خرید دین در نظام بانکداری اسلامی

خرید دین در نظام بانکداری اسلامی

نویسندگان: سید مصطفی محقق داماد، جمشید شیری، فروغ قاسمی

چکیده

خرید دین که امروزه یکی از منابع تأمین اعتبار در حقوق بانکی به شمار می‌رود، بعد از ورود در ادبیات قانونی نظام بانکی از اهمیت خاصی برخوردار شده است. بر پایه عقد خرید دین، دین بدهکار به بیشتر یا کمتر از میزان اسمی از طلبکار توسط مدیون یا ثالث خریداری می‌شود. در ادبیات فقهی شیعه، اختلاف عمیقی در مورد وضعیت حقوقی آن وجود دارد که می‌توان گفت نظر مشهور که مأخذ و منبع قانون‌گذار هم بوده است، صحت عقد خرید دین در اکثر موارد و اقسام آن است. عقد خرید دین را در عملیات بانکی بدون ربا در موارد زیادی می‌توان به کار برد (قراردادهای اعتباری که امروزه یکی از عمده‌ترین فعالیتهای بانکی محسوب می‌شود و در قالب خرید دین به‌طور کامل قابل انعقاد است، کارتهای بانکی و هم‌چنین سپرده‌ها و وامهای بانکی است که با استفاده از عقد خرید دین در بانکداری بدون ربا قابل تحقق است، به‌نحوی‌که هیچ مشکل حقوقی و شرعی بر آن مترتب نباشد). تنزیل اعتبارات اسنادی و اوراق و اسناد تجاری است که یکی از منابع تأمین اعتبار تجار است و در قالب خرید دین قابل تحقق است.

کلیدواژگان: حقوق بانکی، قراردادهای اعتباری، وام بانکی، کارت‌بانکی، خرید دین

مجله آموزه‌های فقه مدنی شماره 13 بهار و تابستان 1395