نانو فناوری نظامی، با کدام اصول حقوق بین الملل بشر دوستانه تحدید می شود؟

نانو فناوری نظامی، با کدام اصول حقوق بین الملل بشر دوستانه تحدید می شود؟

عنوان:کاربردهای نظامی فناوری نانو از منظر حقوق بین‌الملل بشردوستانه

نویسندگان: عباس تدینی، سید مصطفی کازرونی

چکیده

نانوفناوری نظامی، یکی از انواع حضور فناوریهای نو در فضای مخاصمات مسلحانه تلقی می‌شود. اگرچه فلسفه اولیه توسعه نانوفناوری در صنایع نظامی برای استفاده در نبردهای شهری تنظیم شده بود، با تاثیر فزاینده آن بر تمامی جنبه‌های علوم و صنایع نظامی، اینک در تمامی انواع مخاصمات مسلحانه به کار می‌رود. بدون شک، این توسعه کاربرد نانوفناوری نظامی در سالیان گذشته، موجب تلفات عمده غیرنظامیان و اهداف غیر نظامی شده است به گونه‌ای که رعایت قواعد بین‌المللی بشردوستانه را اجتناب‌ناپذیر می‌کند. بااین حال، چالشها و خلاهای عمده‌ای مطرح است مانند اینکه چگونه می‌توان اصول مسلم حقوق بین‌الملل بشردوستانه را با استفاده از نانوفناوری نظامی در صحنه مخاصماتی تطبیق داد؟ یا اینکه آیا هم اکنون قواعدی در حقوق بین‌الملل، برای محدود کردن کاربرد نانوفناوری نظامی وجود دارد؟ نتیجه تحقیق حاضر بدین‌صورت است که اگرچه اینک معاهده خاص بین‌المللی در زمینه کاربرد نانوفناوری نظامی در عرصه مخاصماتی وجود ندارد، از یک سو می‌توان با توسعه اصول حقوق بین‌الملل بشردوستانه، چون اصل عدم تفکیک میان رزمندگان و غیررزمندگان و اصول منع آسیب غیرضروری و منع آسیب به محیط زیست و از سوی دیگر، با اتکا به محدود سازی ارادی، کنترل پیشگیرانه و حقوق نرم به تنظیم کاربرد نانوفناوری نظامی در فضای مخاصماتی و به تبع آن، احترام بیشتر دولتها به اصول حقوق بین‌الملل بشردوستانه در فضای مخاصماتی پرداخت.

کلیدواژگان: نانوفناوری نظامی، حقوق بین‌الملل بشردوستانه، اصل منع آسیب غیرضروری، اصل منع آسیب به محیط‌زیست، اصل تفکیک

دوفصلنامه حقوق بین‌الملل‌؛ سال سی و سوم، شماره 54، بهار و تابستان 1395