تفاوت اخلاق با رفتار
تفاوت اخلاق با رفتار
استاد شهید مرتضی مطهری در بیان تفاوت اخلاق و رفتار اینچنین بیان داشته
است:
اخلاق- که عبارت است از یک سلسله خصلتها و سجایا و ملکات اکتسابی که بشر آنها را بهعنوان اصول اخلاقی میپذیرد، یا بهعبارتدیگر قالبی روحی برای انسان که روح انسان در آن قالب و در آن کادر و طبق آن طرح و نقشه ساخته میشود و چگونگی روح انسان است که چگونه باید باشد- یک امر ثابت و مطلق و همگانی و همیشگی است. ولی رفتار انسان که عبارت است از پیاده کردن همان روحیات در خارج، در شرایط مختلف، مختلف میشود و باید هم مختلف بشود.
… بهعبارتدیگر مظاهر و مجالی اخلاق انسانی در شرایط مختلف، مختلف است. در یکجا انسان باید یکجور عکسالعمل نشان بدهد، در جای دیگر جور دیگر؛ نه اینکه انسان در یکجا، باید یکجور باشد و در جای دیگر جور دیگر. خیلی فرق است بین اینکه بگوییم بشر خودش در هر عصری یکجور باید باشد غیر از جوری که در عصر دیگر باید باشد و در هر منطقهای یکجور باید باشد غیر از جوری که در منطقه دیگر باید باشد و اینکه بگوییم انسان میتواند آنچنان شخصیت عالیای داشته باشد که در همهجا یکجور باشد ولی مظاهر رفتارش در زمانهای مختلف و شرایط مختلف متفاوت باشد. منبع: مجموعه آثار استاد شهید مطهری، ج22، ص: 618