قواعد فقهی ناظر بر حرمت تولید، نگهداری و به‌کارگیری سلاحهای کشتارجمعی
قواعد فقهی ناظر بر حرمت تولید، نگهداری و به‌کارگیری سلاحهای کشتارجمعی
قواعد فقهی ناظر بر حرمت تولید، نگهداری و به‌کارگیری سلاحهای کشتارجمعی
پدیدآور: محمد لری نژاد
مقطع: کارشناسی ارشد
سال دفاع: 1394
دانشگاه: قم
چکیده: دراین نوشتار کوشش شده است حکم حرمت تولید، به‌کارگیری و نگهداری سلاحهای کشتارجمعی از منظر قواعد فقه تبیین گردد. نکته‌ای که در اینجا حائز اهمیت است، این است که سلاحهای کشتارجمعی عصر حاضر در زمان ائمه اطهار علیهم‌السلام وجود نداشتند تا حکم خاص آنها بیان شود؛ اما با توجه به به‌کارگیری موارد مشابه این نوع تسلیحات در زمان صدر اسلام، امکان به دست آوردن احکام تسلیحات مدرن هم منتفی نخواهد بود؛ بدین‌جهت باید به سراغ اصول و قواعد عمومی فقه و عمومات و اطلاق کتاب و سنت رفته و از باب تفریع الفروع من الاصول به بررسی حکم آنها پرداخت. فقها با برداشت از ادله عام و ادله مربوط به موارد مشابه این‌گونه تسلیحات همچون ممنوعیت القای سم در آب، پرهیز از مثله کردن، خودداری از افساد حرث و نسل و عدم تعرض به نیروهای غیر جنگجو…موضع‌گیری کرده‌اند. هرچند کسانی با توجه به آیه واعدوا لهم مااستطعتم من قوه … موافق تولید سلاح مرگبار و یا با تمسک به‌قاعده مقابله‌به‌مثل موافق به‌کارگیری این سلاحها هستند اما ما با استفاده از مقابله‌به‌مثل، به این یافته رسیده‌ایم که کاربست سلاحهای کشتارجمعی هم به‌عنوان استفاده ابتدایی و هم به‌عنوان مقابله‌به‌مثل جایز نیست مسلماً مصداق بارز سوم کشنده در زمان ما سلاحهای هسته‌ای و بمب اتمی است استفاده از این سلاحها، اگرچه به‌عنوان مقابله‌به‌مثل باشد با دستورات صریح و اولیه اسلام و قرآن مانند رعایت تقوای کامل در جنگ و نکشتن غیرنظامیان منافات دارد. در باب تولید این‌گونه سلاحها به قاعده‌های همچون لا ضرر و قاعده اتلاف و سعی بر فساد فی‌الارض، به قربانی فراموش‌شده جنگ یعنی محیط‌زیست پرداختیم که با توجه به اهتمام حقیقی آموزه‌های دین مقدس اسلام دراین مورد نشانگر اهمیت و جایگاه حیوانات و نباتات در فقه امامیه است. در مورد به‌کارگیری این نوع سلاحها، استفاده از این نوع تسلیحات به خاطر عدم تفکیک میان نظامیان و غیرنظامیان با استفاده از قاعده حرمت ترور که کشتن افراد در غیر میدان جنگ حرام است و یا قاعده اسراف در قتل که در آن ریختن خون انسانهای بی‌گناه یکی از مصادیق اسراف در قتل است که نهی از کشتن غیر جنگجویانی دارد که هیچ‌گونه نقشی در جنگ ندارد استناد نموده‌ایم.
منبع: کتابخانه دانشگاه قم