راه دبیرستان به دانشگاه باید باریکه راه باشد
راه دبیرستان به دانشگاه باید باریکه راه باشد
رئیس انجمن فلسفه تعلیم و تربیت:
راه دبیرستان به دانشگاه باید باریکه راه باشد
دکتر خسرو باقری در سومین سمینار فلسفه علم در دانشکده علوم دانشگاه فردوسی مشهد افزود: لازم نیست همه افراد یک جامعه، تحصیلات دانشگاهی داشته باشند.
وی گفت: ما اگر بخواهیم دانشگاهمان را درست کنیم بخشی از این اصلاح، مربوط به‌نظام دانشگاهی و آموزشی کشور است برای مثال این دبیرستان نباید به‌طور حتم به دانشگاه ختم شود.
او افزود: اکنون در دانشگاههای ما تراکم کمی دانشجو وجود دارد که کار را دشوار کرده است برای مثال کدام غول علمی می‌تواند استاد راهنمای 20 دانشجوی دکتری دانشگاه باشد اما ما این کار را در ایران انجام می‌دهیم، درصورتی‌که در دانشگاههای معتبر دنیا استاد فقط می‌تواند راهنمای رساله یک یا دو دانشجوی دکتری را قبول کند و در این صورت است که می‌تواند کار کند، وقت بگذارد و مطالعه نماید.
وی گفت: مسایل عاملیتی بیش‌تر از مسایل ساختاری برای اصلاح وضعیت علم در کشور ما اهمیت دارد، چون ما عاملانی در ساختار هستیم و در هر فضا و محیط و ساختار باید عاملیت خود را نشان دهیم.
او افزود: دانشگاه، یکی از مهم‌ترین مکانهایی است که باید عاملیت در آن اتفاق بیفتد چون افراد دانشگاهی، فهیم و دانشمند هستند پس نباید منتظر اصلاحات ساختاری بود و هر کس در دانشگاه هر کاری می‌تواند انجام دهد، نباید دریغ بورزد.
استاد دانشگاه تهران گفت: خود دانشگاهیان هم باید خودشان را اصلاح کنند و فقط اصلاح ساختاری کافی نیست چون دانشگاهیان، انسانهای عاملی در دانشگاهند و خود باید تشخیص دهند که چه‌کار بکنند و چه‌کار نکنند.
باقری افزود: دانشگاهیان اهل فکرند و دانشگاه، مؤسسه‌ای است که باید در ایجاد تغییرات، پیش‌قدم باشد و مسؤولان را در مقابل کار انجام‌شده قرار دهد یعنی اگر مقاله چاپ کردن اشکال دارد باید دانشگاهیان یک حرکت دانشگاهی، اجتماعی آغاز کنند، به‌عنوان مثال استادان دانشگاه نامه‌ای تهیه و اعلام کنند که چون روند چاپ مقاله را در کشور غیرمفید و مضر می‌دانند تا سه سال مقاله چاپ نمی‌کنند به‌عبارت‌دیگر باید فشارهایی از پایین به بالا وارد شود تا مسؤولان بدانند که مشکل کجاست و چیست.
باقری گفت: این‌که چرا روند مقاله‌نویسی در کشور ما ادامه یافته است شاید یکی از دلایلش این باشد که دست‌اندرکاران دولتی هم از این وضعیت، بدشان نمی‌آید چون رتبه‌بندی (رنکینگ) شان را با همین مقالات، تنظیم می‌کنند و می‌توانند ادعا کنند که رتبه علمیشان از فلان مرتبه به فلان مرتبه افزایش است به‌عبارت‌دیگر هم برنامه ریزان و هم‌دانشگاهیان از وضعیت کنونی مقاله‌نویسی استقبال کرده‌اند.
وی تأکید کرد: این در حالی است که مؤثر بودن یک استاد فقط در نوشتن مقالات زیاد آشکار نمی‌شود بلکه تأثیر یک استاد دانشگاه می‌تواند در تربیت یک شاگرد یا نوشتن تنها دو مقاله آشکار شود.
او گفت: کار دیگری که باید در دانشگاهها انجام داد برقراری ارتباط بین افراد و متخصصان رشته‌های مختلف دانشگاهی است چون جدا و منفک از هم کار کردن نمی‌تواند در دانشگاه رشد علمی ایجاد کند.
وی افزود: ممکن است گفته شود که رشته‌ها به هم ارتباطی ندارد ولی رشته‌های دانشگاهی آن‌قدر از هم دور نیستند که نتوان حرف یکدیگر را فهمید پس خود دانشگاهیان باید در دانشگاهها روال ارتباط علمی متداول را راه‌اندازی کنند چون علم و دانش محصول ارتباطات بین افراد و رشته‌های علمی است.
باقری گفت: کار دیگری که باید انجام داد ارائه تعریف جدیدی از نقد و انتقاد است چون به‌طورمعمول از نقد به‌عنوان تخریب و فحش یاد می‌شود درحالی‌که اگر بتوانیم نقد درست و علمی را در دانشگاه نهادینه کنیم، دانشگاه ایجاد می‌شود.
وی افزود: اقدام دیگری که برای بهبود وضعیت علم باید انجام داد جلوگیری از اجرای قانونهای بد است چون قانون بد، رفتارهای غیراخلاقی ایجاد می‌کند.
او گفت: به‌طور مثال یکی از این قوانین بد این است که دانشجوی دکتری در ایران تا دو یا سه مقاله آی اس آی چاپ نکرده باشد نمی‌تواند از رساله‌اش دفاع کند درحالی‌که ثابت‌شده که این امر در ظرفیت دانشجوی ایرانی نیست و وقتی بن‌بست قانونی ایجاد می‌شود دانشجو هم می‌کوشد به هر طریقی از این بن‌بست رهایی یابد ولو از طریق خرید پایان‌نامه و رساله و یا دزدی و سرقت آثار علمی دیگران.
منبع: ایرنا