جزئیات دستگیری زورگیر بعد از گذشت 6 ماه

دو حادثـه با یک تحلیل

جزئیات دستگیری زورگیر بعد از گذشت 6 ماه

حادثه اول:

 ساعت 4 ظهر 27 فروردین‌ماه سال جاری مأموران گشت کلانتری 153 شهرک ولیعصر به 2 جوان که پلاک موتورشان را مخدوش کرده بودند مشکوک شدند.

مأموران دراین مرحله اقدام به توقف موتورسیکلت کردد که دراین مرحله یکی از متهمان پا به فرار گذاشت که یکی از مأموران راننده موتورسوار را دستگیر و در ادامه گروهبان یکم محمدرضایی 20 ساله به تعقیب متهم فراری رفت.

تعقیب و گریز مأمور جوان با پای پیاده به سمت خیابان آیت‌الله سعیدی بود که زمان عبور از این خیابان خودروی پراید سفیدرنگی که زن جوانی پشت فرمان آن بود با سرعت زیاد با مأمور پلیس تصادف کرد و متهم تحت تعقیب توانست پا به فرار بگذارد. گروهبان یکم رضایی در حادثه به خاطر ضربه به سرش به کام مرگ فرورفت و دراین مرحله بازپرس عمو زادی از شعبه چهارم دادسرای ناحیه 34 دستور داد تا تیمی از مأموران اداره پنجم پلیس آگاهی تهران برای دستگیری این متهم فراری وارد عمل شوند. مأموران در تحقیقات ابتدایی پی بردند که متهم فراری مهدی 27 ساله یکی از تبهکاران حرفه‌ای است و بررسی پرونده وی نشان از آن داشت که این متهم در سالهای گذشته بارها به خاطر زورگیری روانه زندان شده و آخرین سابقه وی مربوط به سال 94 است که با رضایت گرفتن از شاکی و قرار وثیقه از زندان آزادشده است.

تجسسها برای دستگیری این متهم ادامه داشت تا اینکه مخفیگاه وی در منطقه دهکده المپیک شناسایی شد و مأموران روز یکم شهریور در عملیاتی غافلگیرانه مهدی را دستگیر کردند.

«مهدی» پس از دستگیری به دهها فقره زورگیری و سرقتهای خشن به‌ویژه از کارگران ساختمانهای نیمه‌ساز در جنوب و جنوب غرب تهران به‌ویژه در مناطق شهرک ولیعصر، پاسگاه نعمت‌آباد، خیابان زمزم و … اعتراف کرد و در خصوص روز فرارش از دست مأمورین به کارآگاهان گفت: روز حادثه برای زدن بنزین به جایگاه سوخت رفته بودیم. قصد داشتیم تا پس از زدن بنزین به سرقت برویم و به همین علت یک چاقو همراه خود داشتم که آن را زیر لباس خود پنهان کرده بودم؛ ناگهان در حین خروج از پمپ‌بنزین مأمورین کلانتری به ما دستور ایست دادند؛ به راننده موتور گفتم که توقف نکند اما دیگر دیر شده بود و امکان فرار با موتور وجود نداشت؛ چون سرقتهای زیادی انجام داده بودیم و چاقو همراهم بود اطمینان داشتم که در صورت دستگیری به این زودی از زندان آزاد نخواهم شد؛

وی افزود: تصمیم به فرار گرفته و با عبور از اتوبان آیت‌الله سعیدی شروع به فرار کردم. یکی از مأموران در تعقیبم بود و چندین بار به من دستور ایست داد اما من همچنان به فرار خود ادامه دادم. ناگهان صدای برخورد بلندی را شنیدم؛ در یک‌لحظه پشت سر خودم را نگاه کردم و دیدم که یک دستگاه خودرو سواری پراید با مأموری که مرا تعقیب می‌کرد، تصادف کرده است؛ به‌سرعت از محل متواری شدم و پس‌ازآن از طریق روزنامه‌ها متوجه شدم که آن مأمور فوت کرده است.

این متهم ادامه داد: پس از مدت کوتاهی نیز فیلم تصادف آن مأمور را در شبکه‌های اجتماعی مشاهده کردم. بسیار ترسیده بودم و اطمینان داشتم که مأمورین به دنبال من هستند. به همین علت مخفیگاهم را تغییر دادم اما خیلی زود در دهکده المپیک دستگیر شدم.

