشته باشد. این در حالی است که رابطه بین سیاست‌گذاریهای ملی و فضای مجازی، پیچیده و غیرمستقیم است.
وی افزود: قدرت و سرعت تغییرات فناورانه در دهه آتی، چالشها و فرصتهایی را برای افراد، سازمانهای اجتماعی و دولتها ایجاد می‌کند. یکی از چالشهای اصلی، مواجهه سیاست‌گذاران دولتی در چگونگی ایجاد تعادل در تغییرات فناورانه عظیم و مدیریت هم‌زمان نسل جدید خطرات، برای امنیت سایبری است.
فیروزآبادی با توجه به نظر مجمع جهانی اقتصاد، اضافه کرد: این مجمع، امنیت سایبری را بالاترین رتبه در میان خطرات جهانی شناسایی کرده است. درواقع پیشرفتهای فناوری که فرصتهای رشد اقتصادی را ارائه می‌دهد، می‌تواند توسط پیامدهای نامطلوب در سایه قرار گیرد، بنابراین کلید موفقیت، آماده‌سازی و تعادل است.
تأثیرگذاری فضای مجازی بر اقتصاد
فیروزآبادی، با استناد به گزارش مدل سایبری در 2025، گفت: تا سال 2025، بیش از 91 درصد مردم در کشورهای توسعه‌یافته و نزدیک به 69 درصد از آنها در اقتصادهای نوظهور، در حال استفاده از اینترنت خواهند بود، بنابراین وابستگی به اینترنت نه‌تنها یک مفهوم، بلکه واقعیتی جدید است.
وی افزود: تأثیرگذاری فضای مجازی در اقتصاد به‌اندازه‌ای است که امروزه اقتصاد دیجیتالی بخش مهمی از اقتصادهای کشورهای توسعه‌یافته را به خود اختصاص داده است و کشورهای درحال‌توسعه نیز برای دستیابی به سهم بالای این بخش در اقتصاد خود، برنامه‌های مختلفی را در نظر گرفته‌اند.
فیروزآبادی، با اشاره به اینکه اقتصاد اینترنتی در کشورهای توسعه‌یافته بازارهای گروه 20، طی سالهای 2010 تا 2016 نزدیک به دو برابر شده است، اظهار داشت: سهم این بخش در اقتصاد کشورهای اتحادیه اروپا 5.7 درصد و در کشورهای گروه 20، حدود 5.3 درصد برآورد شده است. طی این مدت نرخ رشد اقتصاد اینترنتی کشورهای درحال‌توسعه، با سرعت زیادی بیش از دو برابر شده و برخی از کشورها به‌منظور تقویت آینده دیجیتالی خود، سرمایه‌گذاریهای کلانی درزمینهٔ زیرساختهای باند پهن انجام داده‌اند.
محرکهای نرخ رشد اقتصاد اینترنتی
رئیس مرکز ملی فضای مجازی، محرکهای اصلی را دو عامل کاربر بیشتر و امکان دسترسی سریع‌تر و عمومی به اینترنت باند پهن دانست و گفت: پیش‌بینیها حاکی از این است که تعداد کاربران اینترنت باند پهن در سراسر جهان از 1.9 میلیارد در سال 2010 به 3 میلیارد در سال 2016 افزایش خواهد یافت.
وی افزود: بادید سیستمی، تحقق اقتصاد مقاومتی در کشور، مبتنی بر مقاومت‌پذیری کلیه زیرسیستمهای کشور است، براین اساس، فضای مجازی به‌عنوان اصلی‌ترین محیط ارتباطی، بایستی زمینه‌های مقاوم‌سازی را بر اساس اصول اقتصاد مقاومتی فراهم نماید.
وی، همچنین اجرای سیاستهای اقتصاد مقاومتی و تاب‌آوری در برابر مخاطرات فضای مجازی را نیازمند شناسایی پتانسیلها و مخاطرات این حوزه در کشور دانست و اظهار داشت: یکی از شاخصهای مهم فضای مجازی؛ ضریب نفوذ اینترنت باند پهن است.
وی افزود: بانک جهانی مطالعات بسیاری را در مورد تأثیرات ارتباطات باند پهن بر رشد اقتصادی کشورهای توسعه‌یافته و درحال‌توسعه انجام داده است. نتایج این مطالعات نشان می‌دهد افزایش ضریب نفوذ باند پهن می‌تواند رشد اقتصادی را در کشورهای با درآمد پایین و متوسط 1.38 درصد افزایش دهد. این عدد برای کشورهای با درآمد بالا اندکی کمتر و در حدود 1.21 درصد است.
نقش شبکه‌های پهن باند در تغییر مدل کسب‌وکار و اشتغال‌زایی
دبیر شورای عالی فضای مجازی، با تاکید بر اینکه از اثرات ثانویه قابل‌انتظار از استقرار شبکه‌های باند پهن، افزایش اشتغال است، گفت: نتایج تحقیقی دراین خصوص نشان می‌دهد؛ بیشترین سهم ایجاد اشتغال به‌واسطه توسعه باند پهن، ناشی از نوآوری است و بعدازآن، ایجاد اشتغال درنتیجه تغییر مدل کسب‌وکار است.
