اهلیت تخاطب در فقه امامیه و حقوق موضوعه ایران
اهلیت تخاطب در فقه امامیه و حقوق موضوعه ایران
اهلیت تخاطب در فقه امامیه و حقوق موضوعه ایران
نویسندگان: نادر پورارشد، محمد ریاحی
چکیده
در فقه امامیه مشهور است که هر کدام از طرفین عقد باید در زمان انشای دیگری و در فاصله بین دو انشا، شایستگی و اهلیت انعقاد عقد را داشته باشند؛ و به تعبیر فقهی باید اهلیت تخاطب داشته باشند؛ یعنی از هنگام انشای ایجاب، هر کدام از طرفین باید تا زمان اتمام عقد و پیوستن قبول به ایجاب، صلاحیت خود را حفظ کنند و فوت، جنون، سفه، فلس، إغما، خواب و یا مستی بر آنها عارض نشود. در بین فقها، در این زمینه اختلافنظر بسیاری وجود دارد. در حقوق ایران نیز قانونگذار به سکوت برگزار کرده و نصی را در این خصوص مقرر نکرده است؛ بنابراین، زمینه برای نظریهپردازی باز است و می طلبد که حقوقدانان پس از بررسی مبانی و اصول فقهی به ارائه راهحل بپردازند. بااینحال، به نظر می رسد که وجود اراده انشایی سالم در زمان انشای فرد انشاکننده کافی است و دلیلی قانع کننده مبنی بر وجود و استمرار آن تا زمان اتمام عقد دیده نمی شود.
کلیدواژگان: اهلیت تخاطب، متعاملین، ایجاب، پیوستگی اراده
مجله مطالعات فقه و حقوق اسلامی دوره 8 شماره 15 پاییز و زمستان 1395