آماده‌باش بانکها برای کارتهای اعتباری سه رنگ
آماده‌باش بانکها برای کارتهای اعتباری سه رنگ
آماده‌باش بانکها برای کارتهای اعتباری سه رنگ
طبق وعده اخیر بانک مرکزی صدور کارتهای جدید اعتباری با کاربردی متفاوت از قبل از فردا هم‌زمان با اول مهرماه در دستور کار شبکه بانکی قرارگرفته و مشتریان بانکها می‌توانند بر اساس شرایط تعیین‌شده از این ابزار بانکی برای خرید کالا استفاده کنند.
گرچه وجود کارتهای اعتباری برای شبکه بانکی ماجرای جدیدی نیست و از بیش از ۱۰ سال پیش به‌طور پراکنده و کم‌کاربرد در بین بانکها وجود داشته اما چندی است به‌طور جدی‌تری به برنامه‌های بانکی اضافه‌شده و ظاهراً قرار است با رویکردی متفاوت از قبل در رونق تولید و اقتصاد اثرگذار باشد.
بعد از تجربه صدور کارتهای اعتباری خرید کالای ایرانی که از سال گذشته و در قالب طرح تسریع رونق اقتصادی و با خط اعتباری بانک مرکزی به‌طور هرچند ناقص به مرحله اجرا درآمد، این بار قرار است روال کارتهای اعتباری با بازنگری در روال قبلی و به‌طور گسترده‌تری در اختیار مردم قرار گیرد.
توزیع کارتهای اعتباری در شرایطی به‌زودی در دستور کار بانکها قرار خواهد گرفت که بانک مرکزی معتقد است اجرایی شدن آن هزینه‌های تشکیل پرونده در بانکها را کاهش داده و برخی شبهات در مورد عملیات بانکی را از بین می‌برد.
جزئیات توزیع کارتهای سه رنگ
این در حالی است که کارتهای جدید برخلاف طرح قبلی که با طرح «کارت اعتباری خرید کالای ایرانی» متفاوت است؛ به‌طوری‌که کارتهای قبلی منحصراً برای خرید کالای ایرانی بود اما کارتهای جدید محدودیتی در خرید انواع کالا و خدمات نداشته و تا سقف ۵۰ میلیون تومان از سوی شبکه بانکی صادر می‌شود ولی کارتهای قبلی سقف ۱۰ میلیونی و با سود ۱۲ درصد توزیع می‌شد که دراین حالت متقاضی نمی‌توانست به‌طور مستقیم به بانک مراجعه و آن را دریافت کند، چراکه باید از طریق سازمانی که در آن مشغول به کار بود، ثبت‌نام و طی مراحلی برای وی کارت اعتباری صادر می‌شد.
در کارتهای جدید این‌گونه نیست و در سه رنگ برنزی تا سقف ۱۰ میلیون تومان، نقره‌ای ۳۰ میلیون تومان و طلایی ۵۰ میلیون تومان صادر و بر اساس بازپرداخت اقساط از سوی مشتری به وی تحویل می‌شود. سود بازپرداخت تسهیلات این کارتها بر اساس عقود مبادله‌ای که اکنون با سود عقود مشارکتی برابر و تا ۱۸ درصد است، خواهد بود.
گرچه قرار بود کارتهای اعتباری خرید کالای ایرانی به مدت یک سال توزیع شود، اما بر اساس موافقتی که از سوی بانک مرکزی انجام شد تا پایان سال جدید زمان آن تمدیدشده و دراین حالت متقاضیان اکنون با دو گزینه برای دریافت کارتهای اعتباری در شبکه بانکی مواجه خواهند بود.
اما کارتهای اعتباری سه رنگ قرار است به‌زودی جایگزین تسهیلات خرد ازجمله کالا، خودرو و امثال آن شود و بر اساس وعده بانک مرکزی این کارتها حداکثر تا پایان سال آینده جای وامهای خرد را خواهد گرفت.
در مورد کارتهای جدید اعتباری باید این را هم اضافه کرد که خرید طی ماه انجام‌شده و در پایان آن صاحب کارت می‌تواند نسبت به تسویه بدهی اقدام کند، اما اگر امکان تسویه وجود نداشت دارندگان باید مانده بدهی خود را به مدت ۱۲ تا ۳۶ ماه تقسیط کرده و پرداخت کنند. در اعطای این کارتها اعتبارسنجی مشتریان و سابقه خوش‌حسابی آنها موردتوجه بوده و هر شهروند می‌تواند از بانکهای مختلف کارت اعتباری بگیرد، اما سقف اعتبار دریافتی نمی‌تواند بیش از ۵۰ میلیون تومان باشد.
