تأثیر فوت مجرم بر اعمال مجازات

تأثیر فوت مجرم بر اعمال مجازات

یاسر میرزا جعفری- کارشناس حقوق اسلامی

بعضاً اتفاق می‌افتد که فردی بر اثر ارتکاب جرمی محکوم‌به تحمل مجازات می‌گردد. در این صورت قاعده آن است که محکوم مجازات خود را تحمل کند.

مجازاتهای مقرر در قانون مجازات اسلامی 4 قسم است:

الف- حد

ب- قصاص

پ- دیه

ت- تعزیر و اقدامات تأمینی و تربیتی

از طرفی دیگر در حقوق جزا اصلی با عنوان اصل شخصی بودن مجازاتها وجود دارد. مطابق با این اصل هر شخصی مسؤول اعمال خود می‌باشد، به‌عبارتی‌دیگر باید بیان داشت مرتکب جرم خود باید مجازت جرم ارتکابی را تحمل نماید نه دیگران.

به‌طور مثال چنان‌چه فردی مرتکب قتل گردد و مجازات قصاص برایش در نظر گرفته شود، چنان‌چه پیش از اعمال قصاص به مرگ طبیعی بمیرد، اولیای دم نمی‌توانند ورثه یا خانواده وی را قصاص نمایند.

از همین روی ماده 13 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 بیان می‌دارد: بر اساس اصل شخصی بودن مجازاتها با مرگ محکوم یا متهم، تعقیب، رسیدگی و اجرای تمام مجازاتها متوقف خواهد شد حتی جزای نقدی به‌استثنای دیه و اقدامات تأمینی عینی همچون ضبط اموال.

بنابراین چنان‌چه فردی محکوم‌به مجازات جزای نقدی و ضبط اموال شده باشد و پس از صدور حکم قطعی فوت کند، در این حالت جزای نقدی ساقط، اما ضبط اموال صورت می‌گیرد. منبع: میزان