آسیب‌پذیری دانش آموزان و راههای جلوگیری از آن
آسیب‌پذیری دانش آموزان و راههای جلوگیری از آن
آسیب‌پذیری دانش آموزان و راههای جلوگیری از آن
نادر منصور کیایی درباره آسیبهای اجتماعی دانش‌آموزان گفت: تدوین نقشه خطرپذیری مدارس کشور، از اقداماتی بود که طی سالهای اخیر در استانها اجرا شد که در قالب این برنامه، استانها به شیوه‌های مختلف به‌عنوان‌مثال داده‌های ثبتی دادگستری و نیروی انتظامی و مشاهدات میدانی مدارس، پیمایشها و داده‌های مربوط به خطرآفرینی وضعیت خطرپذیری کودکان و نوجوانان را دایماً به‌روز کردند و نتیجه این شد که هر استان به تفکیک شهرها و محلات خود، داده‌ها را روی نقشه خطرپذیری جانمایی می‌کند.
وی افزود: به‌عنوان‌مثال آموزش‌وپرورش شهر تهران می‌داند که مهم‌ترین اولویت خطرپذیری کودکان و نوجوانان چیست و مشخص است در یک شهر و محلات آنچه می‌گذرد و آسیبها و رفتارهای مخاطره‌آمیز به تفکیک دوره تحصیلی چه مواردی هستند.
رفتارهای پرخطر در صدر آسیبهای اجتماعی دانش آموزان
مدیرکل دفتر مراقبت در برابر آسیبهای اجتماعی آموزش‌وپرورش گفت: طبق نقشه خطرپذیری مدارس رفتارهای پرخطر مانند دخانیات، مصرف مواد مخدر، خشونت و گرایش به خودکشی در صدر آسیبهای اجتماعی دانش‌آموزان قرار دارد اما در برخی آمارها اعلام می‌شود که یک درصد از دانش‌آموزان معتاد هستند، سؤال ما به‌عنوان مسؤولان آموزش‌وپرورش این است که اعتیاد این افراد چگونه تشخیص داده‌شده است؟
کیایی با اشاره به اینکه در بحث مصرف مواد مخدر چند دسته‌داریم به‌عنوان‌مثال سوءمصرف مواد، وابستگی به مواد و افراد در معرض خطر یعنی گروهی که دخانیات مصرف می‌کنند و در خانواده یا محله‌ای زندگی می‌کنند که سابقه مصرف مواد وجود دارد، افزود: وقتی می‌گوییم یک درصد دانش‌آموزان معتاد هستند باید بگوییم که آیا آنها یک‌بار مواد مصرف کرده‌اند، در معرض خطرند یا به مصرف مواد وابستگی دارند. فرض کنیم که این‌یک درصد مصرف‌کننده مواد مخدر باشند، حال سؤال این است که آنها را چگونه احراز کرده‌ایم آیا بر اساس شواهد بالینی مشخص‌شده که این افراد معتاد هستند یا نتایج پژوهشهای پیمایشی این آمار را ارائه داده است.
آماری که در مورد اعتیاد دانش آموزان اعلام می‌شود باید با تحلیل باشد
وی ادامه داد: آموزش‌وپرورش در رابطه بااینکه برخی دانش‌آموزان مواد مخدر مصرف می‌کنند، حرفی ندارد اما ارقامی که اعلام می‌شود باید با تحلیلهای متممها به‌کاربرده شود.مدیرکل دفتر مراقبت در برابر آسیبهای اجتماعی آموزش‌وپرورش عنوان کرد: اقدامی که دایم در آموزش‌وپرورش انجام می‌شود و امسال هم در دستور کار قرارگرفته این است که به استانها گفته‌ایم از ابزارهای مختلف یعنی داده‌های میدانی، ثبتی، نظرات والدین و کارشناسان استفاده کرده و پس از جمع‌بندی نتایج آنها را روی نقشه خطرپذیری استان پیاده کنند.کیایی با اشاره به اینکه طی سالهای اخیر این کار صورت گرفته است و داده‌ها روی نقشه ثبت‌شده است، اظهار کرد: براین اساس نقشه خطرپذیری مدارس کشور تهیه‌شده است و به ما این تحلیل را می‌دهد که به تفکیک مناطق کشور آسیبها را می‌دانیم و به این نتیجه رسیدیم که انرژی آموزش‌وپرورش بر روی رفتارهای پرخطر سرمایه‌گذاری شود.
پروژه مددکاری اجتماعی یا مدیریت آسیبها را در مدارس کشور دنبال می‌کنیم
وی در پاسخ به این پرسش که نقشه خطرپذیری چه استفاده‌ای دارد؟ گفت: در تلاش هستیم تا آن را به سامانه یکپارچه کشوری تبدیل کنیم و در همکاری با سایر دستگاهها و استفاده‌های داخلی به‌صورت روزآمد موارد را پیگیری کنیم از سوی دیگر پروژه مددکاری اجتماعی یا مدیریت مورد را در مدارس کشور داریم و در قالب آن ابزارهایی به مدارس معرفی‌شده است ازجمله سنجش خطرپذیری و استانداردهای غربالگری روانی و مشاهدات میدانی که براین اساس ادارات آموزش‌وپرورش می‌توانند با کمک این موارد و نظام مراقبت اجتماعی از دانش‌آموزان (نماد) مداخلات لازم را در بحث آسیبهای اجتماعی انجام دهند.
مدیرکل دفتر مراقبت در برابر آسیبهای اجتماعی آموزش‌وپرورش با اشاره به اینکه طرح نماد؛ سه بخش شناسایی و غربالگری، آموزش و ارجاع و مداخله را در برمی‌گیرد، ادامه داد: در بخش غربالگری ابزار استاندارد ساخته‌شده و در اختیار استانها قرارگرفته است. نقشه خطرپذیری، ابزارهای پروژه مددکاری اجتماعی و پروژه نماد قرار است آموزش‌وپرورش را در مسیری قرار دهند که در آینده نزدیک با برگزاری کارگاههای توجیهی و آموزش معلمان آنها را به این توانایی برساند که بدانند چگونه ابزار شناسایی و غربالگری را در مدرسه استفاده کنند تا مداخله به‌موقع در مدرسه و در صورت نیاز ارجاع به نهادهای همکار صورت بگیرد.
کیایی اظهار کرد: سال گذشته در بین نوجوانان شاهد خودکشیهایی بودیم، یکی از مهم‌ترین سرمایه‌گذاریهای آموزش‌وپرورش در بحث مددکاری اجتماعی است تا پس از شناسایی و غربالگری روانی و خطرپذیری، مداخله مختصر در مدرسه و ارجاع به نهادهای همکار مانند بهزیستی و مراکز بهداشت انجام شود. مراکز بهداشت، بهزیستی، کمیته امداد و سایر نهادها در قالب طرح نماد برای حل ریشه‌ای مشکلات غربالگری و توانمندسازی دانش‌آموزان با ما همکاری می‌کنند و تا رسیدن این پروژه به پوشش حداکثری در کشور فعلاً طرح مددکاری مدارس را پیش می‌بریم. در آموزش‌وپرورش قرار است تا جایی که امکان‌پذیر است تمام همکارانی که ارتباط مستقیم بادانش‌آموزان و آسیبها دارند را آموزش دهیم و برای پیشگیری باید از تمام ظرفیتهای مدرسه استفاده کرد و بیشترین تأکید بر کلاس درس و معلمان است به دلیل آنکه معلم بیشترین ارتباط را با دانش‌آموز دارد.
منبع؛ وب سایت خبرگزاری مهر