سرهنگ کارآگاه داوود فـرد، معاون مبارزه با سرقتهای خاص پلیس آگاهی تهران بزرگ، با اعلام این خبر به گفت: با توجه به اعتراف صریح متهم به دهها فقره زورگیری و تهدید با سلاح سرد جهت سرقت اموال (پول نقد، گوشی تلفن همراه و …) و سوابق متهم در ارتکاب سرقتهای به عنف و به جهت شناسایی مالباختگانی و شکات پرونده با تقاضای انتشار بدون پوشش تصویر متهم از سوی بازپرس عمو زاد خواست تا مالباختگانی که موفق به شناسایی تصویر متهم شده‌اند اداره پنجم پلیس آگاهی تهران بزرگ در خیابان وحدت اسلامی مراجعه کنند. منبع: مهر

حادثه دوم:

سارقان زورگیر به دام افتادند

فرمانده انتظامی شهرستان اسلامشهر از دستگیری سارقان زورگیر و انتشار تصاویر بدون پوشش آنان توسط پلیس جهت شناسایی سایر مالباختگان احتمالی خبر داد.

سرهنگ ابراهیم حسن‌آبادی دراین‌باره اظهار کرد: چندی پیش، مرد میان‌سالی با مراجعه به پلیس آگاهی اسلامشهر اعلام کرد که به همراه خانواده‌اش در اتوبان تهران- قم توسط دو سرنشین یک دستگاه موتورسیکلت با تهدید قمه مورد سرقت خودرو، لوازم شخصی و وجه نقد قرارگرفته که بررسی موضوع در دستور کار مأموران پلیس آگاهی شهرستان اسلامشهر قرار گرفت. وی افزود: کارآگاهان پلیس آگاهی پس از تحقیقات و به‌کارگیری شگردهای پلیسی موفق شدند سارقان زورگیر را در تهران شناسایی و در عملیاتی غافلگیرانه دستگیر و از مخفیگاه آنها تعداد زیادی گوشی، تب لت، کارتهای بانکی و لوازم خودروی سرقتی کشف کنند. این مقام انتظامی بیان کرد: متهمان در بازجوییهای پلیسی به چندین فقره زورگیری از شهروندان و مسافران در تهران و شهرستانهای اطراف آن اعتراف کردند. فرمانده انتظامی شهرستان اسلامشهر خاطرنشان کرد: بنا بر دستور مقام قضائی چهره سارقان زورگیر جهت شناسایی سایر مالباختگان بدون پوشش منتشر می‌شود تا شاکیان در صورت شناسایی به پلیس آگاهی اسلامشهر واقع در روبه روی شهرک لاله مراجعه کنند.

منبع: ایرنا

علل زورگیری

یکی از جرایم ویژه شهری که در دهه اخیر روند صعودی پیداکرده است جرم زورگیری می‌باشد؛ از نگاه آسیب‌شناسی اجتماعی زورگیری یعنی اقدام علیه امنیت اجتماعی افراد و سرقت اموال آنان با توسل به خشونت و سلاح سرد یا گرم که در پاره‌ای از اوقات باعث ایجاد زیانهای جانی و حتی مرگ می‌شود. زورگیری درواقع نوعی تهاجم عملی و آشکار به نظم اجتماعی است. تفاوت زورگیری با سرقت این است که سرقت در خفاء صورت می‌گیرد ولی زورگیری در میدان عمل و آشکار و با خشونت همراه است. در کالبدشکافی زورگیری توجه به چند نکته ضروری است:

1 – طیف سنی زورگیران معمولاً بین 16 تا 27 سال است که 85 درصد از آنها معتاد به مواد مخدر به‌ویژه مواد روان‌گردان هستند و اغلب زورگیران برای اجرای هدفهای خود از چاقو، کارد، پنجه‌بوکس و یا اسلحه گرم استفاده می‌کنند.

2- هشتاد و چهار درصد از زورگیران مرد هستند که به‌عنوان ترک‌نشین و دستیار سارقین نقش خود را اجرا می‌کنند.

