رانندگانی که از صحنه می‌گریزند
رانندگانی که از صحنه می‌گریزند
رانندگانی که از صحنه می‌گریزند
پلیس و دستگاههای انتظامی می‌گویند بی‌تجربگی و ناآگاهی از قانون مهم‌ترین دلیل فرار رانندگان از صحنه تصادف است.
وقتی تصادفی رخ می‌دهد این‌که چه مجازاتی در انتظار راننده مقصر خواهد بود به خیلی چیزها بستگی دارد، مثلاً این‌که کسی که راننده با وی تصادف کرده مجروح شده یا فوت کرده باشد، راننده از محل حادثه گریخته باشد یا پای جرمی که مرتکب شده بایستد و…
سرهنگ عین‌الله جهانی که دارای کارشناسی ارشد حقوق در بخش جزا و جرم‌شناسی است و به‌واسطه مسؤولیتش در پلیس راهور سابقه سالها حضور درصحنه‌های تصادف را داشته دراین‌باره توضیح می‌دهد: یک اصل کلی در تصادفات رانندگی منجر به فوت وجود دارد؛ درصورتی‌که شخصی هنگام رانندگی با خودرو تصادف کند و موجب کشته شدن دیگری شود، اگر عمدی نباشد و از همه مهم‌تر راننده از محل حادثه متواری نشود، این قتل شبه عمد خواهد بود.
بر اساس ماده 714 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) «هرگاه بی‌احتیاطی یا بی‌مبالاتی یا رعایت نکردن نظامهای دولتی یا مهارت نداشتن راننده (اعم از وسایل نقلیه زمینی یا آبی یا هوایی) یا متصدی وسیله موتوری منتهی به قتل غیرعمدی شود مقصر به شش ماه تا سه سال حبس و نیز پرداخت دیه در صورت مطالبه از ناحیه اولیای دم محکوم می‌شود.» پس قتل درنتیجه تصادف رانندگی برای راننده قصاص نمی‌آورد، اما گاهی برخی رانندگان خطاکار به دلیل ترس، بی‌تجربگی و ناآگاهی از قانون بعد از تصادف، مجروح را به امان خدا رها می‌کنند و از صحنه تصادف می‌گریزند تا شاید از مجازات این جرم در امان باشند، هرچند خیلی زود گرفتار ندای وجدان ناراحت خود می‌شوند وزندگی را برای خود تلخ می‌کنند یا با شواهد به‌جامانده از صحنه از سوی پلیس با کمک مردم شناسایی می‌شوند. دراین شرایط بر اساس ماده 719 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)، اگر بعد از تصادف مصدوم احتیاج به کمک فوری داشته و راننده باوجود امکان رساندن مصدوم به مراکز درمانی یا باوجود این‌که امکان کمک گرفتن از مأموران انتظامی وجود دارد، از انجام این کار خودداری کند یا به‌منظور فرار از تعقیب، محل حادثه را ترک و مصدوم را رها کند، برحسب مورد در هرکدام از موارد علاوه بر پرداخت دیه به بیش از دوسوم حداکثر مجازات محکوم خواهد شد و دادگاه نمی‌تواند دراین زمینه تخفیف قائل شود.
قوز بالای قوز
قوز بالای قوز که می‌گویند یعنی همین! تصور کنید مرتکب تصادف شده باشید و بعد هم به‌جای این‌که بمانید و مسؤولیت کارتان را به گردن بگیرید، مصدوم را به حال خودش رها کنید و پا به فرار بگذارید. تا اینجا مجازات شما فرار از صحنه تصادف است، اما این پایان ماجرا نیست. اگر برای پلیس به اثبات برسد که یکی از چند حالت زیر در حین تصادف شامل حال شما بوده است، آن‌وقت قطعاً مجازات شما بر اساس ماده 718 (تعزیرات) تشدید خواهد شد:
ـ مست بودن راننده
ـ گواهینامه نداشتن
ـ سرعت غیرمجاز
ـ اگر راننده، خودرو را آگاهانه باوجود نقص فنی به حرکت درآورده باشد
ـ اگر راننده در عبور از محلهای مخصوص تردد عابران پیاده احتیاط لازم را رعایت نکرده باشد یا در محلهایی که عبور از آن ممنوع شده است، رانندگی کند. در هر یک از این موارد راننده به دوسوم مجازات تعیین‌شده در قانون محکوم خواهد شد.
