اگر برای پرداخت مهر روش خاصی پیش بینی نشده باشد و زن حق مطالبه مهر را داشته باشد زن می تواند تا وقتی که شوهر مهر اش را به او پرداخت نکرده شوهر را از انجام زناشویی منع کند و خود را در این مورد در اختیار مرد قرار ندهد و این مساله موجب نمی شود که مرد بتواند نفقه زن را پرداخت نکند.این مساله را حقوقدانان حق حبس می نامند.

البته اگر زن قبل از گرفتن مهر به اختیار خود با مرد زناشویی نمود دیگر حق ندارد تا گرفتن مهر خود را در اختیار شوهر قرار ندهد و فقط حق مطالبه مهر اش را خواهد
 داشت.


زن می تواند تعیین میزان مهر را به شوهر یا هر شخصی که دلش می خواهد واگذار نماید و شخص تعیین شده می تواند هر مقدار که بخواهد مهر را تعیین نماید اما اگر اختیار تعیین مهر به خود زن واگذار شده باشد زن نمی تواند بیشتر از مهرالمثل برای خودش به عنوان مهر تعیین نماید.
 زن و شوهر می توانند ضمن عقد نکاح با یکدیگر توافق نمایند که زن حق حبس نداشته باشد. شوهر حق حبس ندارد و نمی تواند پرداخت مهر زن را به تمکین زن از او موکول و مشروط نماید.

اعسار و ناتوانی شوهر از پرداخت مهر زن حتی اگر این ناتوانی را در دادگاه هم ثابت کرده باشد باعث سقوط حق حبس زن نخواهد بود و در این صورت نیز زن حق حبس خواهد داشت. اگر در عقد مهر تعیین نشده باشد یا اینکه شرط شده باشد که زن مهر ای نداشته باشد زن حق حبس نخواهد داشت.

تعیین مهر و مسایل مربوط به آن
برای تعیین مهر رضایت خود زوجین ملاک است و نیازی به رضایت خانواده های آنها یا اشخاص دیگر نیست. طرفین می توانند با تراضی با یکدیگر تعیین مهر را به شخص معین دیگری واگذار کنند.
 زن می تواند تعیین میزان مهر را به شوهر یا هر شخصی که دلش می خواهد واگذار نماید و شخص تعیین شده می تواند هر مقدار که بخواهد مهر را تعیین نماید اما اگر اختیار تعیین مهر به خود زن واگذار شده باشد زن نمی تواند بیشتر از مهرالمثل برای خودش به عنوان مهر تعیین نماید. 
اگر اختیار تعیین مهر به زن داده شود و زن مهر اش را بیشتر از مهرالمثل قرار داد مرد می تواند این مهر را نپذیرد و برای تقلیل میزان مهر تا مقدار مهرالمثل به دادگاه مراجعه نماید. 
اگر زن و شوهر با تراضی هم شخصی را برای تعیین مهر معین کردند هیچکدام از آنها بدون رضایت دیگری نمی تواند اختیار تعیین مهر را از آن شخص بگیرد.
 شخصی که زن و شوهر برای تعیین مهر انتخاب کرده اند می تواند کلا انجام این کار را نپذیرد در این صورت تعیین مهر با دادگاه است مگر اینکه طرفین شخص دیگری برای این کار در نظر بگیرند یا اینکه خودشان در مورد میزان مهر با یکدیگر توافق
 نمایند.


اگر طرفین قبل از اینکه شخص تعیین شده مهر را تعیین کند از یکدیگر جدا شوند باز هم اختیار تعیین میزان مهر به فرد تعیین شده است و اوست که باید میزان مهر را مشخص نماید. اگر شخص تعیین شده برای مشخص کردن میزان مهر بعد از وقوع نزدیکی بین زوجین و قبل از تعیین مهر فوت کند زن مستحق مهرالمثل خواهد بود.


