حکم کاهش و حذف جنین در باروریهای چندقلویی از منظر فقه و پزشکی

حکم کاهش و حذف جنین در باروریهای چندقلویی از منظر فقه و پزشکی

نویسندگان: فتح‌الله قربانی، ابراهیم ابراهیمی

چکیده

باروریهای پزشکی(ART) با تمام تکنیکهای روزآمد خود ناباروری را درمان نموده و به زندگی زوجین نابارور حیاتی دوباره بخشیده است، لکن این درمان عوارض سوئی نیز به دنبال داشته که تبعات ناخوشایند آن به یکباره زندگی آنان را با تهدید روبرو نموده است، به طوری که اکثر روی‌آورندگان به این تکنیکها با چندقلوزایی مواجه شدند که تداوم این نوع باروری خانواده را با بحرآنهای ناخوشایندی چون مرگ مادر و جنینها یا ابتلای آنان به مشکلات حاد جسمانی روبرو می‌سازد. متخصصین توانسته‌اند با ابداع تکنیک کاهش جنین به این مشکلات خاتمه دهند و امروزه با استمداد از این روش به حذف جنین ناقص‌الخلقه یا کاهش جنینهای اضافی در باروری چندقلویی اقدام می‌نمایند. کاهش جنین گرچه از مصادیق سقط است اما از نوع مجاز آن، یعنی سقط درمانی است، لکن با رویکردی متفاوت و چالش برانگیز؛ زیرا در سقط درمانی، هدف حذف جنین ناقص‌الخلقه و یا همه جنینها باهم است، اما در کاهش جنین هدف حذف یک جنین از میان چند جنین است در حالی که همه در یک سطح سلامت‌اند، لذا لازم است در ارتباط با کاهش جنین این سؤالات بررسی شود: آیا فدا شدن جنینی به نفع جنین دیگر صحیح است؟ آیا حذف جنینهای اضافی ضرورت دارد؟ آیا ابقای جنینها در شرایط خطر از نظر فقهی به صلاح است؟ و مسأله چالش برانگیزتر اینکه کدام جنین باید برای حذف انتخاب شود؟ و کاهش جنین انتخابی مشروعیت دارد؟ در این مقاله ضمن بررسی و پاسخ به سؤالات مذکور، با استناد به مستندات عقلی و نقلی ثابت نموده‌ایم که کاهش جنین به دلایل پزشکی مشروعیت دارد.

کلیدواژگان: باروری پزشکی، باروری چندقلویی، جنین، حذف، کاهش

دوفصلنامه مطالعات فقه اسلامی و مبانی حقوق؛ شماره 33 دوره دهم بهار و تابستان 1395