ثواب کنید؛ کباب نمی‌شوید
سرعت مجاز را رعایت می‌کنید و حواستان هست که پایتان را بی‌جهت روی پدال گاز فشار ندهید که ناگهان از دور، افتادن چیزی روی زمین توجه شمارا جلب می‌کند. سرعت را کمتر می‌کنید، نزدیک‌تر که می‌شوید از دیدن صحنه، چیزی نمانده که قالب تهی کنید.
چیزی شبیه یک جنازه که گوشه جاده روی زمین افتاده است، از ماشین پیاده می‌شوید و خودتان را بالای سر جنازه می‌رسانید، اما نه انگار جنازه‌ای در کار نیست.
مردی که روی زمین افتاده هنوز زنده است؛ خون زیادی کف زمین ریخته و او به‌سختی نفس می‌کشد. معلوم است چه اتفاقی افتاده؛ راننده بی‌وجدان به عابر زده و فرار کرده است. کاملاً مستأصل شده‌اید و نمی‌دانید باید چه‌کار کنید؟
دراین شرایط پلیس از مردم می‌خواهد که با اطمینان خاطر به مصدوم کمک کنند، چون بر اساس قانون امدادرسانی به مصدومان تصادفات رانندگی وظیفه همه است و افرادی که این صحنه را می‌بینند باید به مصدومان کمک کنند. سرهنگ جهانی دراین‌باره می‌گوید: هر کس که مصدومان حوادث رانندگی را به بیمارستان برساند آن‌هم در شرایطی که خودش عامل تصادف نبوده است و در وقوع آن حادثه دخالتی نداشته باشد، مأموران انتظامی مستقر در بیمارستانها حق بازداشت وی را ندارند.
به گفته وی، راههای زیادی وجود دارد که برای پلیس ثابت شود راننده‌ای که مصدوم را به بیمارستان رسانده در وقوع حادثه نقشی نداشته است. کاری که مأموران انتظامی انجام می‌دهند این است که اطلاعاتی از راننده درباره چگونگی مواجه‌شدن با مصدوم از وی می‌گیرند، یکسری مشخصات فردی مانند شماره تلفن، نشانی و سپس بررسی مدارک هویتی راننده، اما مهم‌ترین مرحله این است که خودروی راننده را بررسی می‌کنند، اگر آثار تصادف روی آن مشهود نباشد، دیگر دلیلی برای گناهکار بودن راننده‌ای که مصدوم را به بیمارستان رسانده، وجود ندارد.
رانندگی باوجدان بیدار
بیایید حداقل با خودمان روراست باشیم و به این پرسش صادقانه پاسخ دهیم که اگر روزی مرتکب تصادفی منجر به جرح یا فوت شدیم چقدر شجاعت این راداریم که پای‌کارمان بایستیم؟
این پرسش تلنگری است به همه راننده‌هایی که هر وقت تصورش را می‌کنند که اگر روزی تصادفی برایشان پیش بیاید که در آن جان انسانی را به خطر بیندازند، چه‌کار می‌کنند، هیچ پاسخی ندارند یا حتی از فکر کردن به آن‌هم فرار می‌کنند. پس اگر تصادف کردید شاید بیشتر به نفعتان باشد که پای خطایی که مرتکب شده‌اید، بایستید و مجازات کارتان را هم بکشید؛ چون دراین صورت دست‌کم هم مهر قتل عمد به پیشانی‌تان نمی‌خورد و مجازاتتان سنگین‌تر نمی‌شود، هم مجبور نیستید سالها سایه عذاب وجدان مرگ انسانی را که شاید می‌توانست با کمک به‌موقع شما زنده بماند، با خود یدک بکشید.
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان