آیا شروع به جرم، مجازات دارد؟

آیا شروع به جرم، مجازات دارد؟

جرم و عنوان مجرمانه دارای شرایط و مراحلی است که باوجود آنها جرم محقق می‌شود.

گاهی اتفاق می‌افتد که فردی به علل مختلف در ذهن خود نقشه‌هایی را برای ارتکاب ترسیم می‌کند. حال سؤال این است که این ترسیم ارتکاب جرم در ذهن شروع به جرم است یا خیر؟

طبق قانون هر کس قصد ارتکاب جرمی کرده و شروع به اجرای آن نماید، لکن به‌واسطه عامل خارج از اراده او قصدش معلق بماند، مجازات می‌شود

نکته‌ای که باید به آن توجه کرد کلمه قصد است. قصد داشتن از عناصر وقوع جرم عمدی است. حقوقدانان سه عنصر را برای ارتکاب جرم عمدی لازم می‌دانند.

عنصر معنوی:

نیت و اندیشه ارتکاب جرم همان عنصر معنوی جرم است. بدین معنا که هر فردی که قصد ارتکاب جرمی را دارد بدواً قصد و اراده خود را برای ارتکاب جرم در ذهن خود می‌پروراند و با اندیشه و نقشه‌های قبلی و از پیش تعیین‌شده زمینه را برای احیاء دیگر عناصر مهیا می‌سازد که از آن به رکن معنوی جرم تعبیر می‌شود.

عنصر مادی:

ازآنجایی‌که یک جرم واقع‌شده مستلزم به فعل رسیدن است بعد از گذر از اندیشه و تفکر شخص یا گروه، اقدام به عملیات مجرمانه خود مصداق عنصر مادی و فیزیکی جرم است. درواقع فرد یا گروه بعد از تصمیم‌گیری مبادرت به انجام نقشه‌ها و تصمیمات خود می‌کنند که همان عنصر مادی را شامل می‌شود که این معنا خاص جرائم عمد است.

عنصر قانونی:

رکن سوم از عناصر سه‌گانه جرم عنصر قانونی است که بر اساس نوع تخلف صورت گرفته، فرد یا یک گروه با توجه به میزان درجه ارتکابی بر اساس قانون مجازات می‌شود.

با توجه به توضیحات ذکرشده می‌توان گفت شروع به جرم درجایی معنا پیدا می‌کند که قصد در آن وجود داشته باشد؛ یعنی عنصر معنوی.

و مجرد قصد ارتکاب جرم و یا عملیات و اقداماتی که فقط مقدمه جرم است و ارتباط مستقیم با وقوع جرم ندارد، شروع به جرم نیست و از این حیث قابل مجازات نیست.

و هرگاه کسی شروع به جرمی نماید و به اراده خود آن را ترک کند به اتهام شروع به آن جرم، تعقیب نمی‌شود لکن اگر همان مقدار رفتاری که مرتکب شده است جرم باشد به مجازات آن محکوم می‌شود.

نکته دیگر علت عدم تحقق جرم باید خارج از اراده فرد باشد؛ یعنی مرتکب به علتی غیر از ندامت و پشیمانی نتواند جرم را کامل کند. پس چنانچه مرتکب بعد از شروع به عملیات اجرائی جرم پشیمان شود و جرم کامل نگردد عمل او شروع به جرم نیست.

پس قانون‌گذار فرصتی برای برگشت مرتکب از اتمام جرم خود داده است و به او فرصت داده تا قبل از اتمام جرم، ازنظر خود برگردد بدون اینکه مجازاتی در انتظارش باشد منبع: خبرگزاری میزان