آیا ارسال یک عکس مستهجن در تلگرام به دوست خود که هیچ شکایتی ندارد جرم محسوب می‌شود؟

آیا ارسال یک عکس مستهجن در تلگرام به دوست خود که هیچ شکایتی ندارد جرم محسوب می‌شود؟

ابراهیم اصلانی: با گسترش روزافزون شبکه‌های اجتماعی موبایلی و به‌روز شدن امکانات آن مسأله امنیت این شبکه‌ها نیز روزبه‌روز بیشتر مطرح می‌شود با ارتقای نسخه‌های جدید و طبعاً امکانات زیادتر، کاربران این شبکه‌ها نیز بیشتر در معرض تهدید قرار می‌گیرند، اگر تا چندی پیش افراد از طریق مزاحمت تلفنی و تلفنهای عمومی می‌توانستند برای دیگران ایجاد مزاحمت می‌کردند اکنون این مزاحمت به حوزه‌های الکترونیک دیگری چون شبکه‌های اجتماعی مجازی منتقل‌شده است.

جریمه‌های سنگین برای ارسال‌کنندگان محتویات مبتذل در شبکه‌های مجازی

نامهایی چون «تانگو، وی چت، وایبر، واتس‌ آپ، لاین، ایمو و تلگرام» چیزی جز پیام‌رسانها «مسنجر» و شبکه‌های اجتماعی موبایلی نیستند اما در میان کاربران به‌عنوان محبوب‌ترین شبکه‌های اجتماعی مورداستفاده قرار می‌گیرند. اکنون اما سؤال این است آیا ارسال محتویات مستهجن از طریق شبکه‌های اجتماعی جرم است؟ مهرداد عراقی، وکیل پایه‌یک دادگستری می‌گوید که در 11 بهمن 1388 قانون جرایم رایانه‌ای به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده تا بر اساس آن مصادیق استفاده مجرمانه از سامانه‌های رایانه‌ای و مخابراتی تعیین شود که فصل چهارم از قانون جرایم رایانه‌ای دو ماده به «جرایم علیه عفت و اخلاق عمومی» اختصاص داده‌شده است.

عراقی در ادامه می‌گوید که بر اساس ماده 14 قانون جرایم رایانه‌ای، هرکس به‌وسیله سیستمهای رایانه‌ای یا مخابراتی یا حاملهای داده محتویات مستهجن را تولید، ارسال، منتشر، توزیع یا معامله کند یا به‌قصد ارسال یا انتشار یا تجارت، تولید یا ذخیره یا نگهداری کند، به حبس از 91 روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج‌تا 40 میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.

بر اساس تبصره یک‌تا 4 ماده 14 قانون جرایم رایانه‌ای هم درصورتی‌که اعمال مندرج دراین ماده در خصوص محتویات مبتذل واقع شود، فرد مرتکب حداقل به یکی از مجازات ماده 14 محکوم می‌شود. «محتویات و آثار مبتذل» به آثاری گفته می‌شود که دارای صحنه‌ها و صور قبیحه باشد.

از این وکیل دادگستری پرسیدم اگر کسی این محتویات مستهجن را برای دوست یا یکی از همکاران و یا یکی از آشنایان خود بفرستند که باهم رفاقتی دارند چه اتفاقی می‌افتد وی در پاسخ می‌گوید که هرگاه محتویات مستهجن به کمتر از 10 نفر ارسال شود، مرتکب به یک‌تا پنج میلیون ریال جزای نقدی محکوم خواهد شد همچنین درصورتی‌که مرتکب، اعمال مذکور در ماده 14 را حرفه خود قرار داده باشد یا به‌طور سازمان‌یافته مرتکب آن شود، چنانچه مفسد فی‌الارض شناخته نشود، به حداکثر هر دو مجازات مقرر دراین ماده محکوم خواهد شد. همچنین ماده 15 قانون جرایم رایانه‌ای، تشریح می‏کند: هر کس از طریق سیستمهای رایانه‌ای، مخابراتی یا حاملهای داده مرتکب اعمال زیر شود، به ترتیب زیر مجازات خواهد شد:

الف ـ چنانچه به‌منظور دستیابی افراد به محتویات مستهجن، آنها را تحریک، ترغیب، تهدید یا تطمیع کند یا فریب دهد یا شیوه دستیابی به آنها را تسهیل کند یا آموزش دهد، به حبس از نودویک روز تا یک سال یا جزای نقدی از پنج‌تا بیست میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم می‌شود. ارتکاب این اعمال در خصوص محتویات مبتذل موجب جزای نقدی از دو تا پنج میلیون ریال است.

ب ـ بند «ب» ماده 15 قانون جرایم رایانه‌ای هم اشاره وبیان می‌کند: هر کس با استفاده از سیستمهای رایانه‌ای، مخابراتی یا حاملهای داده، افراد را به ارتکاب جرایم منافی عفت، استعمال مواد مخدر یا روان‎گردان، خودکشی، انحرافات جنسی یا اعمال خشونت‌آمیز تحریک، ترغیب، تهدید یا دعوت کند یا فریب دهد یا شیوه ارتکاب یا استعمال آنها را تسهیل کند یا آموزش دهد، به حبس از نودویک روز تا یک سال یا جزای نقدی از پنج‌تا بیست میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم می‌شود.

این کارشناس ارشد حقوق در ادامه می‌گوید که درهرصورت فردی که اقدام به ارسال این محتویات ازجمله عکس ،فیلم،صوت و … مستهجن گاهی برای دوست خود و گاهی در گروه می‌کند باید گفت در هر دو صورت طبق قانون پیش‌گفته عمل فوق جرم بوده اما مجازات متفاوتی دارد مطلب قابل‌توجه اینکه لازم نیست کسی از فرد ارسال‌کننده شکایت کند بلکه این جرم ،جرم غیرقابل‌گذشت بوده و در صورت مشاهده توسط مقامات قضایی و انتظامی تحت تعقیب قرار خواهد گرفت. عراقی در پایان ضمن هشدار به کاربران شبکه‌های مجازی یادآور شد که عدم آگاهی از متن قانون جرایم رایانه‌ای از سوی کاربرانی که به فعالیتهای مخرب و مجرمانه می‌پردازند فضا را برای تحرکات این افراد فراهم می‌کند تا دست به چنین کارهای بی‌اخلاقی در شبکه‌های اجتماع بزنند.

منبع: وکیل ملت