آثار اخلاقی و روانی خوردن لقمه حرام

آثار اخلاقی و روانی خوردن لقمه حرام

باکمی دقت و تأمل در زندگی بشر به این نکته پی می‌بریم که سهم بسزایی از زندگی انسان صرف تهیه غذا و مایحتاج زندگی می‌شود. البته این موضوع مختص به زندگی بشر نیست، بلکه تمام موجودات زنده به‌نوعی در تکاپوی موادی هستند که حیات جسمانی آنها به آن وابسته است، ولی این موضوع در خصوص انسان تا حدودی متفاوت است؛ چراکه انسان از دو بعد روح الهی و جسم مادی تشکیل یافته است، ازاین‌رو نوع غذا و موادی که برای حیات مادی خود به دست می‌آورد، تأثیر مستقیم و وضعی بر حیات روحانی و الهی او دارد.

در روایتی از امام حسین (علیه‌السلام) خطاب به سربازان شیطانی بنی‌امیه زمانی که به نصایح روشنگرانه‌ی امام بی‌توجهی می‌کردند، این‌چنین نقل‌شده است: «وَیلَکُم مَا عَلَیکُم أن تَنصِتُوا إلَیَّ فَتَسمَعُوا قَولِی فَقَدْ مُلِئَتْ بُطُونُکُمْ مِنَ الْحَرَامِ [2] چرا ساکت نمی‌شوید تا حرفم را بشنوید؟ شکمهایتان از حرام پرشده و بر قلبهایتان مهرخورده است.» آنچه از منابع روایی و قرآنی به دست می‌آید این است که لقمه‌ی حرام تأثیر وضعی و مستقیمی بر روح و روان انسان بر جای گذاشته و روح الهی انسان را به مرگ تدریجی مبتلا می‌سازد و انسان را به موجودی حیوان‌صفت و خطرناک تبدیل می‌کند به‌طوری‌که حتی حاضر می‌شود در مقابل پاک‌ترین و شریف‌ترین انسانهای روی زمین، بدترین و وقیحانه‌ترین افعال را نشان دهد. در روایت دیگری این‌چنین نقل‌شده است: «کانَ أَبُوعَبْدِاللّه علیه‌السلام یَقُولُ: کانَ أمیرُالمُومِنینَ (علیه‌السلام) یَقُولُ: لَیسَ بِوَلِىٍّ لَنا مَنْ أَکَلَ مالَ مُومِنٍ حَراماً؛ [3] امام صادق (علیه‌السلام) می‌فرمود: امیرمومنان (علیه‌السلام) بارها می‌فرمود: کسى که مال مؤمنی را به حرام بخورد، او از دوستان ما نیست.» توضیح اینکه کسى که ولایت على (علیه‌السلام) را پذیرفته است، نباید مال حرام بخورد و اگر بخورد باید در ولایت خود تردید کند. استفاده از مال و لقمه حرام تا به‌اندازه‌ای شوم و دردناک است که اثر وضعی آن نه‌تنها بر روح افراد بلکه نسلهای آینده را نیز تحت تأثیر خود قرار می‌دهد؛ کما اینکه در روایتی از امام صادق (علیه‌السلام) این‌چنین نقل‌شده است: «کَسبُ الحَرام یُبَیِّنُ فِی الذُّرِّیَهِ؛ [4] آثار کسب حرام در نسل آدمی آشکار می‌شود.» حال اگر کسی این اشکال را وارد کند که نسلهای بعدی چرا گرفتار در مجازات پدران خود شوند؟ در جواب باید گفت اثر لقمه‌ی حرام را در زندگی می‌بایست همانند تأثیر بعضی از مواد مضر و خطرناک میکروبی و حتی هسته‌ای دانست که نه‌تنها خود شخص بلکه نسلهای بعدی را نیز دست‌خوش تبعات مخرب و مسموم خود قرار می‌دهند؛ همان‌طور که افرادی که در معرض تشعشعات هسته‌ای قرار دارند تا نسلهای بعدی گرفتار آثار و تبعات تشعشعات هستی هستند. لقمه‌ی حرام نیز نسلها را دستخوش گرفتاری قرار می‌دهند. البته این موضوع در خصوص لقمه حلال به‌نوعی دیگر خودنمایی می‌کند، به این صورت که نسلهای آینده برای دست‌یابی به کمالات معنوی با مشکلات و سختیهایی فراوانی مواجه هستند، ولی این مطلب به معنای دور شدن از رحمت الهی و یا مجبور بودن به انجام گناه در زندگی نیست.

پی‌نوشتها:

[2] . بحارالأنوار، ج 45، ص 8.

[3] . بحارالأنوار (ط – بیروت)، ج 101، ص 296، ح 17.

[4] .الکافی (ط – الإسلامیه)، ج 5، ص 125، ح 4.

؛ وب‌سایت تبیان