شرایط گرفتن مهریه از پدر شوهر

فرآوری: فاطمه نوری

مهریه، مالی است که به مناسبت عقد نکاح، مرد ملزم به دادن آن به زن می شود پس از عقد نکاح زن مالک مهریه می شود، یعنی طبق ماده 1082 قانون مدنی: «به مجرد عقد، زن مالک مهر می شود و می تواند هر نوع تصرفی که بخواهد در آن بنماید.»

اما اگر شوهر قبل از نزدیکی زن خود را طلاق دهد زن مستحق نصف مهر خواهد بود و اگر عقد نکاح قبل از نزدیکی به جهت فسخ به دلیل عنن (ناتوانی جنسی مرد) صورت بگیرد در این مورد نیز زن مستحق نصف مهر می باشد. اما هرگاه عقد نکاح قبل از نزدیکی به جهاتی غیر از عنن فسخ شود زن حق مهر ندارد و در این صورت مهریه به او تعلق نمی گیرد.

آیا می توان مهریه را از پدر شوهر گرفت؟

از نظر قانونی پدر شوهر هر چند بسیار متمول، تکلیفی برای پرداخت مهریه پسرش ندارد حتی اگر آن پسر (شوهر) فقیر باشد. مهریه خواه عند الاستطاعه یا عند المطالبه، تعهدی است که شوهر در قبال همسرش کرده است و مطلقا ارتباطی به اطرافیان او ندارد به هر حال اگر مردی مال داشته باشد زن می تواند مهریه را از طریق دادگاه یا اجرای ثبت وصول کند اگر هم مالی برای توقیف نباشد و مهریه عند المطالبه باشد با مطالبه زن، مرد می تواند با دادن دادخواست اعسار از پرداخت دفعی مهریه از دادگاه تقاضای تقسیط مهریه کند.

اما ممکن است در ضمن عقد نکاح و در سند ازدواج و یا حتی در قراردادی مستقل پدر شوهر پرداخت مهریه را تقبل کرده و یا ضمانت شوهر (پسرش) را کرده باشد که در این صورت زن می تواند برای آنچه پدر شوهر تعهد کرده به او مراجعه کند. چندی قبل درگیر پرونده ای بودیم که در سند ازدواج در قسمت مهریه پدر شوهر هم امضاء کرده باشد و قبول کرده بود که پرداخت مهریه متضامنا بر عهده او و پسرش باشد ، در اینجا پدر شوهر نیز ضامن است.

اگر شوهر فوت کند در صورتی که ماترکی (ارث) از شوهر مانده باشد زن می تواند مهریه خود را که طلب ممتاز محسوب می شود از محل ماترک یعنی اموالی که از شوهر به جای مانده، وصول نماید اما توجه داشته باشید که اگر شوهر فوت کند و مالی از خود به ارث نگذاشته باشد پدر شوهر و سایر وراث تکلیفی برای پرداخت مهریه زن ندارند اساسا بر طبق قانون وراث تکلیفی به پرداخت دیون متوفی که مازاد از ما ترک است ندارد. اگر پدر شوهر یا هر شخص دیگری که شوهر از او ارث می برد فوت کند و سهم الارثی به شوهر تعلق گیرد در این فرض زن می تواند از محل سهم الارث شوهر مهریه را به مقداری که جوابگوی مهریه باشد، وصول نماید.

در این حالت زن می تواند از طریق اجرای ثبت یا دادگاه به طرفیت وراث مطالبه مهریه کند با توجه به این که مهریه دین ممتاز محسوب می شود اول مهریه زن از ماترک پرداخت می شود و هر چه باقی بماند بین وراث از جمله همسر او تقسیم می شود. فرض دیگر این است که اگر زن هم فوت کند در این صورت وراث زن می توانند برای مهریه علیه وراث شوهر اقامه دعوی کنند و در صورت بودن ارث، از آن محل، مهریه را مطالبه کنند.

اخذ شده: تبیان