بررسی فقهی- حقوقی صحت شرط عدم عزل وکیل

بررسی فقهی- حقوقی صحت شرط عدم عزل وکیل

نویسندگان: سیدمحمد هاشم پورمولا، زهرا حسین‌پور

چکیده

در این مقاله صحت شرط عدم عزل وکیل (که قانون مدنی آن را پذیرفته است) بررسی می‌شود. یافته‌ها نشان می‌دهد که حقیقت و مقتضای عقد وکالت برحسب متفاهم عرفی و لغوی، نیابت است و حق عزل با دلالت تضمنی و چه‌بسا با ادعای دلالت تطابقی در معنای نیابت نهفته است و این دو از یکدیگر جدا نمی‌شوند؛ بنابراین شرط مذکور خلاف مقتضای عقد وکالت است. هم‌چنین شرط عدم عزل وکیل، از نظر مخالفت با کتاب و سنت نیز امکان نقد و بررسی دارد؛ به این صورت که اطلاق ادله خاص وکالت درباره رجوع موکل، حالت شرط و غیر شرط را شامل می‌شود و در صورت شک نیز اصل، استصحاب جواز رجوع موکل از وکالت است. هم‌چنین جواز رجوع در وکالت حکم به معنای خاص محسوب می‌شود که متعاقدین نمی‌توانند خلاف آن را به‌واسطه شرط توافق کنند؛ بنابراین شرط عدم عزل، مخالف کتاب و سنت است. روش پژوهش در این مقاله توصیفی- تحلیلی (اجتهادی) خواهد بود.

کلیدواژگان: حق، حکم، خلاف مقتضای عقد، سنت، شرط عزل، کتاب، نیابت

پژوهشهای فقهی، دوره 12، شماره 3، پاییز 1395