اما جزئیات بیشتری از نحوه توزیع کارتهای اعتباری بیانگر این است که اولویت تسویه تمام یا بخشی از بدهی مشتری بابت صورت‌حسابهای مختلف در صورت عدم تعیین توسط وی با صورت‌حسابهایی است که زودتر صادرشده است. همچنین درصورتی‌که سررسید تسهیلات اعطایی از طریق کارت اعتباری فراتر از تاریخ انقضای آن باشد، مهلت بازپرداخت تسهیلات در چارچوب ضوابط و مقررات جاری پس از انقضای کارت اعتباری ادامه خواهد داشت.
چنانچه مشتری بعد از دوره تنفس و پیش از سررسید نسبت به بازپرداخت تمام یا بخشی از تسهیلات اقدام کند، موسسه مکلف است حداقل ۹۰ درصد سود پنهان اقساط زود پرداخت را متناسب با مدت باقی‌مانده تا سررسید اقساطی که پرداخت‌شده به مشتری تخفیف دهد و مبلغ وصولی رابین مانده اصل و سود تسهیلات اعطای سهم‌بندی کند.
در مقابل اگر دارنده کارت به تعهدات خود در مقابل موسسه برای بازپرداخت تمام یا بخشی از تسهیلات در سررسید مقرر عمل نکند، موسسه مبلغی را تحت عنوان وجه التزام تأخیر تعدیه دین بر اساس ضوابط و مقررات ابلاغی بانک مرکزی و متناسب با مبلغ و مدت تأخیر، مطالبه خواهد کرد.
شرایط مسدود یا ابطال کارت اعتباری
در دستورالعمل توزیع کارتهای اعتباری شرایطی هم موجود است که می‌تواند موجب مسدود و کارتهای اعتباری شود. براین اساس اگر مطالبات بانکها در دو ماه از سررسید وصول نشود آن بانک موظف است کارت اعتباری را مسدود و امکان استفاده از آن را به حالت تعلیق درآورد. همچنین بانک مکلف است این موضوع را به مشتری اعلام کند و درصورتی‌که حداکثر ظرف مدت شش ماه پس از سررسید مطالبات آن وصول نشد کارت را باطل کند. این در حالی است که چنانچه کارت اعتباری سه‌بار مسدود شود امکان ابطال آن برای بانک وجود دارد.
همچنین در صورت موافقت بانک با درخواست مشتری برای رفع مسدودی یا اعطای مجدد کارت اعتباری ابطال‌شده به دلیل عدم ایفای تعهدات از جانب مشتری، رفع انسداد، شارژ یا اعطای مجدد کارت اعتباری پس از بازپرداخت اقساط سررسید شده و به‌شرط سپری شدن دو ماه درباره‌ی کارت اعتباری مسدودی و یک سال برای کارت ابطال‌شده خواهد بود.
شرایط دریافت وجه از دارنده کارت اعتباری چگونه است؟
اما درباره این‌که آیا بانک می‌تواند در قبال اعطای کارت اعتباری هزینه‌ای را از مشتری دریافت کند یا خیر باید یادآور شد که بانک این امکان را دارد که بر اساس ضوابط بانک مرکزی مبلغی را تحت عنوان «کارمزد صدور کارت اعتباری و اعتبارسنجی مشتری» و «آبونمان سالانه کارت اعتباری» از مشتری و «کارمزد بهره‌برداری از کارت اعتباری» از پذیرنده کارت دریافت کند. این در حالی است که دریافت هرگونه وجه دیگری از مشتری به‌استثنای این موارد تحت هر عنوانی ممنوع است.
چنانچه بر اساس توافق بانک و پذیرنده کارت پرداخت مطالبات ناشی از استفاده مشتری از کارت اعتباری در پایان دوره تنفس انجام شود مشروط به این‌که مشتری بدهی خود را تا این زمان پرداخت نکند، بانک بابت استفاده وی از کارت اعتباری حق دریافت سود ندارد. منبع: ایسنا