جمع آوری ادله، پرورش ادله

جمع آوری ادله، پرورش ادله

سید روح الله مصطفی نژاد موسوی

رئیس شعبه 102 کیفری دو دماوند

یکی از وظایف قاضی کیفری جمع آوری ادله است . ادله در قانون ذکر شده است .

اقرار شهادت سوگند و علم قاضی . در کنار این ادله قرائن و امارات قانونی و قضایی هم هست .

جمع آوری ادله یعنی این که در روز اول تحقیقات از شاکی بپرسیم که ادله ی شما برای اثبات ادعای شما کدام یک از این ادله و قرائن می باشد . تک تک ادله را برایش نام ببریم و از او بخواهیم که دقیقا بگوید کدام یک از این ادله را دارد . بار ها دیده شده است وقتی از شاکی سؤال می شود آیا شاهدی داری می گوید نه شاهدی ندارم . ولی در حین تحقیقات وقتی به اهمیت شاهد و تاکید موکد قاضی بر روی شاهد پی می برد شهودی را معرفی می کند و اتفاقا شهودش هم کاملاً به امر ادعایی شهادت می دهند!

این سوالات از متهم هم باید پرسیده شود . چرا که متهم هم می تواند بعداً برای خودش شاهد جور کند و برایش شهادت بدهند .

نکته دوم که مهم تر از بحث جمع آوری ادله است بحث پرورش ادله است . منظور از پرورش ادله سوال پرسیدن از جزییات شهادت و اقرار و حتی سوگند و منشاء علم شاهد و مرتکب و زمان و مکان و حالت و حتی پیشینه اختلاف است .

وقتی از شاهد می پرسید که آیا شما شاهد موضوع بودید می گوید بله . می گویید خود واقعه را دیدید می‌گوید بله . ولی وقتی از زمان و مکان واقعه می پرسید حرف هایش با ادعای شاکی و سایر شهود متناقض است . بارها اتفاق افتاده از شاهد پرسیدم این اتفاق در چه فصلی اتفاق افتاده و کاملا شرح داده که تابستان بود و هوا خیلی گرم بود و … بعد به اظهارات شاکی یا شاهد دیگر مراجعه کردیم و مشاهده شده است که فصل زمستان یا بهار یا پاییز بوده است . پس جزییات ادله خیلی خیلی می تواند راهگشا بوده و به علم قاضی کمک کند .

در انجام تحقیق و پرورش ادله، نباید اشکالات و اشتباهات احتمالی شاهد را هم از نظر دور داشت . چرا که هر کسی با یافته های سمعی و بصری خودش شهادت می دهد و ممکن است واقعا شاهد موضوع را آنطور که دیده است تعریف کند ولی با واقعیت منطبق نباشد.