وی افزود: برخی از اشتغالها عبارت‌اند از: ایجاد اشتغال مستقیم از طریق ساخت‌وساز مرتبط با ایجاد شبکه‌های باند پهن؛ فعالیتهای حفاری و نصب تجهیزات شبکه، ایجاد اشتغال غیرمستقیم از طریق افزایش اشتغال ایجادشده توسط کسب‌وکار و فروش کالا و خدمات، ایجاد اشتغال ناشی از درآمد حاصل از اثرات مستقیم و غیرمستقیم، ایجاد شغلهای تحول‌گرا، از طریق شغلهای ایجادشده توسط کسب‌وکارهای جدید، نوآوریها و روشهای کار انعطاف‌پذیر موجود. البته اشتغال مستقیم و غیرمستقیم به‌سرعت ایجاد می‌شود ولیکن اشتغال بهبودیافته در مدت‌زمان طولانی‌تری ظاهر می‌شود.
وی تاکید کرد: با توجه به اثرات فوق، برخی کشورها در جهت تحریک رشد اقتصادی و ایجاد اشتغال، برنامه‌های باند پهن ملی را به‌منظور تحریک نوآوری و رشد و ایجاد اشتغال مبتنی بر دانش آغاز کرده‌اند. البته اثرات باند پهن در هر کشور با توجه به ظرفیت داخلی تولید کالا و خدمات برای زیرساخت و شبکه باند پهن و نیز ساختار بازار متفاوت است.
فیروزآبادی، با تاکید بر اینکه دسترسی مطمئن، ارزان و باکیفیت به اینترنت و خدمات ارتباطی از عوامل اصلی توسعه فضای مجازی است، اظهار داشت: نهادهای بین‌المللی سرعت، کیفیت و قیمت پهنای باند اینترنت را شاخصهایی برای مقایسه وضعیت توسعه این بخش می‌دانند.
وی، با اشاره به اینکه امروزه با گسترش ارائه خدمات الکترونیکی در جهان و افزایش مصرف پهنای باند؛ سرمایه‌گذاریهای زیادی دراین بخش انجام‌شده است، اضافه کرد: لازم به ذکر است ایجاد شبکه‌های باند پهن به‌تنهایی مزایای فوق را ایجاد نمی‌کند بلکه ارزش‌افزوده حاصل، نتیجه ارائه خدمات و محتوای بومی بر بستر این زیرساخت ارتباطی و مدیریت داخلی این فضا است، در غیر این صورت مزایای اشاره‌شده تبدیل به چالش برای کشور خواهد شد.
مخاطرات وضعیت موجود فضای مجازی کشور
دبیر شورای عالی فضای مجازی، به مخاطرات وضعیت موجود فضای مجازی کشور پرداخت و گفت: این مخاطرات عبارت‌اند از؛ مسیریابی ترافیک داخلی از خارج از کشور، هدایت تبادلات داخلی حداقل تا دروازه‌های مرزی، عدم مهندسی صحیح ترافیک در سطوح مختلف زیرساخت، عدم تأمین یکپارچه امنیت، اعتماد و حریم خصوصی کاربران، عدم امکان ارائه باکیفیت خدمات و محتوی بومی به کاربران، مهاجرت تأمین‌کنندگان خدمات و محتوای کاملاً بومی به میزبانان خارج از کشور و اتکاپذیری آنها به زیرساخت خارجی، نهضت نظام تعرفه گذاری، ضعف تنظیم مقررات ارائه خدمات در فضای مجازی (فقدان مدل اقتصادی برای فعالیت شرکتها)، ضعف ایجاد زیرساختهای مناسب برای سیستمهای ابری.
نقش شبکه ملی اطلاعات در افزایش مقاومت‌پذیری فضای مجازی کشور و پیشبرد اهداف اقتصاد مقاومتی
دبیر شورای عالی و رئیس مرکز ملی فضای مجازی، با تاکید بر اهمیت فضای مجازی ازنظر دامنه اثرگذاری بالای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و امنیتی و نیز چالشهای ناشی از آن، گفت: یکی از اصلی‌ترین اقدامات، جهت مدیریت این فضا و باهدف بهره‌مندی از مزایا و رفع مخاطرات آن، اجرای کامل شبکه ملی اطلاعات است.
وی افزود: اجرای شبکه ملی اطلاعات، اصلی‌ترین برنامه در حوزه افزایش مقاومت‌پذیری فضای مجازی و تحقق اقتصاد مقاومتی در کشور است.
فیروزآبادی، اهداف اصلی و راهبردی ایجاد و توسعه شبکه ملی اطلاعات، به‌عنوان یکی از الزامات برنامه پنجم در حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات را مورداشاره قرارداد و گفت: مهم‌ترین اهداف این شبکه عبارت‌اند از؛ فراگیری خدمات الکترونیک و افزایش بهره‌وری، کاهش وابستگی به شبکه اینترنت و توانایی اعمال مدیریت حداکثری بر دسترسی به آن، گسترش محتوای ایرانی اسلامی، بالا بردن سواد دیجیتال، افزایش کسب‌وکار دیجیتال و توسعه سهم ICT در اقتصاد کشور، افزایش امنیت و قابلیت اطمینان فضای دیجیتال.
دبیر شورای عالی فضای مجازی، با اشاره به نقش فضای مجازی در رونق اقتصادی کشور، اظهار امیدواری کرد تا با راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات به‌عنوان زیرساخت ارتباطی فضای مجازی، زمینه لازم برای استفاده از همه ظرفیتهای این فضا در پیشبرد اهداف اقتصاد مقاومتی بیش‌ازپیش فراهم گردد. خبرگزاری فارس