3 – انواع شکلهای زورگیری عبارت است از زورگیری یا خفت گیری در کوچه‌ها و خیابانها، سرقت در غالب مسافرکشی، دزدی با استفاده از مواد غذایی بی‌هوش کننده، دزدی طلاهای کودکان، سرقت در لباس مأمورین مبارزه با مواد مخدر یا سایر شکل مأمورها، سرقت از اماکن خصوصی و ورود به آنها به‌عنوان مأمور آب، برق یا گاز و امثال اینها.

4 – علل رفتاری زورگیری از نگاه جامعه‌شناسی عبارت‌اند از عوامل اقتصادی مانند بیکاری، فقر و اعتیاد و عوامل فرهنگی مانند پایین بودن اخلاق اجتماعی، کمرنگ شدن ارزشهای دینی، ضعف تربیت خانوادگی که براین اساس معمولاً 95 درصد از زورگیران فاقد تحصیلات بالاتر از دیپلم هستند و اکثریت آنها ترک تحصیل‌کرده و یا تحصیلات را رها کرده‌اند.

لازم به توجه است که علی‌رغم کشفیات نیروی انتظامی زورگیری روند صعودی پیداکرده است. علت اصلی روانی در زورگیری اعتیاد به مواد مخدر مخصوصاً مواد روان‌گردان صنعتی به‌ویژه شیشه است چراکه استفاده از این ماده باعث نوعی سلب اراده و کاهش شعور در افراد می‌شود که عاقبت کار خود را ارزیابی نمی‌کنند.

از نگاه رفتاری زورگیران دارای رفتارهای سادیسمی بوده که از آزار دیگران توأم با خشونت و ضرب‌وجرح لذت می‌برند. علل محیطی زورگیری: معمولاً خلوت بودن خیابانها یا کوچه‌ها، کم بودن حضور پلیس در این‌گونه معابر و تاریک بودن آنها از علل اصلی محیطی در زورگیری است. علت اصلی روانی در زورگیری اعتیاد به مواد مخدر مخصوصاً مواد روان‌گردان صنعتی به‌ویژه شیشه است چراکه استفاده از این ماده باعث نوعی سلب اراده و کاهش شعور در افراد می‌شود که عاقبت کار خود را ارزیابی نمی‌کنند. در 40 درصد زورگیریها مجرمین اقدام به شروع آزار جنسی کرده و در 15 درصد موارد موفق به تجاوز و آزار جنسی می‌گردند.

همچنان که گفته شد، حلقه اجرایی زورگیری عبارت‌اند از یک زاغ زن که این افراد وظیفه شناسایی سوژه را بر عهده داشته در مقابل بانکها، طلافروشیها و یا کوچه‌ها و خیابانهای خلوت افراد را شناسایی کرده و با تلفن همراه به همکاران خود اطلاع می‌دهند. خفت گیر که معمولاً یک یا دو نفر از اعضای گروه که همه او را به این نام می‌شناسند به سمت طعمه می‌آیند و با سلاح سرد یا موارد دیگر او را تحت‌فشار قرار می‌دهند. قاپ زن نیز فرد دیگری است که وظیفه قاپیدن را دارد و هنگام خفت گیری خود را به صحنه رسانیده و داروندار فرد را غارت می‌کند. در کنار هر گروه زورگیری یک موتورسوار حاضر است که در اصطلاح شغل زورگیری به آن «در رو» می‌گویند یعنی عامل فرار فرد زورگیر با موتور که درصحنه حاضرشده و همکار خود را همراه با پول و طلا از صحنه فراری می‌دهد. فرد دیگر سیاه باز است که معمولاً در این‌گونه جرائم دو یا چهار نفر به‌عنوان سیاه باز به کنار طعمه می‌آیند و با بازی کردن نقش در غالب دلسوزی در ظاهر به فرد کمک می‌کنند و با دادوفریاد درخواست پلیس می‌نمایند اما درواقع به فرار دوستان خود کمک کرده و اجازه فعالیت به قربانی نمی‌دهند. طبق آمار موجود شمال غرب و شمال تهران بیشترین زورگیریها رادارند چراکه دراین نقاط به علت خلوت بعضی از این مناطق این جرم اتفاق می‌افتد. برای زورگیران جنسیت قربانی خیلی مهم نیست اما در حال حاضر زنان بیشترین آمار قربانیان را دارا می‌باشند و متأسفانه مقاومت قربانیان در پاره‌ای از موارد به جراحات سنگین و حتی مرگ آنان منجر می‌شود.

