مراحل ثبت رسمی ازدواج

مراحل ثبت رسمی ازدواج

مراحل ثبت رسمی ازدواج ثبت نکاح به جهت آثار مهم آن در زندگی زوجین، فرزندان مشترک و حتی اشخاص ثالث، مورد توجه کلیه کشورها قرارگرفته است. قانون‌گذار ایران نیز در این راستا گامهایی برداشته و با وضع ضمانت اجراهای کیفری برای انعقاد نکاح بدون ثبت، حقوق کیفری را در حوزه‌ خانواده وارد نموده است.

برای ثبت رسمی ازدواج، متقاضیان باید مدارکی را آماده کنند تا منشی دفترخانه به آنها «معرفی‌نامه آزمایشگاه» را بدهد. بعد از انجام دادن آزمایشهای ضروری قبل از ازدواج و دریافت جواب آن، طرفین باید آن را به دفترخانه بدهند و مسیر ثبت را طی کنند.

علاوه بر مدارک شناسایی (شناسنامه و…) اگر عروس یا داماد برای ازدواج دوم اقدام کرده‌اند، طلاق‌نامه رسمی زوجین یا گواهی فوت همسر قبلی یا اجازه دادگاه (برای مردها) لازم است.

‌پاسخ آزمایشگاههای خصوصی برای ثبت رسمی ازدواج اعتبار ندارد. ضمن آن‌که پاسخ آزمایشگاههای دولتی یک شهر برای دفترخانه رسمی شهر دیگر معتبر نیست، مگر آن‌که خود دفترخانه محل ثبت ازدواج، عروس و داماد را برای آزمایش به آنجا معرفی کرده باشد.

اگر پسر یا دختر یا هر دو به سن قانونی نرسیده باشند، آنها به یک مدرک دیگر هم نیاز دارند: «گواهی رشد». این گواهی را دادگاه باید صادر کند.

در ازدواج اول هر دختری، اجازه پدر و حضور وی در جلسه عقد و امضا کردن دفتر و عقدنامه لازم است. در صورتی‌که پدر عروس درگذشته باشد، باید فتوکپی گواهی فوت وی را نیز که از طرف سازمان ثبت‌احوال شهر محل سکونت وی صادرشده باشد، به دفترخانه ارائه کنند.

اگر پدر عروس مخالف ازدواج دخترش باشد، امکان ثبت وجود ندارد، مگر این‌که دختر به دادگاه مراجعه و تقاضای «اجازه ازدواج» کند. در این صورت، پس از اخذ اجازه دادگاه، دفترخانه مجاز به ثبت ازدواج دختر است.

اگر پدر دختر نشانی مشخص نداشته باشد یا به هر علت دیگری حضورش در جلسه عقد ممکن نباشد، در این صورت هم باید «اجازه ازدواج» را از دادگاه بگیرند.

ارائه گواهی‌نامه تندرستی زوجین یکی دیگر از مدارک لازم برای ثبت ازدواج است. دفاتر رسمی ازدواج باید پیش از ثبت نکاح، گواهی صادرشده از سوی پزشکان و مراکز مورد تأیید وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مبنی بر اعتیاد نداشتن به مواد مخدر و مبتلا نبودن به بعضی بیماریها یا واکسینه شدن طرفین نسبت به آن بیماریها را از آنان بخواهند.

البته اگر در گواهی نوشته‌شده باشد که یکی از طرفین اعتیاد یا بیماری دارد، اما طرف مقابل با اطلاع از این موضوع حاضر به ازدواج با او باشد، ثبت ازدواج مانعی ندارد. در مورد بیمار‌های مُسری و خطرناکی که نام آنها به‌وسیله وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اعلام می‌شود، طرفین برای مراقبت و نظارت به مراکز تعیین‌شده معرفی می‌شوند. در مواردی که بیماری خطرناک زوجین به تشخیص وزارت بهداشت منجر به خسارت به جنین باشد، آنها از بچه‌دار شدن منع می‌شوند.

ثبت ازدواج بدون ارائه گواهی تندرستی تخلف محسوب می‌شود و سردفتری که چنین کاری را انجام دهد به انفصال از خدمات دولتی و عمومی محکوم خواهد شد.

ثبت ازدواج در اسناد سجلی

پس از طی مراحل گفته‌شده برای ثبت در دفاتر اسناد رسمی، مرحله بعدی ثبت ازدواج در شناسنامه‌ است. بعد از جاری شدن صیغه عقد نکاح و امضای دفتر رسمی و قباله ازدواج توسط عروس و داماد، پدر عروس و شاهدها، سردفتر این واقعه را ثبت می‌کند. سپس، ازدواج در شناسنامه طرفین هم درج می‌شود. منبع: مهداد