آیا قطع درختان در حریم شهرها و باغها ممنوع است؟

ماده 1 لایحه قانونی حفظ و گسترش فضای سبز در شهرها می‌گوید؛ به‌منظور حفظ و گسترش فضای سبز و جلوگیری از قطع بی‌رویه درختان، قطع هر نوع درخت و یا نابود کردن آن به هر طریق در معابر، میدان‌ها، بزرگراهها و پار کها، بوستانها، باغات و نیز محلهایی که به تشخیص شورای اسلامی شهر، باغ شناخته شوند در محدوده و حریم شهرها بدون اجازه شهرداری و رعایت ضوابط مربوطه ممنوع است.
طور کلی شاید بتوان گفت قطع درختان در مکانهای عمومی شهرها و املاک خصوصی که درخت در آنها وجود دارد، ممنوع است.
قبلاً باغ، به کلیه املاک و اراضی گفته می‌شد که در محدوده قانونی و حریم شهرها قرار داشت و مساحت آنها بیش از 500 مترمربع است. اما طبق مقررات جدید باغ تنها به املاکی اطلاق می‌شود که در سند آنها عبارت باغ ذکر شده باشد؛ ولی بااین‌حال قطع درختان در تمام محلها بدون کسب مجوز ممنوع شده است. مطابق آنچه گفته شد، حتی صاحبان باغها و سایر املاک خصوصی که تعدادی درخت در آنها وجود دارد، مجاز نیستند تا بدون اجازه شهرداری درختانی که خود ملکیت آنها را در اختیار دارند، قطع کنند و مثلاً به تغییر کاربری، و یا نوسازی ملک خود بپردازند.
شرایط اعطای مجوز برای قطع درختان
شهرداریها در حریم شهرها درباره درختانی که در ملک شخصی افراد قرارگرفته‌اند در برخی موارد طبق قانون، موظف به صدور مجوز برای قطع درختان هستند. ذکر این شرایط در قانون، خود دلیل دیگری بر اصل ممنوعیت قطع درختان حتی در املاکی است که مشمول این حکم قانونی قرارگرفته‌اند. بیشتر این شرایط ناظرند به مواردی که درخت دچار آسیب شده یا قرار است زمینی که درخت در آن وجود دارد برای اجرای طرحهای عمومی استفاده شود.
مورد دیگری که شهرداری موظف است اجازه قطع درختان را صادر کند، وقتی است که قطع درخت، سببی برای گسترش فضای سبز و درختکاریهای اصولی و تازه است. با توجه به شخصی بودن مالکیت درختان در بسیاری از موارد، بسیار پیش می‌آید که مالکان بخواهند به دلیل فروش چوب درخت و انتفاع مالی، اقدام به قطع درخت کنند؛ در این موارد شهرداری به‌شرط اینکه درخت غیر مثمر (بی‌میوه) بوده و به سن بهره‌وری رسیده باشد مکلف است مجوز قطع درخت را صادر کند؛ مگر اینکه قیمت چوب درخت را به صاحب آن بپردازد و از این طریق، هم مالک به انتفاع مالی خود می‌رسد و هم این درخت کماکان به عمر خود ادامه می‌دهد. اما ضابطه جدیدی که در قوانین اشاره شده و مالکان خصوصی متقاضی قطع درختان را مجبور به آن کرده این است که مالکان باغها یا املاکی که به‌صورت باغ شناخته می‌شوند، موظفند در ازای درختانی که اجازه قطع آنها از سوی شهرداری صادر می‌شود به تعداد معادل دو برابر محیط بن درختان قطع‌شده در همان محل یا محلی که شهرداری تعیین می‌کند، درختهایی با محیط بن حداقل 10 سانتی‌متر بکارند.
درخواست مجوز برای قطع درختان شخصی
ضوابط اجرایی مربوط به چگونگی اجرای ماده1 لایحه قانونی حفظ و گسترش فضای سبز در شهرها، سازوکار خاصی را برای درخواست مالکان باغها به‌منظور قطع درختان شخصی خود طراحی کرده است. بر این اساس متقاضیان قطع درخت باید به شهرداری مراجعه و درخواست خود را طبق فرم نمونه‌ای که توسط شهرداری تهیه می‌شود تنظیم و به همان مرجع تسلیم کنند. شهرداری هم مکلف است حداکثر ظرف دو ماه از تاریخ تسلیم تقاضا تکلیف متقاضی را با ذکر دلیل کافی روشن کند. عدم وصول پاسخ در مهلت مقرر از سوی شهرداری به‌منزله موافقت خواهد بود.
قطع درخت جرم است
قانون غیرازاینکه برای اجرای مقررات فوق ضوابط اداری خاصی را نیز پیش‌بینی و شهرداریها را ملزم به رعایت آنها کرده است؛ متخلفان این قوانین را نیز مستحق برخوردی نسبتاً شدید دانسته است. طبق قانون هر کس عالما و عامدا قطع یا موجبات از بین رفتن درختان را فراهم کند، علاوه بر جبران خسارت وارده، حسب مورد به جزای نقدی از یک میلیون ریال تا ده میلیون ریال برای قطع هر درخت و درصورتی‌که قطع درخت بیش از سی اصله باشد، به حبس تعزیری از شش ماه تا سه سال محکوم خواهد شد. منبع: پایگاه آموزشی مهداد به نقل از حمایت