میانجیگری سازوکاری غیررسمی درکاهش بارقضا

میانجیگری سازوکاری غیررسمی درکاهش بارقضا

با روند رو به رشد مجرمین و کثرت جمعیت زندانیان در زندان ها و تاثیرات و آثار منفی آن همچون هزینه های گزاف مالی و معنوی نگهداری این افراد درزندانها و تاثیرات بسیار سوء بر جای مانده بر خانواده زندانیان باید در فکر و اندیشه کاهش تورم کیفری برآمد و راهکارهای مناسبی را در این زمینه جستجو کرد. عدالت ترمیمی قدمهای مثبتی در این جهت برداشته است که اهداف آن مواجهه‌ی رودرروی بزهکار و بزه دیده میباشد، که یکی از آنها میانجیگری است تا این افراد از طریق مذاکره و گفتگو به سازش دست یابند.

دیدارهای میان بزه دیدگان و بزهکاران و اعضای متاثر اجتماع روشی مناسب برای نشان دادن جنبه ارتباطی جرم و عدالت میباشد.که البته این میانجیگری به دوشکل رسمی(باتوصیه ی مقام قضایی و سیستم عدالت کیفری)و غیررسمی انجام می شود.دراین بحث تمرکز بر نوع دوم یعنی میانجیگری و کنترل اجتماعی غیررسمی داریم که درواقع میتواندسازوکارمناسبی برای کاهش بارقضا محسوب شود.

یکی از اَشکال مختلف کنترل‌های غیررسمی، استفاده از توان و نفوذ متنفذین و معتمدین محلی در کنترل و کاهش منازعات و جرائم است. در جوامع محلی ، منزلت و جایگاه بزرگان ایلات و طوایف در میان گروه‌ها و اقشار مختلف مردم بر کسی پوشیده نیست. بزرگان ایلات و طوایف با نقش‌آفرینی اثربخش خود، در هنگامه‌ی بروز جرم و منازعه، تأثیرات زیادی در کاهش منازعات، ایجاد سازش و برقراری پیوندهای اجتماعی و جلوگیری از گسست ارتباط بین افراد،دارند. آن‌ها در قبل و بعد از وقوع جرم، با ایفای نقش خود، در کاهش مجازات مجرمان یا تعویض مجازات، مانع از ترویج و گسترش دامنه ی منازعات و جرائم می شوند.

بسیاری از بزرگان ایلات و طوایف، با برخورداری از نفوذ کلام، صداقت در رفتار و در نظر گرفتن منفعت جمعی از چرخه ی باطل جرم و تکرار جرائم جلوگیری می کنند. آن‌ها ضمن آشنایی با روحیات افراد، طوایف و ایلات و لحاظ نمودن منزلت خود نزد منازعان، تعارضات را به‌گونه‌ای مسالمت‌آمیز حل‌وفصل نموده و از دامنه و ابعاد جرائم می کاهند. داشتن اعتقادات مذهبی و اخلاقی و استفاده از شیوه‌ی پیشوایان دینی و نقل احادیث آنها در مجالسی که برای صلح و سازش برپا می‌شود،تأثیرات بسیاری برجای گذاشته و زمینه‌ی صلح و سازش را مهیا می‌نماید.

گسترش این سنت نیکو و برنامه‌ریزی جهت بهره‌مندی از ظرفیت بزرگان ایلات و طوایف، می‌تواند نقش بارزی در ترمیم پیوندهای ازهم‌گسیخته در بین خانواده‌ها، طوایف و ایلات داشته و به کاهش هزینه‌های دستگاه‌های قضائی و انتظامی و کاستن از تعداد زندانیان منجر گردد.

احیای سنت میانجی‌گری چه در سطح خُرد و پیشگیری از نزاع بین دو جوان در کف خیابان و چه با برقراری سازش بین دو ایل در گستره‌ی کلان‌تر، می‌تواند یکی از حلقه‌های گمشده برای پیشگیری از گسترش بی‌سازمانی اجتماعی در جوامع محلی ودرنتیجه کاهش بارپرونده های قضایی باشد همانگونه که میتواند ابزاری جهت تحکیم احترام به ریش سفیدی نیز محسوب شود.