حق حبس زوجه باوجود اعسار زوج

حق حبس زوجه باوجود اعسار زوج

نویسنده: خدیجه مرادی

چکیده :

یکی از حقوقی که در فقه امامیه و قانون مدنی برای زوجه به رسمیت شناخته‌شده، حق حبس در نکاح می‌باشد؛یعنی زوجه می‌تواند در صورت حال بودن مهر تا دریافت تمام مهر از انجام وظایفی که در مقابل زوجه دارد امتناع نماید. سؤالی که مقاله حاضر می‌کوشد تا به آن بپردازد ،این است که آیا باوجود اعسار زوج از پرداخت مهر، زوجه هم چنان حق حبس دارد؟

از مجموع آراء فقها ، سه نظریه قابل استنباط است :(نظریه سقوط حق حبس، نظریه عدم سقوط حق حبس، و نظریه تفصیل بین علم و جهل زوجه به اعسار زوج) . هرچند که ماده 1085 قانون مدنی و رأی وحدت رویه شماره 708 دیوان عالی کشور مطابق دیدگاه دوم که نظر مشهور فقهای امامیه است، می‌باشد به نظر می‌رسد می‌توان نظریه سوم را به دلیل قاعده اقدام و احراز اسقاط ضمنی حق حبس از سوی زوجه عالم به اعسار زوج؛ مطابق انصاف و عدالت دانست و معتقد بود،در صورت جهل زوجه و حکم به تقسیط مهر از سوی محاکم نیز مطابق نظر برخی از فقهای معاصر با پرداخت اولین قسط سقوط حق حبس زوجه با شرع و مصلحت خانواده و اجتماع سازگاری بیشتری دارد.

کلیدواژگان : حق حبس؛ مهر؛ اعسار زوج؛ تقسیط مهر

دو فصلنامه دانش حقوق مدنی ؛ دوره 5، شماره 1، تابستان و پاییز 1395