تفسیر آیه 128 سوره توبه پیرامون مهربانی با مردم
تفسیر آیه 128 سوره توبه پیرامون مهربانی با مردم
تفسیر آیه 128 سوره توبه پیرامون مهربانی با مردم
لَقَدْ جَاءکُمْ رَسُولٌ مِّنْ أَنفُسِکُمْ عَزِیزٌ عَلَیْهِ مَا عَنِتُّمْ حَرِیصٌ عَلَیْکُم بِالْمُؤْمِنِینَ رَؤُوفٌ رَّحِیمٌ (128 توبه)
به‌یقین برای شما پیامبری از خودتان آمد که رنجهای شما بر او دشواراست، به [هدایت] شما حریص و در حقّ مؤمنان، دلسوز و مهربان است. اساساً پیامبر اکرم(ص) به تعبیر قرآن کریم که می‌فرماید: «وَ اِنَّک‌َ لَعَلی’ خُلُق‌ٍ عَظیم‌ٍ»، نیک‌خوترین و خوش‌خلق‌ترین مردم بود. امام علی(ع) در توصیف پیامبر (ص) فرموده‌اند: «کان‌َ اَجودَ النّاس‌ِ کَفّاً وَ اَجرَأَ النّاس‌ِ صَدراً وَ اَصدََِ النّاس‌ِ لَهجَه‌ً وَ اَوفاهُم ذِمَّه‌ً وَ اَلیَنَهُم عَریکَه‌ًوَ اَکرَمَهُم عِشرَه‌ً وَ من‌َ رَ ‘اه‌ُ بَدیهَه‌ً هابَه‌ُ وَ مَن خالَطَه‌ُ فَعَرِفَه‌ُ اَحَبَّه‌ُ لَم‌اَرَ قَبلَه‌ُ وَ لا بَعدَه‌ُ مِثلَه‌ُ» (او بخشنده‌ترین، دلیرترین، راست‌گوترین، خوش عهد و پیمان‌ترین و نرم خوترین مردم بود و رفتارش از همه بزرگوارانه‌تر بود. هر کس بدون سابقه قبلی آن حضرت را می‌دید هیبتش او را می‌گرفت و هر کس با وی می‌آمیخت و او را می‌شناخت دوستدارش می‌شد. نظیر او را درگذشته و حال ندیده‌ام).
اَنس نیز می‌گوید: «اخلاق رسول خدا (ص) چنین بود که هرگاه یکی از برادران خود را سه روز نمی‌دید جویای حالش می‌شد. اگر به مسافرت رفته بود برایش دعا می‌کرد و اگر در شهر بود به دیدنش می‌رفت و اگر بیمار بود از او عیادت می‌کرد.» هم او می‌گوید: «رسول خدا زیباترین و بخشنده‌ترین و شجاع‌ترین مردم بود. شبی مردم مدینه صدایی شنیدند و دچار وحشت شدند. عده‌ای از مردم به‌طرف صدا حرکت کردند. پیامبر که جلوتر از آنها به‌طرف صدا رفته بود و سوار بر اسب برهنه ابو طلحه و شمشیر به دوش داشت برمی‌گشت آن عده را دید و فرمود: نترسید، نترسید.»
امیرالمؤمنین(ع) دریکی از نامه‌های خود به معاویه می‌نویسد: «هرگاه آتش جنگ بالا می‌گرفت و مردم از ترس عقب می‌رفتند، رسول خدا (ص) اعضای خاندانش را پیش می‌انداخت و به‌وسیله آنها یاران خود را از سوزش شمشیرها و نیزه‌ها حفظ می‌کرد. از همین رو عبیده بن حارث در جنگ بدر و حمزه در جنگ احد و جعفر در جنگ موته کشته شدند.»
عایشه هم در توصیف مهربانی و دلسوزی پیامبر (ص) برای مردم گفته است: «رسول خدا (ص) هیچ‌گاه سه روز پیاپی غذای سیر نخورد. اگر می‌خواستیم می‌توانستیم سیرشیم، اما آن حضرت دیگران را بر خود مقدم می‌داشت.»
آری، این است خلق‌وخوی پیامبر، این است سیره و منش‌ِ رسول‌ِ مهربانی و عشق، حضرت محمد مصطفی9 که به تعبیر قرآن کریم راه نجات و راه توحید و نشانی عشق به خدا فقط و فقط تبعیت از این اسوه حسنه است: «قُل اِن کُنتُم تُحِبُّون‌َ اللهَ فَاتَّبِعُونی یُحبِبکُم‌ُاللهُ» (بگو: اگر خدا را دوست دارید از من پیروی کنید تا خداوند دوستتان بدارد.)
هر که آن لبهای میگون را تماشا می‌کند
چشم می‌پوشد ز حیرانی دهن وا می‌کند
از نگاهی می‌دهد جان چشم او عشاِ را
نرگس بیمار اینجا کار عیسی می‌کند
روی آتشناک خون‌ِ بوسه می‌آرد به جوش
جلوه مستانه حشر آرزوها می‌کند
بی‌حجابی آرزو را می‌کند مطلق عنان
خنده گل دست گلچین را به خود وامی‌کند
این‌قدر تعجیل در دلسوزی عاشق چرا؟
بیش از این با چوب خشک آتش مدارا می‌کند
چون گل از خمیازه آغوش می‌ریزد ز هم
هر که آن سرو خرامان را تماشا می‌کند
آن‌که رو در خلوت آیینه تنها کرده است
کاش می‌دانست تنهایی چه با ما می‌کند
کوه غم بر سینه من ابر رحمت می‌شود
در دل من داغ کار چشم بینا می‌کند
هر سر خاری چو مجنون گردنی افروخته است
نامه لیلی مگر آهنگ صحرا می‌کند؟
صائب این حسن بسامانی که من دیدم از او
دیده آیینه را سیر از تماشا می‌کند
منبع: وب‌سایت رادیو قرآن