تأثیر اختلال هنجاری بر تکوین بزهکاری

تأثیر اختلال هنجاری بر تکوین بزهکاری

نام و نام خانوادگی: مصطفی عزیزی مغیث

دانشگاه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز

مقطع تحصیلی: کارشناسی ارشد

استاد راهنما: یاسمن خواجه‌نوری

سال دفاع:1395

چکیده: منظور از اختلال هنجاری، تغییر و دگرگونی سریع و مفرط در نظام هنجاری جامعه است که افراد را در پذیرش و درونی کردن هنجارها دچار مشکل می‌کند. اگر تلاقی عناصر تغییر در جامعه بانظم اجتماعی سنتی، به‌صورت مسالمت‌آمیز نباشد و خصلت شدت و افراط به خود بگیرد، ما شاهد انواع اختلالات اجتماعی ازجمله اختلال هنجاری خواهیم بود. اختلال هنجاری را می‌توان در صف نظریه‌های آنومی طبقه‌بندی کرد که نگاه ویژه‌ای به بُعد هنجاری موردنظر امیل دورکیم دارد. اختلال هنجاری، بی‌نظمی اجتماعی را منتج خواهد شد که به عقیده بسیاری از متخصصان جامعه‌شناسی نظم و جرم‌شناسی، این مسئله جرم و بزهکاری را در پی خواهد داشت. اختلال هنجاری در سطح خرد فرد را در جامعه‌پذیری دچار مشکل می‌کند و موجبات بیگانگی فرد با نظام هنجاری جامعه را فراهم می‌آورد که در این حالت نیروی هنجاری بسیاری از هنجارهای تحذیری تقلیل می‌یابد و سطح خودکنترلی افراد کاهش می‌یابد. در سطح گروه اجتماعی نیز اختلال هنجاری می‌تواند با تقلیل روابط بین گروهی، کارکردهای مثبت خانواده را به‌عنوان مهم‌ترین گروه اجتماعی، دچار اختلال و توالی فاسدی بر جای گذارد. همچنین در سطح کلان اختلال هنجاری کارکردهای نظام فرهنگی را دچار اختلال می‌کند، در شرایط اختلال هنجاری، هنجارها خصلت مُد گونه به خود می‌گیرند و جامعه هرلحظه به‌سوی ارزشها و اهداف مادی و غیرواقعی کشیده می‌شود و سبک زندگی غربی بر جامعه غالب می‌شود. در این شرایط کنترل اجتماعی برای جامعه بسیار سخت خواهد بود. از طرفی، در شرایط اختلال هنجاری به‌ویژه از نوع تضاد هنجاری ممکن است برخی گروههای اجتماعی در اثر فشار ناشی از نظام هنجاری، در تقابل با جامعه قرار گیرند و تبدیل به گروههای تضاد شوند که حتی می‌توانند حاکمیت یک نظام را تهدید کنند.

کلمات کلیدی: اختلال هنجاری، نظم اجتماعی، هنجار، بزهکاری، کنترل اجتماعی، تضادهای اجتماعی

منبع: کتابخانه دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز