آنچه دانشجوی حقوق باید بداند!

آنچه دانشجوی حقوق باید بداند!

صدیقه آردل
یک  دانشجوی حقوق باید شیفته وعاشق این رشته باشد یعنی اگر هدفش این است که به وسیله رشته حقوق امرار معاش کند مطمئنآ حقوقدان موفقی نخواهد شد .
ممکن است که به دست‌آوردن لیسانس حقوق کار دشواری نباشد اما حقوقدان شدن بسیار مشکل است. چرا که علم حقوق امروزه با جامعه ‌شناسی، روانشناسی و علوم فلسفی آمیخته شده است و یک حقوقدان باید از این علوم اطلاعات کافی داشته باشد. همچنین یک دانشجوی حقوق برای این که در رشته خود موفق گردد لازم است که به زبان و ادبیات فارسی مسلط باشد چون منطق حقوق در ضمن این که شباهت‌های زیادی به منطق ریاضی دارد، یک منطق اقناعی و خطابی است .
یعنی یک حقوقدان باید بتواند کسانی را که مورد خطاب او قرار می‌گیرند و یا دادگاهی را که مامور رسیدگی به دعواست، با زبان سلیس و بلیغ قانع کند، در نتیجه باید به زبان و ادبیات مسلط باشد. در ضمن باید اطلاعاتی از ریاضیات داشته باشد زیرا هم محاسبات حقوقی گاهی احتیاج به ریاضی دارد و هم منطق ریاضی، منطق اساس حقوق است و افراد باید بدانند که به چه ترتیب از قوانین استنباط کنند چون حقوق زمانی اهمیت پیدا می‌کند که قانون در مورد مشکل مورد نظر، حکمی نداده است و باید حقوقدان از مسائل موجود، احکامی را که در قانون وجود ندارد، استنباط کند.
اهمیت  این مسئله زمانی بیشتر روشن می گردد که بدانیم یک قاعده ممکن است در دوزمان مختلف دو معنی متفاوت داشته باشد ویا از یک متن واحد ،دونسل مختلف امکان دارد برداشتی متفاوت داشته باشند .برای مثال در قانون مدنی داریم که زن و شوهر باید بایکدیگر حسن معاشرت داشته باشند .ولی معنی حسن معاشرت در 50 سال پیش با امروز متفاوت است ویا معنی حسن معاشرت در شهرها با همین ترکیب در روستاها فرق دارد واین کار حقوقدان است که با توجه به موقعیت مکان وزمان برداشت درست وصحیحی از عبارتهای موجود در قانون داشته باشد .
به عبارت دیگر نباید تصور کرد که همه چیز در قوانین خلاصه میشود وکسی که قوانین را بداند ،حقوقدان است.بلکه نقش مهم حقوقدان در به کار بردن فنون وهنرهای خاصی است که باید آنها را بیاموزد وبرای به دست آوردن قواعدی که در متون قوانین نیامده است ،از آنها استفاده کند .
دانشجوی علاقه مند به رشته حقوق باید نه تنها با زبان فارسی بلکه با ادبیات فارسی وحتی با دیوان های شعرای بزرگ ایران آشنا باشد چون سخنوری وهمچنین قدرت قلم ونویسندگی از فضایل یک حقوقدان است ویک حقوقدان باید با تکیه بر قلم ویا سخن ،نظریه ویا تفکر حقوقی خود را نشر دهد وتاثیر گذار سخن خودرا به کرسی بنشاند .همچنین برای آنکه بتواند لایحه ای را بنویسد باید سخن او همراه با دلیل وبرهان باشد. به همین دلیل لازم است که با منطق آشنا باشد . همچنین با این دو حربه می تواند در مقام دفاع از مظلومی برآید.
