ریشه‌کن کردن ریا
ریشه‌کن کردن ریا
به خود آییم (17)
ریشه‌کن کردن ریا
به قلم جواد محدثی
(برگرفته از چهل حدیث امام خمینی)
طبق آن‌چه در قرآن و حدیث است و از برهان و مکاشفه برمی‌آید و عقل، هم آن را می‌پذیرد، خدای متعال بر همه هستی و کائنات، احاطه و اشراف دارد و همه دلها در تصرف سرانگشت قدرت اوست و هیچ‌کس، حتی صاحب قلب هم جز با اذن الهی نمی‌تواند در دل تصرف کند.
پس با ریا و سالوس، نمی‌توان دلهای بندگان را جلب و جذب کرد. خداوند که صاحب دلهاست، دلها را متوجه کسی می‌کند و سالوس بازان ریاکار، سرانجام رسوا می‌شوند.
امام صادق (ع) حدیثی در ذیل آیه شریفه فمن کان یرجو لقاء ربه فلیعمل عملاً صالحا و لا یشرک بعباده ربه احدا [1] می‌فرماید:
گاهی کسی کار خوبی را نه برای خدا، بلکه برای آن‌که مردم تعریفش کنند انجام می‌دهد و دوست دارد که مردم آن را بشنوند. او به عبادت پروردگارش شرک ورزیده است. سپس فرمود: هیچ بنده‌ای نیست که کار نیکی را پنهان انجام دهد، مگر آن‌که خداوند کار خیر او را آشکار می‌سازد و هیچ بنده‌ای نیست که کار بدی را در نهان انجام دهد و چندی بگذرد، مگر آن‌که خداوند، آن بدی را آشکار می‌کند.[2]
پس ای عزیز! نام نیک و محبوبیت نزد دلها را از خدا بخواه، تو برای خدا کارکن، خداوند هم علاوه بر کرامتهای اخروی، در همین دنیا هم به تو کرامت و محبوبیت می‌بخشد و در دوجهان سرافرازت می‌گرداند. البته اگر بتوانی با مجاهدت و تلاش، خود را از این محبت هم رهاسازی و دل و باطن را برای خدا خالص کنی بهتر است.
این محبوبیتها ناچیز و زودگذر است، به‌علاوه ممکن است انسان را به ریا بکشاند و در دنیا یا در آخرت و در محضر خدا و اولیای الهی رسوایش سازد. پس به خاطر یک محبت جزیی و شهرت بی‌فایده نزد بندگان، کرامتها و رضای الهی را از دست مده و اعمالی را که می‌توانی با آنها زندگی و سعادت ابدی فراهم‌سازی، به ظلمت شرک و نفاق مبدل مکن و برای خویش حسرت و ندامت و عذاب، فراهم مساز. بیدار شو و پیش از قیامت اعمالت را بسنج و از خودت حساب بکش و آینه دل را از شرک و نفاق و درویی پاک‌کن.
نگذار فطرت نورانی تو به ظلمت کفر مبدل شود. آینه دل را پاک‌کن تا نور جمال حق در آن جلو کند آتش محبت خدا اگر در برافروزی، تمام محبتها را بسوزاند و لذت یاد خدا چنان در نظرت جلوه کند که همه لذتهای حیوانی را بازیچه بدانی. اگر اهل این مقام هم نیستی، برای شهرت موهوم چندروزه، نعمتهای الهی را در آخرت از دست مده و خود را از آن‌همه کرامتها محروم مکن. ادامه دارد
[1] . کهف (18): 110
[2] . کافی، ج 2، ص 294، ح 4