بررسی چالشهای کیفری ناشی از اجرای ماده 688 (914) قانون مجازات اسلامی

بررسی چالشهای کیفری ناشی از اجرای ماده 688 (914) قانون مجازات اسلامی

نویسندگان: سید امین نجات، فرهاد دبیری

چکیده

ماده 688 قانون مجازات اسلامی هر اقدامی را که از مصادیق تهدید علیه بهداشت عمومی باشد، جرم شناخته و مجازات را نیز تعیین نموده است. مصادیق تهدید علیه بهداشت عمومی مشتمل بر ممنوعیت «آلوده کردن آب آشامیدنی یا توزیع آب آشامیدنی آلوده و…» است، به‌طوری‌که تمثیلها در حول محور آلودگی آب، خاک، پسماند، کشتار غیرمجاز دام و آلودگی محصولات کشاورزی با استفاده‌ی غیرمجاز از فاضلاب است. در تحلیل این ماده به بررسی عناصر روانی، مادی و قانونی جرم، مراجع و اشخاص اعلام‌کننده و تشخیص‌دهنده‌ی جرم، مقید بودن و عمدی بودن و دیگر مشخصه‌های جرم تهدید علیه بهداشت عمومی پرداخته تا درک درست از این ماده با توجه به اصول حقوق کیفری مورد ارزیابی قرار گیرد. در اجرای ماده مذکور می‌توان به ابهاماتی همچون عنصر معنوی اشاره نمود؛ به‌نحوی‌که عمد و آگاهی لازمه‌ی تحقق این عنصر است یا خطای جزایی ناشی از عدم توجه به رعایت ملاحظات زیست‌محیطی نیز از عوامل محقق بودن این عنصر است؟ وجه تمایز تهدید بهداشت عمومی و آلودگی محیط‌زیست و میزان بازدارندگی مجازات تعیین‌شده نیز از دیگر چالشهای اجرای این ماده است که دراین تحقیق مورد تحلیل قرارگرفته است.

کلیدواژگان: بهداشت عمومی؛ جرم؛ آلودگی محیط‌زیست؛ مجازات؛ حبس- مطالعات حقوقی؛ دوره 7، شماره 2، تابستان 1394