نقش اخلاق در حقوق کیفری اسلامی

نقش اخلاق در حقوق کیفری اسلامی

پدیدآور: ابوذر اسکندری

سال دفاع: 1395

مقطع: کارشناسی ارشد

دانشگاه: دانشگاه قم

چکیده

وقوع رفتارهای مغایر باعفت و اخلاق عمومی در هر اجتماع امری مسلم و انکارناپذیر است. آنچه در این میان مهم می‌نماید، نوع واکنش اتخاذشده از سوی حکومت در قبال رفتارهای نامبرده است. راهبرد انتخاب‌شده از سوی برخی جوامع از جرم‌انگاری آنها در چهارچوب حقوق کیفری حکایت دارد. اینکه چه رفتاری را باید ممنوع اعلام کرد و کدام‌یک را می‌توان از دایره اعمال قانونی خارج نمود، سؤالاتی است که باید در حوزه‌های فلسفه حقوق و فلسفه اخلاق برای آنها پاسخی یافت. هر نظام حقوقی در نسبت با مبانی اندیشه و عقاید خود دست به تعیین محدوده جرائم و مجازات می‌زند. نظام حقوق غرب متأثر از اندیشه‌های لیبرالیستی گرایش حداقلی حمایت از اخلاقیات را انتخاب کرده است. برخلاف آن نظام حقوق کیفری جمهوری اسلامی ایران بنا دارد تا از اخلاق حمایت بیشتری داشته باشد؛ بررسی منابع روایی و فتاوی معتبر فقهای بزرگ امامیه با تکیه‌بر قاعده مشهور اصالت التعزیر لکل فعل محرم و مشروح مذاکرات صورت گرفته در مجلس قانون‌گذاری بر این امر صحه می‌گذارد. جرم‌زدایی و کاهش تورم کیفری مسئله روز دستگاههای قضایی و انتظامی است و نه‌تنها در جامعه ما بلکه موضوع بحث جامعه جهانی است. متأسفانه در ایران به این دو مقوله که در جرم شناسی و جامعه شناسی حقوقی مطرح می‌شوند، کمتر پرداخته شده است. در این تحقیق در نهایت به بررسی تأثیر اخلاق در جرم انگاری و جرم زدایی در حوزه حدود، قصاص، دیات، تعزیرات در ق.م.ا خواهیم پرداخت.

منبع: کتابخانه مرکزی دانشگاه قم