مجازات قانونی سلب حق تحصیل

مجازات قانونی سلب حق تحصیل

الهه حبیبی

در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تأکید شده است که همه مردم از حقوق یکسان در برابر قانون برخوردارند؛ بنابراین حکومت موظف است از همه مردم در مقابل بی‌قانونیها حمایت کند…

در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تأکید شده است که همه مردم از حقوق یکسان در برابر قانون برخوردارند؛ بنابراین حکومت موظف است از همه مردم در مقابل بی‌قانونیها حمایت کند. ازجمله حقوقی که همه مردم به‌طور یکسان از آن برخوردارند، حق تحصیل و آموزش است. در این زمینه دولت مکلف شده است امکانات آموزش‌وپرورش را برای همه فراهم کند. در این بخش، به بررسی حق تحصیل و مجازات قانونی کسانی می‌پردازیم که افراد را از تحصیل محروم کنند.

تغییراتی در مقاطع تحصیلی

از سال تحصیلی 92-1391 مقاطع تحصیلی به این صورت درآمد:

دوره آمادگی: یک سال

دوره ابتدایی: 6 سال

دوره اول متوسطه: 3 سال

دوره دوم متوسطه: 3 سال

از یک تا 3 سال حبس

پدر و مادر دارای امکانات مالی، در صورت خودداری از ثبت‌نام فرزندشان، تحت تعقیب قرار می‌گیرند و علاوه بر مجازات مقرر، به انجام تکالیف قانونی خود مکلف می‌شوند و درصورتی‌که پس از ابلاغ رأی، اقدام مقتضی به عمل نیاورند، یک تا 3 سال حبس را باید تحمل کنند. بخشی از حقوق اساسی دانش‌آموزان در منشور ملی حقوق دانش‌آموز

1- دانش‌آموز مصون از تعرضهای جسمانی، روانی و حیثیتی است.

2- هیچ دانش‌آموزی را نمی‌توان بی‌دلیل نسبت به مکالمات تلفنی و وسایل شخصی، از قبیل کمدها و لباسها، مورد تجسس قرارداد.

3- دانش‌آموز حق دارد از مدرسان توانمند و برجسته در ابعاد علمی و اخلاقی بهره‌مند شود.

4- دانش‌آموز از حق تناسب محیط آموزش با فعالیتهای آموزشی برخوردار است.

5- دانش‌آموزان حق‌دارند به‌طور یکسان از امکانات آموزشی بهره‌مند شوند.

6- دانش‌آموزان حق‌دارند از آموزشهای ویژه برای رویارویی با بلایا و حوادث طبیعی بهره‌مند شوند.

بهانه: نداشتن شناسنامه

قانون حمایت از کودکان و نوجوانان همه افراد زیر 18 سال را مشمول این قانون خوانده است و ظاهراً بین کودکان ایرانی و غیر ایرانی ساکن ایران قائل به تفاوت در این زمینه نیست؛ بنابراین خودداری از ثبت‌نام کودکان با بهانه‌هایی مثل نداشتن شناسنامه پذیرفتنی و موجه نیست.

طبق اصل 30 قانون اساسی

دولت موظف است وسایل آموزش‌وپرورش رایگان را برای همه ملت تا پایان دوره متوسطه فراهم سازد و وسایل تحصیلات عالی را تا سر حد خودکفایی کشور به‌طور رایگان گسترش دهد.

اگر والدین تمکین نکنند

والدین نوجوان کمتر از 18 سال که دوره راهنمایی را گذرانده باشد و مستعد تشخیص داده شود، در صورت تمکن مالی، باید برای ثبت‌نام او اقدام کنند و در صورت عدم تمکین، دولت مکلف به اقدام در این زمینه است.

تکلیف پدر و مادر برای ثبت‌نام فرزندان

1- کشور ما در سال 1372 به کنوانسیون حقوق کودک ملحق شد و در سال 1380 اصلاحیه آن را نیز قبول کرد.

2- در این کنوانسیون، وجوب آموزش از اصول حتمی است.

3-در قوانین عادی نیز در این خصوص مقررات و ضوابط کافی وجود دارد، ازجمله:

قانون آموزش‌وپرورش عمومی و اجباری، مصوب سال 1322

تأمین وسایل و امکانات تحصیل اطفال و جوانان، مصوب سال 1353

برابر این قوانین، پدر و مادر مکلف‌اند برای ثبت‌نام فرزندان خود که کمتر از 18 سال دارند اقدام کنند.

در غیر این صورت، وزارت آموزش‌وپرورش برای ثبت‌نام آنها به‌صورت مجانی اقدام خواهد کرد.

قانون حمایت از کودکان و نوجوانان

در ماده 4 قانون حمایت از کودکان و نوجوانان، برای ممانعت از تحصیل کودکان، مجازات 3 ماه و یک روز تا 6 ماه حبس یا تا 10 میلیون ریال

جزای نقدی در نظر گرفته‌شده است.

در آخرین ماده همین قانون مقررشده است که اگر به‌موجب قانونی دیگر، مجازاتی شدیدتر مقرر باشد، مجازات اشد اجرا خواهد شد.

حقوق دانش‌آموزان در امور حقوقی شو قضایی

1- دانش‌آموزان حق‌دارند در صورت ارتکاب جرم و محرز شدن آن از سوی دادگاه، از مجازات جایگزین زندان و شلاق بهره‌مند شوند.

2- دانش‌آموزان حق‌دارند در دادگاههای تخصصی با حضور قضات ورزیده و مسلط به مباحث آموزشی و پرورشی مورد محاکمه قرار گیرند.

3- دانش‌آموزان حق‌دارند از تحقیقات و رسیدگی به اتهامات و جرایم در امور قضایی، مستقیماً از سوی قاضی برخوردار شوند.

4- دانش‌آموزان حق‌دارند از حق وکالت تسخیری با همکاری وکلای متخصص درزمینه تخلفات و جرایم مربوط به سنین دانش‌آموزی بهره‌مند شوند.

5- دانش‌آموزان حق‌دارند از رسیدگی به امور قضایی در دادگاه غیرعلنی بهره‌مند شوند.

منبع: همشهری