طرح دوفوریتی آموزشهای مدیریت بحران و پسابحران در دستور کار وزارت علوم قرار گیرد

طرح دوفوریتی آموزشهای مدیریت بحران و پسابحران در دستور کار وزارت علوم قرار گیرد

عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی با تأکید بر این‌که آموزشهای مدیریت بحران و پسابحران باید در همه سطوح وجود داشته باشد، گفت: دانشگاهیان نباید تصور کنند که تنها این امر مربوط به مقاطع تحصیلی مدارس است و در دانشگاه نیازی به این کار نیست و رسانه‌ها نیز باید این امر را از وزارت علوم، دانشگاه آزاد و شورای عالی انقلاب فرهنگی مطالبه کنند تا همانند یک طرح دوفوریتی در دستور کار وزارت علوم قرار گیرد.

دکتر اکبر نصر الهی در مورد حادثه حریق و ریزش ساختمان پلاسکو و حواشی آن با بیان این‌که بیشتر تجمع‌کنندگان صاحبان مغازه‌های پاساژ، کارگران و خانواده‌های نگران بودند که جان و مالشان در معرض تهدید قرارگرفته بود، اظهار کرد: بنابراین طبیعی بود که در خیابان همیشه شلوغ جمهوری، حدود 4 هزار کارگر و تولیدکننده شاغل در پلاسکو، چشم از ساختمان برنگردانند و سرنوشت آن را نظاره‌گر باشند و تعدادی هم با رفتار نادرست تا حدودی امدادرسانی را با مشکل مواجه کنند.

وی ادامه داد: در حادثه پلاسکو، برخی شخصیتهای حقیقی و حقوقی برای پوشاندن ضعف مدیریتی خود، تجمع مردم و عدم همکاری آنها را تا حد زیادی بزرگنمایی کرده‌اند، درحالی‌که حتی اگر حرفشان درست باشد و تجمع همه مردم در محل حادثه از روی کنجکاوی و فرهنگ نادرست بوده باشد، در این صورت نیز باید از دانشگاهیان، مسؤولان و اهالی رسانه پرسید که چه کرده‌اند که مردم در این مواقع به‌جای کمک کردن و راه باز کردن برای گرفتن عکس سلفی جمع می‌شوند. نصر الهی تأکید کرد: از حدود 40 بحران در دنیا،‌ بیش از 30 بحران در ایران از جمله سیل، ریزگردها، بارش برف، توفان، آلودگی هوا در ماهها و هفته‌های اخیر، تجربه‌شده است که باعث آسیب به جان و مال مردم شده، بنابراین ضروری است تا دانشگاهیان و متولیان امور آموزشی هم به نحوی دغدغه آموزش و مداخله برای مدیریت و پیشگیری بحران را داشته باشند.

مدیر گروه ارتباطات دانشگاه آزاد واحد تهران شمال با انتقاد از این‌که دانشگاهیان نیز همانند بسیاری از بخشها، آموزش در زمینه رفتارهای هنگام وقوع بحران را دغدغه اصلی خود نمی‌دانند، پیشنهاد کرد: آموزش پیشگیری و مدیریت بحران و امداد و نجات در سطوح و رشته‌های مختلف درسی مدارس و دانشگاهها گنجانده شود و دانشجویان در هر رشته و مقطعی متناسب با رشته تحصیلی مباحث مرتبط با خود را در زمینه بحران در قالب پیش‌نیاز اجباری یا واحدهای اصلی آموزش ببینند و تجربیات مثبت و منفی مدیریت بحران در جهان به‌ویژه ایران را مرور کنند.

دکتر نصر الهی نگاه و رویکرد بخشی، مقطعی و رویدادی و توصیفی از بحران را از مشکلات مدیران بحران در کشور دانست و گفت: این نوع نگاه و رویکرد موجب شده است مسؤولان، مردم، رسانه‌ها و دانشگاهیان فقط زمانی عمق بحرانها را حس کنند که اتفاق می‌افتند، در حالی‌که مدیریت بحران، طیفی از اقدامات و تدابیری است که قبل،‌ حین و بعد از حادثه را دربر می‌گیرد.

وی افزود: اگر مسؤولان نسبت به بحران حساس باشند و در این زمینه آموزشهای لازم را ارائه دهند تا مقدار زیادی از وقوع بسیاری از بحرانها پیشگیری می‌شود و یا پیامدهای منفی آن به حداقل می‌رسد.

نصر الهی با بیان این‌که اگر در بحرانهای مختلف گذشته از جمله برف اخیر در مازندران، آموزشها و هشدارهای به‌موقع و کافی به مردم داده‌شده بود تا بدانند که چطور از مرکبات و اموال خود مراقبت کنند، یک سال زحمت آنها فنا نمی‌شد، گفت: در حادثه پلاسکو عدم آموزش و آمادگیهای ناکافی عوامل مختلف، در کنار ضعف تجهیزات و مدیریت و محدود شدن در اخطار، هزینه‌های بسیاری را به کشور تحمیل کرده است.

وی افزود: در حال حاضر دانشگاهیان، مرجع و رهبران افکار هستند و در تحقیقات سالهای اخیر که در بین مردم انجام‌شده است، نشان داده‌شده که دانشگاهیان بیشترین نقش را در رهبری افکار در حال حاضر دارند. به همین جهت ضروری است که حداقل دانشگاهیان و دانشجویان آگاهی داشته باشند که در زمان وقوع بحرانها و پس از بحران چگونه باید رفتار کنند و چه اقداماتی انجام دهند.

مدیر گروه ارتباطات دانشگاه آزاد واحد تهران شمال بر ضرورت ایجاد واحد درسی مدیریت بحران و پسا بحران در دانشگاهها تأکید کرد و گفت: هر دانشجویی باید متناسب با رشته خود آموزشهای لازم در این حوزه را ببیند و بداند در مواقع بحران چه عکس‌العملی باید نشان دهد. به‌طور مثال کسی که در رشته ارتباطات تحصیل می‌کند، حتماً بداند که رسانه‌ها در مواقع بحران چه عکس‌العملی باید از خود نشان دهند و واحد مربوط به مدیریت بحران را دانشجویان این رشته طی کنند و یا فردی که در حوزه پزشکی یا مهندسی تحصیل می‌کند، باید آموزشهای مرتبط با وظیفه خود را در این زمینه ببیند.

نصر الهی ادامه داد: متأسفانه باوجود این‌که در سالهای گذشته تغییرات زیادی در رشته‌های مختلف ایجادشده است، اما عناوین و واحدهای درسی تغییری نکرده‌اند و بسیاری از عناوین قدیمی هستند و یا کارآمد نیستند؛ بنابراین به نظر می‌رسد بهتر است برخی عناوین حذف شوند و یا اگر ضروری هستند، 2 واحد درسی در مقاطع لیسانس، ارشد و دکترا در خصوص مدیریت بحران و پسابحران به درسهای دانشگاهی اضافه شود.

وی در پایان خاطرنشان کرد: ضروری است که این کار در دانشگاهها از همین امسال پیگیری شود و دانشگاهیان اقدامی فوری در جهت ایجاد این واحد درسی انجام دهند؛ چرا که کشور ما در معرض آسیبهای زیادی از جمله سیل، زلزله، برف و باران قرار دارد و این آموزشها به کاهش آسیبهای این بلایا کمک بسیاری خواهد کرد. منبع: ایسنا