الزام اسلام به وفای به عهد با کافران و ممنوعیت دروغ و حیله با آنان
الزام اسلام به وفای به عهد با کافران و ممنوعیت دروغ و حیله با آنان
الزام اسلام به وفای به عهد با کافران و ممنوعیت دروغ و حیله با آنان
عنوان: اخلاق در روابط بینالملل و دیپلماسی
پدیدآور: فاطمه نقوی
مقطع تحصیلی: کارشناسی ارشد
استاد راهنما: مهدی باکویی
دانشگاه: دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم
تاریخ دفاع: 1395
چکیده
اسلام دینی جهان شمول است و همه مردم جهان را به تعالیم والای دین اسلام و اتحاد فرا میخواند. از جمله الزامات مهم این دین، اخلاقمداری است. گاهی در عرصه روابط بینالملل، اخلاقمداری مانعی جدی بر سر راه ارتباط با دولتها ایجاد میکند؛ چرا که با التزام به اخلاق، شایسته است حقیقت را اگرچه بر ضد منافع خودمان است، بگوییم، حقکشی نکنیم، با انسانها همانند ابزار رفتار نکنیم، پایبند عدالت باشیم و از فریبکاری نسبت به دیگران بپرهیزیم.
یکی از علتهای انتخاب این موضوع بر روی همین نقطه متمرکز است؛ چرا که عرصه سیاست خارجی و تعامل در حیطه روابط بینالمللی، عرصه دفاع از منافع و تلاش هرچه بیشتر برای جلب منافع ملی است، حال ممکن است یک سری ارزشهای اخلاقی مانع این کار شوند و سد راه شوند. پژوهش حاضر، ضوابط اخلاقی در برخورد با ملل مختلف را در دو بخش شرایط جنگ و صلح بررسی نموده و به این نتیجه رهنمون شده که اسلام التزام به اصول اخلاقی را واجب دانسته و از بیعدالتی و وفا نکردن به پیمانها و زیر پا گذاشتن اخلاق در تعامل با ملتهای دیگر ما را نهی نموده است. اسلام در برخورد با ملتهای مسلمان، بر ایثار و نوعدوستی نسبت به آنان، ایجاد روحیه مهرورزی و برادری اسلامی و تعاون و کمک بر آنان تأکید نموده است. اسلام حتی در دفاع از کرامت غیرمسلمانان موضع محکمی اتخاذ نموده است؛ از جمله اینکه نهتنها مسلمانان، بلکه همه پیروان ادیان را به وحدت و الفت با یکدیگر تشویق نموده است. قرآن کریم از مسلمانان میخواهد با ملتهای دیگر، چه مسلمان و چه نامسلمان، در صورتیکه آنان به مسلمانان ظلم نکرده باشند، محبت و نیکی را رعایت نموده و از حدود عدالت خارج نشوند. مسلمانان باید به عهد و پیمان خود با کافران نیز وفا کنند.
در عینحال، در روابط با غیرمسلمانان حدومرزی را مشخص نموده که مسلمانان نباید به آنها دلگرم بوده و رکون داشته باشند. رعایت اصول اخلاقی به اینجا محدود نمیشود. اسلام از مسلمانان میخواهد نسبت به ملتهایی که با آنان درگیر جنگ میشوند، نیز اخلاقیات را رعایت کنند، از جمله اینکه قبل از شروع جنگ از طریق دعوت به دشمن خیرخواهی کنند، به حقوق دشمن احترام گزارده و در مقابله به مثل از حدود الهی خارج نشده و خویشتندار باشند.
داشتن روابط حسنه و رعایت عدالت با ملتهای دیگر نیازمند این است که دیپلماسی دولت اسلامی دارای ماهیت صلحگرایانه بوده و از ابزارهای انسانی برای نیل به اهدافش استفاده کند. از جمله این روشها، استفاده از روش مذاکره نیکو و پرهیز از مجادله نکوهیده و توهین به باورهای طرف مورد مذاکره است. عدم توسل به مکر، حیله و دروغ و تأکید بر نقاط مشترک از جمله روشهای انسانی، اخلاقی و مسالمتآمیز در دیپلماسی فعال اسلامی میباشد.
کلیدواژگان: اخلاق، روابط بینالملل، سیاست بینالملل، دیپلماسی، سیاست خارجی
منبع: سایت ایران داک