سازمانهای مدیریت جمعی حقوق مالکیت ادبی و هنری

سازمانهای مدیریت جمعی حقوق مالکیت ادبی و هنری

نویسندگان: هانیه مدرس و محسن صادقی

چکیده

بازار کالاهای فرهنگی از دیرباز با دو مشکل اساسی مواجه بوده است؛ عدم دسترسی مشتری به صاحبان حق برای کسب اجازه انتفاع و نقض حقوق پدیدآورنده. این موانع در کنار ملاحظات اقتصادی، منجر به ظهور سازمانهای مدیریت جمعی به‌عنوان پل ارتباطی بین پدیدآورنده و مصرف‌کننده شدند. به‌طوری‌که امروزه با توجه به گسترش اشکال و تعداد بهره‌برداری و تنوع و تعدد آثار ادبی ـ هنری، به جرأت می‌توان گفت که اجرای کامل حقوق صاحبان این آثار، بدون وجود سازمانهای مدیریت جمعی، غیرممکن است. توجه به این واقعیت و هم‌چنین الزامات سیاست بین‌المللی در اجرای حداقلی از استانداردهای مالکیت ادبی و هنری برای امکان عضویت در مجامع مهم بین‌المللی و نقش‌آفرینی سیاسی و اقتصادی در آنها، باعث شده است که در سالهای اخیر توجه ویژه‌ای به این سازمانها در کشورمان شکل بگیرد. مسلماً ایجاد و تمشیت درست این سازمانها، درگرو شناخت کافی از آنها و درک تعامل این بنگاهها با نهادهای مختلف حقوقی است.

کلیدواژگان: سازمان مدیریت جمعی، حقوق مالکیت ادبی و هنری، بهره‌وری، رقابت، انحصار

مجله مطالعات حقوقی دانشگاه شیراز دوره هشتم، شماره سوم، پاییز 1395