در عقد دائم اگر مهر تعیین نشده باشد یا اینکه عدم مهر شرط شده باشد عقد صحیح است و طرفین می توانند بعد از عقد مهر را با توافق یکدیگر تعیین نمایند. در عقد دائم اگر شرط شود زن هیچ مهری نداشته باشد عقد صحیح است اما شرط صحیح نیست و طرفین بعد از عقد مهر را تعیین خواهند کرد و اگر قبل از تعیین مهر با هم نزدیکی کردند مهرالمثل به زن تعلق خواهد گرفت. 
در عقد دائم اگر بعد از جاری شدن صیغه نکاح و قبل از تعیین مهر زوجین با هم نزدیکی نمودند مهرالمثل به زوجه تعلق می گیرد.

برای تعیین مهرالمثل وضعیت زن از نظر شئون خانوادگی و سایر خصوصیات فردیش در مقایسه با سایر زنان همانند او و مهر آنان در نظر گرفته می شود.


در عقد دائم اگر بعد از عقد یکی از زوجین قبل از اینکه مهر ای تعیین شود و قبل از اینکه بین آنان نزدیکی صورت بگیرد بمیرد به زن هیچگونه مهری تعلق نخواهد گرفت. اگر مهر تعیین نشده باشد ولی بین زن و شوهر نزدیکی واقع شده باشد و قبل از تعیین مهر مرد فوت کند زن می تواند مهرالمثل خود را از ماترک اموال به جا مانده از متوفی شوهر مطالبه نماید همچنین اگر در این فرض زن فوت نماید ورثه او می توانند مهرالمثل این زن را از شوهر در صورتی که زنده باشد و از ما ترک او در صورتی که فوت کرده باشد مطالبه نمایند.


اگر مهر تعیین شده نامشخص باشد یا اینکه ارزش مالی نداشته باشد کان لم یکن تلقی شده و در عوض مهرالمثل به زن تعلق 
می گیرد. 
اگر مهر تعیین شده مال مشخصی باشد و این مال به شخص دیگری تعلق داشته باشد زن می تواند مثل یا قیمت آن مال را از شوهر به عنوان مهر مطالبه کند و خود آن مال را در صورتی می تواند مطالبه کند که صاحب مال این اجازه را داده باشد. 
احکام مهر در ازدواج موقت
در عقد موقت اگر مهری برای زن تعیین نشده باشد عقد باطل است. اگر در عقد موقت زن در مدت تعیین شده و قبل از نزدیکی فوت کند باز مهر به او تعلق می گیرد. 
در نکاح موقت اگر مرد تا آخر مدت تعیین شده با زن نزدیکی نکرد زن می تواند تمام مهر را از مرد بگیرد. در عقد موقت اگر شوهر قبل از نزدیکی تمام مدت باقیمانده از عقد نکاح را به زن ببخشد باید نصف مهر را به زن بدهد. 
اثر فسخ نکاح در پرداخت مهر
اگر در عقد نکاح قبل از وقوع نزدیکی بین زن و شوهر عقد با وجود یکی از دلایل شرعی فسخ شود هیچ مهر ای به زن تعلق نمی گیرد مگر اینکه علت فسخ ناتوانی شوهر از انجام عمل زناشویی باشد که این عیب عنن گفته می شود و در این صورت نیمی از مهر به زن تعلق خواهد 
گرفت.

اگر فسخ نکاح به هر جهتی بعد از نزدیکی واقع شود تمام مهر تعیین شده به زن تعلق خواهد گرفت. اگر مهر تعیین نشده باشد و نکاح به علت عنن فسخ شود زن می تواند نیمی از مهر المثل خود را از مرد مطالبه نماید. اگر علت فسخ نکاح تدلیس یعنی فریب خوردن مرد توسط زن باشد در هیچ صورتی هیچ مهری به زن تعلق نخواهد گرفت.

منبع: پایگاه آموزشی مهداد