بازخوانی مسؤولیت کیفری دولت و دولتمردان عراقی در جنگ تحمیلی
بازخوانی مسؤولیت کیفری دولت و دولتمردان عراقی در جنگ تحمیلی
بازخوانی مسؤولیت کیفری دولت و دولتمردان عراقی در جنگ تحمیلی
عنوان: واگرایی و همگرایی مسؤولیت کیفری فردی و مسؤولیت بین‌المللی دولت (تأملی در اوراق پرونده جنگ شیمیایی عراق علیه ایران)
نویسنده: سیدقاسم زمانی
چکیده:
استفاده نیروهای عراقی از سلاحهای شیمیایی علیه نظامیان و غیرنظامیان ایرانی در طول جنگ از یک‌سوی، مسؤولیت کیفری افراد ذی‌ربط به علت ارتکاب جنایت جنگی را به دنبال دارد و از سوی دیگر مسؤولیت بین‌المللی دولت عراق را دامن میزند. فقدان مسؤولیت کیفری دولت در حقوق بین‌الملل، انتساب اعمال جنایی به دولتمردان و فرماندهان را مخدوش نمی‌سازد و انتساب مسؤولیت کیفری به افراد نیز مسؤولیت بین‌المللی دولت عراق ناشی از اعمال متخلفانه بین‌المللی را منتفی نمی‌نماید. همبودی و تقارن این دو مسؤولیت در دو حوزه مسؤولیت بین‌المللی کیفری و غیر کیفری در اساسنامه‌ها و رویه‌های دادگاههای کیفری بین‌المللی و طرحهای 2001 و 2011 کمیسیون حقوق بین‌الملل سازمان ملل متحد در مورد مسؤولیت دولتها و سازمانهای بین‌المللی مورد شناسایی قرارگرفته است. در این مقاله ضمن تحلیل رویه و نظریه، به همگرایی و واگرایی دو جنبه مسؤولیت بین‌المللی از خلال بازخوانی اوراق هشت سال دفاع مقدس رزمندگان ایرانی می‌پردازیم.
کلیدواژگان: جنگ تحمیلی، ایران، عراق، مسؤولیت بین‌المللی دولت، مسؤولیت کیفری فردی
منبع: مجله پژوهش حقوق عمومی (پژوهش حقوق و سیاست سابق) شماره 51 تابستان 1395