این پدیده نا به هنجار و خشن فیزیکی در بسیاری از موارد تبدیل به زورگیری یقه‌سفیدان گردیده یعنی رشوه‌گیری و غارت بیت‌المال به شکلهایی که در ماههای اخیر شاهد آن بودیم. بسیاری از افراد اظهار می‌دارند که زورگیران یقه‌سفید مرتکب جرائم سنگین‌تری می‌شوند که باید مجازات آنها سنگین‌تر باشد چراکه این‌گونه بزه‌کاران باعث افزایش شکاف اجتماعی و فاصله طبقاتی می‌شوند که عامل اصلی ازنظر رفتاری است.

بیکاری، اعتیاد و افزایش خشونت در جامعه زمینه‌های رفتاری تشدید این بزه‌کاری است. اما ازنظر روان‌شناختی نیز سرخوردگیهای اجتماعی، ناکامیها، احساس تبعیضها عامل ایجادکننده روانی در زورگیری است و 79 درصد از زورگیران دارای سابقه بزه‌کاری می‌باشند که هسته‌های اصلی باند خود را در زندانها تشکیل داده‌اند.

راهکار حل این معضل چیست؟

در هر جامعه‌ای مجرم وجود دارد و نمی‌توان وضعیتی را تصور نمود که در آن هیچ‌گونه مجرمی وجود نداشته باشد؛ اما باید سعی نمود جامعه‌ای داشت که روزبه‌روز ناهنجاری و کج‌رفتاری در آن کاهش یابد. باید جلو توسعه زورگیری را گرفت و این امر با دو متغیر محقق می‌گردد:

1- تقویت نظام ارزشی و هنجاری ایرانی به‌وسیله خانواده‌ها و رسانه‌ها و حکومت.

2- مجازات سنگین قضایی برای مبارزه عینی با زورگیری. عامل اول راه‌حلی درازمدت و کارکردی است و عامل دوم مکمل عینی عامل اول است.

تصویب قوانین، تشدید مجازات زورگیران، بالا بردن سطح آموزش اجتماعی از عوامل پیشگیری‌کننده بوده و شهروندان با رعایت راهنماییهای پلیسی می‌توانند به کاهش زورگیری کمک کنند. اگر زورگیری گسترش یابد به‌تدریج ساختارشکنیهایی جدیدتر نیز پیدا می‌شود که دیگر جرمها نیز گسترش می‌یابند. اگرچه فقر اقتصادی نیز می‌تواند متغیری برای زورگیری باشد اما عموماً زورگیری به دلیل راحتی و کم‌هزینه بودن انجام می‌شود؛ یعنی مجرم مجازاتی سنگین برای خود پیش‌بینی نمی‌کند. اگر زورگیری گسترش یابد به‌تدریج ساختارشکنیهایی جدیدتر نیز پیدا می‌شود که دیگر جرمها نیز گسترش می‌یابند. اگرچه فقر اقتصادی نیز می‌تواند متغیری برای زورگیری باشد اما عموماً زورگیری به دلیل راحتی و کم‌هزینه بودن انجام می‌شود؛ یعنی مجرم مجازاتی سنگین برای خود پیش‌بینی نمی‌کند.

حل شدن یک بحران یا یک مسئله اجتماعی به معنی از بین رفتن مطلق آن نیست بلکه به معنی کاهش آن در حد طبیعی متناسب با ویژگیهای جمعیتی جامعه مدنظر است. باید جرم را به‌صورت عملی با هزینه‌های سنگین اجتماعی و قضایی تعریف نمود تا فرد مجرم بین سود و زیان یکی را انتخاب نماید. اگر مجرم احساس کند که پاداش جرم برایش بیشتر از هزینه جرم خواهد بود به انجام آن اقدام می‌کند. در حالت برعکس این موضوع مجرم از انجام آن صرف‌نظر خواهد کرد. در پایان باید بگویم تقویت نظام ارزشی و هنجاری و فرهنگی ایرانی اسلامی با برنامه‌ریزی عملی و همت همگان بهترین راه‌حل درازمدت برای کاهش ناهنجاریهای اجتماعی است.

فرآوری: نسرین صفری

منبع: تبیان