وضعیت ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر
در مقطع کارشناسی ارشد امکان ادامه تحصیل در 12 گرایش وجود دارد :
1- حقوق خصوصی 2- حقوق بین الملل 3- حقوق جزا وجرم شناسی 4- حقوق عمومی 5- حقوق بشر6- حقوق تجارت بین الملل 7- حقوق مالکیت فکری 8- حقوق خانواده9 – حقوق محیط زیست 10- حقوق ثبت11- حقوق تجاری- اقتصادی12- حقوق ارتباطات
همچنین امکان ادامه تحصیل در ایران در مقطع دکترا نیز میسر است.
آینده شغلی و بازار کار
وقتی با استادان دانشگاه در مورد فرصت های شغلی فارغ التحصیلان لیسانس دررشته های مختلف صحبت می کنیم ،بیشترآنان معتقدند که یک فارغ التحصیل در مقطع لیسانس ،دانش وتوانایی لازم را برای کار تخصصی در رشته تحصیلی خود ندارد از همین رو نباید انتظار شغلی ایده آل ومطابق  میل خود را داشته باشد .دررشته های علوم انسانی که در مقطع لیسانس بیشتر اطلاعات ،کلی بوده واطلاعات تخصصی وکاربردی در مقاطع فوق لیسانس ودکتری ارائه می گردد .اما رشته حقوق از جمله رشته هایی است که ازاین قاعده مستثنی است ویک لیسانس حقوق می تواند کار اجتماعی مشخصی که تخصصی است انجام دهد .در کل اگر بخواهیم  به فرصت های شغلی حقوقدان ها اشاره کنیم ،باید بگوییم که حقوقدان ها به دو دسته تقسیم می شوند ؛یک دسته افرادی که با مقررات آشنا هستند وقوانین را به صورت یک فرمانبر کامل عمل می کنند اما قدرت استنباط احکام تازه را از قوانین ندارند . اینها کسانی که معمولا تا مقطع لیسانس درس خوانده اند ودر واقع حقوقدانهای عملی هستند که می توانند کارهای معمولی این حرفه را نجام دهند .
دسته دیگردسته ایی هستند که قوانین ودست یافتن به قوانین جدید را دارند ،درواقع قادرند درمورد بنیان های علم حقوق اظهار نظر کنند ، متخصصانی که می توان به آنها معماران حقوق گفت .
درحال حاضر به دلیل توسعه این رشته وتعداد زیاد فارغ التحصیلان آن ،که از دانشگاه دولتی وغیر دولتی وارد بازار کار میشوند ،یافتن کار مناسب برای فارغ التحصیل لیسانس با دشواری هایی توأم است وبه خصوص متقاضیانی که علاقه مند به کار خاصی دراین رشته هستند ،مثل متقاضیان وکالت ،با محدودیتهایی مواجه می شوند  فرصت های شغلی موجود برای فارغ التحصیل این رشته ازجمله وکالت ،تصدی دفاتر اسناد رسمی وتصدی دفترازدواج وطلاق امتحان ورودی دارد وفارغ ا لتحصیلان حقوق پس از پذیرش در امتحان ورودی وگذراندن یک دوره کارآموزی ،می توانند در مشاغل مورد نظر فعالیت نمایند مثل وکالت دعاوی دادگستری ،مشاور حقوقی بانک ها ،شهرداری
یک دانشجوی خوب وعلاقه مند می تواند پس از گواهی لیسانس به شغل های مشاوره حقوقی در شرکت ها و وزاتخانه ها وسر دفتری دفاتر اسناد رسمی جذب گردد. که اگر داوطلبان بدون بررسی توانایی خود فقط فریب نام رشته تحصیلی شان  را بر اساس ُمدروز انتخاب نمایند بعداز گذشت یک یا دو سال دچار سر خوردگی می شوند وحتی انصراف می دهند واگر هم ادامه تحصیل دهند بعداز فارغ ا لتحصیلی نمی توانند کار مناسبی درارتباط با رشته تحصیلی خود پیدا نمایند.